Farklı Depolama Tiplerinin Buğday Biti [Sitophilus granarius L. (Coleoptera: Curculionidae)]'nin Gelişmesi Üzerine Etkisi
ÖZET: Bu çalışmada, farklı depolama şekli (tane-başak), tane nemi (% 12, 14, 16), depolama sıcaklığı (10, 20, 30 ̊C) ve depolama sürelerinin (3, 6 ay) depo zararlısı olan buğday bitinin (Sitophilus granarius L.) sayısı ve zarar verdiği tane oranı üzerine etkisi araştırılmıştır. Bu çalışmada, tane ve başak halinde Bezostaya ve Krik ekmeklik buğday çeşitleri kullanılmıştır. Depolamanın başlangıcında kontrollü şartlarda oluşturulan depolama ortamlarına her uygulama için beş adet böcek bırakılmış ve depolama süresince tanelere verdiği zarar ve böcek sayısındaki artış belirlenmiştir. Depolama süresince, Krik buğdayının depolandığı ortamda Bezostaya çeşidine göre daha fazla böcek gelişimi ve daha fazla yenik tane oluşmuştur. Tane nem miktarının, depolama sıcaklığı ve süresinin artması, hem yenik tane miktarı hem de böcek sayılarında önemli derecede artışa neden olmuştur. Başak halinde depolanan buğdaylarda hem yenik tane hem de böcek sayıları, tane halinde depolanmış buğdaylara göre önemli derecede düşük çıkmıştır. Bu nedenle, başak halinde depolanan buğdaylar tane halinde depolanan buğdaylara göre böcek zararına karşı daha dayanıklı bulunmuştur.
Effect of Different Storage Types on the Development of Sitophilus granarius (Coleoptera: Curculionidae)
ABSTRACT: In this study, it was investigated the effect of storage form (grain-spike), grain moisture content (12, 14, 16%), storage temperature (10, 20, 30 ̊C), storage period (3, 6 month) on the number of granary weevil, Sitophilus granarius (L.) and rate of infestations in stored cereals. Bezostaya and Krik bread wheat varieties were used in the storage study as grain and spike. At the beginning of storage, five granary weevils were placed into per glass jar and reared on wheat under controlled environmental conditions. During storage, insect development and damaged grain were higher in storage media of Krik variety than that of Bezostaya variety. After storage period, the number of granary weevil and damaged grain were determined. The increase in the grain moisture content, storage temperature and time resulted in increase in the number of granary weevil and damaged grain. The amount of damaged grain and granary weevil of wheat stored in spike form was lower than wheat stored in grain form. For this reason, wheat stored in spike form was more tolerant than wheat stored in grain form to insect damage.
___
- Ahmet, H., Adak, M.S., 2007. Irakta yetiştirilen bazı ekmeklik buğday çeşitlerinde kallus oluşumu ve bitki rejenerasyonu. Tarım Bilimleri Dergisi, 13 (3): 285-292.
- Anonymous, 1995. Approved Methods of the American Association of Cereal Chemists, 9th edn. The Association St Paul, MN, USA: AACC.
- Çelik, İ., Kotancılar, H.G., Ertugay, Z., Elgün, A., 1995. Una ve tavlama suyu ile buğdaya uygulanan klorlama işleminin I. Unun bazı kalitatif ve mikrobiyolojik özelliklerine etkisi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 26 (4): 508-525.
- Çelik, İ., Kotancılar, H.G., Ertugay, Z., 1996. Doğu Anadoluda yetiştirilen buğdayların fiziksel kimyasal ve teknolojik özellikleri ile ekmeklik kalitelerinin belirlenmesi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 27 (4): 562-575.
- Demirbaş, H.Y., Dursun, İ. 2007. Buğday tanelerinin bazı fiziksel özelliklerinin görüntü işleme tekniğiyle belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 13 (3): 176-185.
- Giacinto, G.S., Antonio, D.C., Giuseppe, R., 2008. Behavioral responses of adult Sitophilus granarius to individual cereal volatiles. Journal of Chemical Ecology, 34: 523-529.
- Işıkber, A.A., Özdamar, H.Ü., Karcı, A., 2005. Kahramanmaraş ve Adıyaman illerinde depolanmış buğdaylar üzerinde rastlanan böcek türleri ve bulaşma oranları. KSÜ Fen ve Mühendislik Dergisi, 8 (1): 107-113.
- Kün, E., 1988. Serin İklim Tahılları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1032, Ankara.
- Posner, E.S., Deyoe. W., 1986. Changes in milling properties of newly harwested hard wheat during storage. Cereal Chemistry, 63 (5): 451-456.
- Slover, H.T., Lehmann, J., 1972. Effects of fumigation on wheat in storage. IV. Tocopherols. Cereal Chemistry, 49: 412-415.
- Woodbury, N., 2008. Infanticide avoidance by the granary weevil, Sitophilus granarius (L.) (Coleoptera: Curculionidae): the role of harbourage markers, oviposition markers, and egg- plugs. Journal of Insect Behavior, 21: 55-62.
- Yıldırım, E., Özbek, H., Aslan, İ., 2009. Depolanmış Ürün Zararlıları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No:191, Erzurum.