Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde eğitim ve öğretim (1923-1938)

Millî Mücadelenin kazanılması ve Türkiye Cumhuriyeti 'nin kurıdmasından sonra Osmanlı Devleti Döneminde başlayan, ancak yarım ve eksik kalan yenilik hareketlerine devam edilmiştir. Böylece Mustafa Kemal Atatürk'ün öncülüğünde gerçekleştirilen modernleşme çabaları eğitim başta olmak üzere birçok alanda kendini göstermiştir. Eğitimde Tevhid-i Tedrisat ile başlayan bu inkılâp hareketi ilk ve ortaöğretimden, üniversite eğitimine kadar planlı olarak eğitimin her kademesinde gerçekleştirilmiştir. 1923-1938 yılları arasını kapsayan bu çalışmada, Türkiye'nin genel eğitim politikalarından ziyade arşiv belgeleri ve istatistiki verilerin desteğinde Doğu ve Güneydoğu Anadolu vilayetlerinin eğitim durumu yansıtılmaya çalışılacaktır.

Education in the Eastern and South-Eastern Anatolia (1923-1938)

After achieve of Turkish National struggle and found of Turkish Republic, reform movements which began in Ottaman State period but incompleted were contiuned. Therefore, the modernization movements, particularly on education, have increasingly continued with the leadership of Mustaf Kemal Atatürk. To began with Tevhid-i Tedrisat in education, this revolutions movements, from primary and second school to university education planned every step of education were realize in this study, comprising the period of 1923-1938, the educational state of the regions of Eastern and South-Eastern Anatolia will be reflected in the light of the documentaries and statistical data.

___

  • AKYÜZ, Yahya, Türk Eğitim Tarihi, Ankara, Pegem Yayıncılık, 2006
  • BAŞGÖZ, İlhan, Türkiye'nin Eğitim Çıkmazı ve Atatürk, Ankara, Başbakanlık Basımevi, 1995
  • Cumhurbaşkanları, Başbakanlar ve Millî Eğitim Bakanlarının Millî Eğitimle İlgili Söylev ve Demeçleri, Ankara, Türk Devrim Tarihi Enstitüsü, 1946 Cumhuriyetin 50. Yılında Millî Eğitimimiz, İstanbul, 1973
  • GÖKALP, Ziya, Milli Terbiye ve Maarif Meselesi, Ankara, 1972
  • GÖKALP, Ziya, Terbiyenin Sosyal ve Kültürel Temelleri, İstanbul, Millî Eğitim Basımevi, 1973
  • KARAL, Enver Ziya, Atatürk'ten Düşünceler, Ankara, ODTÜ Gelişme Vakfı Yayıncılık ve İletişim, 1998, s.62
  • KIRPIK, Güray, "1926-1928 Yıllan Arasında Talim ve Terbiye Kurulu'nun Aldığı Bazı Kararlar" Türkiye Cumhuriyeti 'nin Kuruluşunda Mimar Bir Kurum: Talim ve Terbiye, Ankara 2008 (Baskıya Hazır Nüsha).
  • KOÇAK, Cemil, Umumi Müfettişlikler (1927-1952), İstanbul, İletişim Yayınları, 2003
  • ÖZTÜRK, Cemil, Atatürk Devri Öğretmen Yetiştirme Politikası, Ankara, Türk Tarih Kurumu Basımevi, 1996
  • ÖZTÜRK, Saygı, İsmet Paşa 'nın Kürt Raporu, İstanbul, Doğan Kitap, 2007
  • PEHLİVANLI, Hamit, "Cumhuriyet'in İlk Yıllanndan Günümüze Doğu ve Güneydoğu Anadolu'nun Meseleleri: Örnek Raporlar Işığında Karşılaştırmalı Bir İnceleme", Beşinci Askeri Tarih Semineri Bildirileri (İstanbul 1995), Ankara 1996
  • YAZICI, Mustafa, Tanzimat'tan Bu Yana Millî Eğitim Bakanlan Başbakanlar ve Atatürk (1839-1973), Ankara, Emel Matbaacılık, 1973.