Atilla KESKİN, Mustafa TERİN, Seda TERİN

Gümrük Birliği'nin Türkiye-AB Tarım Ürünleri Dış Ticareti Üzerine Etkileri

ÖZET : Bu çalışmanın amacı, Gümrük Birliğinin Türkiye-AB tarım ürünleri dış ticareti üzerine olası etkilerini analiz etmektir. Bu amaçla, 1982-2011 yılları arası zaman serisi verileri kullanılarak regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre, 1982 yılına göre ABye yapılan tarım ürünleri ihracatı 8,8 kat, ABden yapılan tarım ürünleri ithalatı ise 36,6 kat artmıştır. Gümrük Birliğinin Türkiye ile AB arasındaki tarım ürünleri dış ticaretine olumsuz yönde etkilediği tespit edilmiştir. Gümrük Birliği, ABye yapılan tarım ürünleri ihracatında yapısal bir değişime neden olurken, tarım ürünleri ithalatında yapısal bir değişime neden olmamıştır.

The Effect ofCustomsUnionon theForeign Trade of AgriculturalEuropean Union Products between Turkey and

ABSTRACT : The objective of this study is to make an analysis on the possible effects of Customs Union on the trade of agricultural products between Turkey and European Union. For this purpose, regression analysis was conducted using time series data between 1982 and 2011. According to the study, export of agricultural products from Turkey to European Union increase 8.8 fold while the import of these products increase 36.6 folds during 1982-2011 period. It has been concluded that the Customs Union had a negative effect for Turkey on the trade of agricultural products between Turkey and European Union. The export of agricultural products has caused a structural change in Agriculture in Turkey while the import of these products had no effect on the structure of agriculture in the Country.

PDF

___

Anonim, 2012. Türkiye İstatistik Kurumu Resmi Web Sitesi. Dış Ticaret İstatistikleri. http://tuikapp.tuik.gov.tr/disticaretapp /disticaret.zul?param1=3¶m2=0&sitcrev=3&isicrev=0& sayac=5806
Akkoyunlu Wigley, A., 2000. Bölgesel Ekonomik Bütünleşme Anlaşmalarının Etkisini Ölçen Ampirik Çalışmaların Genel Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 18 (2).
Aktaş, C., Güven, D., 2003. Gümrük birliği Sonrasında Türkiyenin İthalat Fonksiyonu Katsayılarındaki Değişimin İncelenmesi. http://sbe.dumlupinar.edu.tr/9/67.pdf (Erişim Tarihi:01.08.2012)
Arslan, M. ve ark., 2002. Gümrük Birliğinin Türk ekonomisi ve Bütçesine Etkileri. ASAM yayını, Ankara.
Bilgili, E., 2007. Gümrük Birliği Sonrası Türkiyenin Batı Avrupaya Olan İhracatının Sektörel Analizi. Ege Akademik Bakış Dergisi 7 (1) 239-250.
Çolpan Nart, E., 2010. Gümrük Birliğinin Türkiyenin Dış Ticareti Üzerine Etkileri: Panel Veri Analizi. Journal of Yasar Universty 17:(5) 2874-2885.
Dura, C., 2003. Gümrük Birliği Türkiye Ekonomisinin Dış Finansmanını Nasıl Etkiledi. 2023 Aylık Dergi, Aralık.
Genç, M.C., Artan, S., Berber, M. 2011. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Bölgesinde Ticaret Akımlarının Belirleyicileri: Çekim Modeli Yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 25:(2) 207-224
Gujarati, D.N, 1995. Basic Econometrics, 3rd edition, McGraw- Hill: New York.
Gündüz, O, Esengün, K, 2007. Gümrük Birliğinin Avrupa Birliği (15) ile Dış Ticareti Üzerine Etkileri. Gaziosmanpaşa Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi 24: (1) 43- 49
Judge, G. G., 1996. Introduction To The Teory and Practice of Econometrics. John Willey and Sons., Inc. USA.
Kara, M., 2005. Ekonomik Etkileri Açısından Türkiyedeki Sınır Ticaretinin Değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 7: (3) 60-79
Karlı, B., 2004. Türkiye-AB Dış ticaret yapısı ve gümrük birliğinin Türk tarım ürünleri Dış Ticaretine Etkileri, Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, 16-18 Eylül 2004, Tokat, 289- 296.
Özkale, N. L., Karaman, F.N., 2006. Gümrük Birliğinin Statik Etkileri. Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikaları 1 : (1) 117-138.
Seki, İ., 2005. Gümrük Birliğinin Türkiyenin net İhracatı Üzerine Etkileri 1985-2003. http://www.tcmb.gov.tr/yeni/iletisimgm/ ismail_seki.pdf (Erişim Tarihi: 27.08.2012).
Seyidoğlu, H., Kemer, B., 2002. Türkiye-AB Gümrük Birliği İlişkilerinde Uygulamanın Değerlendirilmesi. Atatürk Üniv. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 16: (1-2) 1-9.
Studenmund, A.H., 2006. Using Econometrics. Pearson Education Inc. New York.
Uyar, S., 2000. Ekonomik Bütünleşmeler ve Gümrük Birliği Teorisi; Dış Ticaret Dergisi, sayı:19, Ankara.
Uyar, S., 2001. Gümrük Birliğinin Türkiye Ekonomisine Etkileri; Dış Ticaret Dergisi, sayı 20, Ankara.
Yavuz, F. 2012. Uluslararası Tarım Ticareti Ders Notları, Atatürk Üniversitesi. http://eobs.atauni.edu.tr/Courses/ Course.aspx? Course=LaIQJVDAAnE= (Erişim Tarihi: 12.08.2012).
Yıldırım, E., Dura, C., 2007. Gümrük Birliğinin Türkiye Ekonomisi Üzerindeki Etkileri Konusundaki Literatüre Bir Bakış. Erciyes Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 28 http://iibf.erciyes.edu.tr/dergi/ sayi28/sayi_28.htm (Erişim Tarihi: 22.06.2012).