Trabzon İli Uzungöl Doğa Parkı'ndan Rekreasyonel ve Turizm Amaçlı Yararlanmanın Ekonomik Değerinin Belirlenmesi: Seyahat Maliyeti Uygulaması

Bu çalışma, Trabzon İli Uzungöl Doğa Parkı'nın rekreasyonel ve turizm amaçlı kullanımının ekonomik değerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma alanı olarak seçilen Uzungöl Doğa Parkı'nda rekreasyon ve turizm amaçlarıyla yararlanmanın ekonomik değerinin belirlenmesi ve elde edilen yararlanma değerlerinin karşılaştırılması amacıyla 2012 yılında Temmuz-Ağustos aylarında parkı ziyaret eden kişilerle 117 anket yapılmıştır. Çalışmada Uzungöl Doğa Parkı'nın ekonomik değerini belirlemek için Seyahat Maliyeti Yöntemi (SMY) uygulanmıştır. Modelde içsel tabakalılık ve kesikliği giderici endogenous (içsel) poisson ve endogenous (içsel) negatif binomial modeller kullanılmıştır. Gerekli istatistiksel analizler yapılarak rekreasyonel ve turizm amaçlı kullanım değerleri (tüketici rantı) belirlenmiştir. Bu yöntemin kullanılmasında bağımlı değişken olarak yıllık ziyaret sayısı alınmıştır. Bağımsız değişkenler olarak seyahat maliyeti, ziyaretçinin yaşı, cinsiyeti, medeni hali, ev sahipliliği durumu, eğitimi, ikinci işi, yıllık geliri, sosyal güvencesi, doğa indeksi, bilgi indeksi, seyahat mesafesi, emekli olup olmaması, otomobil sahipliliği ve İstanbul'dan veya diğer illerden gelme durumu olmak üzere toplam 15 değişken kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda ziyaretçinin erkek olması, oturduğu evin kendine ait olması, sosyal güvencesinin olması, aylık gelirinin 1501-3000 TL aralığında olması, yıllık ziyaret sayısını artırdığı belirlenmiştir. Bunun yanında ziyaretçinin otomobilinin olması ve lise mezunu olması ziyaret sayısını azalttığı belirlenmiştir. Bir kişi için gezi başına tüketici rantı 333,33 TL olarak belirlenmiştir. Uzungöl Doğa Parkı'na ortalama yıllık ziyaret sayısı 1,52 olduğu için kişi başına yıllık tüketici rantı 506,66 TL olup, yılda ortalama olarak 200 000 kişinin ziyaret ettiği düşünüldüğünde Uzungöl Doğa Parkı'nın rekreasyonel ve turizm amaçlı kullanım bedeli 101 332 000 TL/yıl olarak hesaplanmıştır.

Determining the Economic Value of Benefiting from Trabzon Uzungol Nature Park for Recreational and Travel Purposes: Travel Costs Application

This study aims to determine the economic value of the use of Uzungol Nature Park in Trabzon Province for recreational and tourism purposes. This research to determine the economic value of benefiting from Uzungol Nature Park for recreation and tourism purposes was done to compare the resulting benefit values. The main material of this study consists of a face-to-face survey conducted for this purpose with 117 people who visited Uzungol Nature Park at July-August 2012. Travel Cost Method was used. In this study to determine the economic value of Uzungol Natural Park. As model, internal layered structure- and cut-relieving endogenous poisson model and the negative binomial models were used. The necessary statistical analysis was done and the values of recreational and tourism purposes (surplus value) were determined. The number of annual visits was taken as the dependent variable while using this method. As for the independent variables, a total of 15 units as travel cost, visitor's age, sex, marital status, home ownership status, education, second job, annual income, social security, nature index, information index, travel distance, retirement issue, car ownership and status of coming from Istanbul or other provinces were used. In conclusion, being a male, owing a house, having social security and income ranging 1501-3000 TL boost annual visiting numbers. In contrast, less number of trips are associated with owing a otomobile and holders of high school education relative to all other education groups. The surplus value available for a person is 333,33 TL per trip. Due to the average annual number of visits per person to Uzungol Nature Park is 1,52 the annual surplus value makes 506,66 TL per person, and given that, on average, 200 000 people visit the Uzungol Nature Park in a year, the cost of using the resort for recreational and tourism purposes is calculated as 101 332 000 TL/ year respectively.

PDF

___

Anderson, G. D., Bishop, R. C., 1985. Natural Resource Economic Policy Problems and Contemporary Analysis Kluwer Nijhoff Publishers. D. W. Bromley (Eds) içinde, the valuation problem, Dordrecht p:56-67
Başar H., 2007. Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Milli Parkının Rekreasyon Amacıyla Kullanımının Ekonomik Değerinin Saptanması: Bir Seyahat Maliyeti Uygulaması. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı (Yüksek Lisans Tezi), İzmir.
Belkayalı, N., Akpınar, 2009. Yalova Termal Kaplıcalarının Rekreasyonel ve Turizm Amaçlı Kullanımının Ekonomik Değerinin Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, (Doktora Tezi), Ankara.
Deniz, Ö., 2005. Poisson Regresyon Analizi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 4 (7):59-72.
Driml, S. M., 2000. Ecotourism-Opportunities and Threats. G. Mc Donald, M. Lane., içinde, Securing the Wet Tropics. The Federation Press, s:16-33), Sydney, Australia.
Englin, J., Shonkwiler, J., 1995. Estimating Social Welfare Using Count Data Models: An Application to Long-Run Recreation Demand under Conditions of Endogenous Stratification and Truncation. Rev. Econ. Stat., 77: 104-112.
İnan, H., Kubaş, 1997. Çevresel Mallarda Değerleme. Trakya'da Sanayileşme ve Çevre Sempozyumu II, TMMOB Makine Mühendisleri Odası, Bildiriler Sf:83-86.
Kubaş, A. 1997. Trakya Bölgesinde Bulunan Sanayi İşletmelerinin Neden Olduğu Kirliliğin Çözümünde Kullanılabilecek Yöntemler, Kırklareli İli Poyralı Çevre Paneli, Kırklareli. Loomis, J. B., Walsh, R. G., 1997. Recreation Economic Decisions: Comparing Benefits and Costs. Venture Publishing, p:65-78, State College, PA.
Newbold, P., 1995. Statistics for Business and Economics. Prentice- Hall International, New Jersey. Oehlert, G.W., 1992. A Note on the Delta Method. The American Statistician, 46 (1):27-29.
Ortaçeşme, V., Özkan, B., Karagüzel, O., 2002. An Estimation of the Recreational Use Value of Kursunlu Waterfall Nature Park by the Individual Travel Cost Method. Turkish J. Agricultural For, (26), 57-62 p.
Shaw, D., 1988. On-Site Samples' Regression: Problems of NonNegative Integers, Truncation and Endogenous Stratification. J. Econ., 37: 211-223.
Stoeckl, N., 1993. A Travel Cost Analysis of Hinchinbrook National Park. Thesis, Department of Economics, p. 34-43, James Cook University of North Queensland,Townswille. Ward, F. A., Beal, D., 2000. Valuing Nature with Travel Cost Models. 255p, Edward Elgar, Cheltenham, UK.
Chen, W., Hong, H., Liu, Y., Zhano, L., Hou, X., Raymond, M., 2004. Recreation Demand and Economic Value: An Application of Travel Cost Method for Xiamen Island, Chine Economic Review, 15(2004), 398-406.