Erdal GÜNEY, Mustafa TAN, Zeynep DUMLU GÜL, İsmail GÜL

Erzurum Şartlarında Bazı Silajlık Mısır Çeşitlerinin Verim ve Silaj Kalitelerinin Belirlenmesi

Bu araştırma Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi arazisinde sulanan koşullarda 2005 ve 2006 yıllarında yürütülmüştür. 11 mısır çeşidi (Arifiye, SZE TC-513, OSSK-596, OSSK-644, Karadeniz Yıldızı, TTM-813, Akpınar, Girona, Mataro, Epila ve Borja) silajlık olarak ele alınmıştır. Araştırma Şansa Bağlı Tam Bloklar deneme deseninde 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Bitkilerde gelişme derecesi, silajlık verim, bitki boyu, kuru madde, koçan, ham protein ve NDF oranı ile silaj fiziksel özellikleri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar aşağıdaki gibi özetlenebilir. İncelenen bütün özellikler yönünden çeşitler arasında istatistiksel olarak önemli farklılıklar belirlenmiştir. Mısır çeşitlerinin silajlık verimleri 5038 kg/da ile 7427 kg/da arasında değişmiştir. SZE TC-513 ve OSSK- 596 mısır çeşitleri yüksek silajlık verime (7427 kg/da ve 7400 kg/da) sahip olmuşlardır. En yüksek kuru madde oranı (%31.58) Girona çeşidinde, en yüksek koçan oranı ise (%47.3) Epila çeşidinde belirlenmiştir. Silajların fiziksel değerlendirmesine göre Epila çeşidi pekiyi kalitede silaj üretirken, diğer çeşitlerin silaj kaliteleri iyi olarak bulunmuştur. Bu sonuçlara göre Erzurum ve benzeri koşullar için SZE TC-513 ve OSSK-596 çeşitlerinin silajlık olarak yetiştiriciliği tavsiye edilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Mısır Çeşitleri, Silaj, Verim, Silaj Kalitesi

PDF

___

Akdeniz, H., Yılmaz, İ., Andiç, N., Zorer, Ş., 2004. Bazı mısır çeşitlerinde verim ve yem değerleri üzerine bir araştırma. Yüzüncü Yıl Üniv. Ziraat Fak. Tarım Bilimleri Derg., 14 (1): 47-51.
Akyıldız, R., 1986. Yemler Bilgisi ve Teknolojisi (İkinci Baskı). Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. No: 974, Ders Kitabı No: 286, Ankara.
Araş. Bülteni, No: 21, Erzurum.
Aydın, A., Sezen, Y., 1995. Toprak Kimyası Uygulama Kitabı. Atatürk Üniv. Ders Yayınları No:174, Erzurum.
Bulut, S., Çağlar, Ö., Öztürk, A., 2008. Bazı mısır çeşitlerinin Erzurum Ovası koşullarında silaj amaçlı yetiştirilme olanakları. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 39 (1): 83-91.
Denek, N., Can, A., Tüfenk, Ş., 2004. Mısır, sorgum ve ayçiçeği hasıllarına değişik katkı maddeleri katılmasının silaj kalitesi ve in vitro kuru madde sindirimine etkisi. Harran Üniv. Ziraat Fak. Derg., 8 (2): 1-10.
Geren, H., Avcıoğlu, R., Kır, B., Demiroğlu, G., 2003. İkinci ürün olarak yetiştirilen bazı mısır (Zea mays L.) çeşitlerinde ekim zamanlarının silaj özelliklerine etkisi. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kong., 13-17 Ekim 2003, Diyarbakır, s: 74-78.
Güçük, T., Baytekin, H., 1999. Bozova sulu koşullarında ikinci ürün olarak yetiştirilen silaj mısır, silaj sorgum ve sorgum- sudanotu melez çeşitlerinde hasat zamanının verim ve bazı silaj özelliklerine etkisi. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kong., 15- 18 Kasım 1999, Adana, s: 178-183.
Güney, E., 2005. Erzurum Şartlarında Silajlık Amacıyla Yetiştirilen Bazı Bitkilerin Verim, Bitkisel Özellikler ve Silaj Kalitesi Yönünden Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Üniv. Fen Bilimleri Enst., Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
İptaş, S., Acar, A., 2006. Effects of hybrid and row spacing on mazie forage yield and quality. Plant, Soil and Environment, 52(11): 515-522.
İptaş, S., Öz, A., Boz, A., 2002. Tokat-Kazova koşullarında birinci ürün silajlık mısır yetiştirme olanakları. Tarım Bilimleri Derg., 8(4): 267-273.
İptaş, S., Yılmaz, M., Aktaş, A., 1997. Tokat ekolojik koşullarında sorgum-sudanotu melezinde ekim normu ve azotlu gübre uygulamalarının verim ve kaliteye etkisi. Türkiye 2. Tarla Bitkileri Kong., 22-25 Eylül 1997, Samsun, s: 477-481.
Kara, Ş. M., Deveci, M., Dede, Ö., Serdaroğlu, N., 1999. Farklı bitki sıklığı ve azot dozlarının silaj mısırda yeşil ot verimi ve bazı özellikler üzerine etkileri. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kong., 15-18 Kasım 1999, Adana, Cilt: III, s: 172-1777.
Kılıç, A., 1986. Silo Yemi Öğretimi (Öğretim, Öğrenim ve Uygulama Önerileri), Bilgehan Basımevi, Bornova, İzmir.
Kılıç, H., Gül, İ., 2007. Hasat zamanının Diyarbakır şartlarında ikinci ürün olarak yetiştirilen mısır çeşitlerinde verim ve bazı tarımsal karakterler ile silaj kalitesine etkileri üzerine bir araştırma. Harran Üniv. Ziraat Fak. Derg., 11(3-4): 43-52.
Öztürk, A., Akaya, A., 1996. Erzurum yöresinde silaj amacıyla yetiştirilebilecek mısır çeşitleri. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 27 (4): 490-506.
Öztürk, A., Bulut, S. Boran, E., 2008. Bitki sıklığının silajlık mısırda verim ve bazı agronomik karakterlere etkisi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg., 39(2): 217-224.
Tosun, F., 1967. Erzurum Ovası’nda ekşi silo ve kesif tane yemi olarak melez tarla mısırı yetiştirme imkanları üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Zirai. Araşt. Enst., Erzurum.
Tosun, F., 1970. Erzurum Ovasında tatlı mısır yetiştirme imkanları üzerinde bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Derg., 1 (1): 16-25.
Yıldız, N., Bircan, H., 1991. Araştırma ve Deneme Metotları. Atatürk Üniv. Yay. No: 697, Zir. Fak. Yay. No: 305, Ders Kitapları Serisi No: 57, Erzurum, 277 s.