Ekim sıklıığının bazı yazlık triticale (Triticosecale wittmack) hatlarının verim ve verim ögeleri üzerine etkisi

Bu araştırma, bazı triticale hatlarının verim ve verim öğelerine farklı ekim sıklıklarının etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, 1995 ve 1996 yıllarında Van gölü havzasında yürütülmüştür. Deneme materyali olarak daha önce bölgede adaptasyon çalışmaları sonucu yüksek verimli oldukları tespit edilen 7, 9,10 ve 13 nolu triticale hatları kullanılmış ve ekim sıklığı olarak m2 ye 200, 300, 400,500 ve 600 tohum uygulanmıştır. Deneme Tesadüf Blokları deneme planında faktöriyel düzenlemeye göre dört tekrarlaman olarak yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre ekim sıklığının verim ve verim öğelerine etkisi önemli çıkmıştır. Ekim sıklığı arttıkça metrekarede başak sayısı artmış, başakta tane sayısı ve bin tane ağırlığı azalmıştır. Tane verimi ise, 400 tohum/m2 ekim sıklığına kadar artış göstermiş, bu sıklıktan sonra ise azaldığı tespit edilmiştir. Tane verimleri 88.1-149.3 kg/da arasında değişmiş olup, en yüksek tane verimi 400 tohum/m2 ekim sıklığından elde edilmiş ve bunu 500, 600, 300 ve 200 tohum/m2 ekim sıklıkları izlemiştir. Denemede kullanılan triticale hatlarının ise verime etkisi önemli çıkmamıştır.

The effect of sowing density on yield and yield components of some spring triticale lines

In this study, the effect of sowing density on the yield and yield components was investigated on some triticale lines. The study was conducted in Van lake basin in 1995 and 1996. The test materials were 7,9,10 and 13 no triticale lines, previously determined to be highly productive in the results of adaptation studies in the past. It was applied as sowing density 200, 300,400, 500 and 600 seeds per m2. The test was set up as fectoriel in blok randomized design with four replications. According to results of the research, the effect of sowing density on yield and yield components have appeared to be important. Increase of sowing density caused to increase of spike number/m2, grain number/spike and to decrease of the thousand grain weights. On the other hand grain yield increased until 400 seeds/m2 as sowing density and decreased after this density.

PDF

___

Akgün, t., Tosun, M. Ve Sağsöz, S., 1997. Erzurum ekolojik koşullarında bazı triticale hat ve çeşitlerinin verim ve verim unsurlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 28(1): 103-114.
Anonim, 1997. Van Meteoroloji Bölge Müdürlüğü Meteoroloji Kayıtları, Van.
Apak, R., 1994. Van koşullarına adapte olabilecek triticale (xTriticosecale wittmack) hatlarının saptanması ve uygun ekim zamanlarının belirlenmesi üzerine araştırmalar Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi(Yayınlanmamış).
Demir, İ, Aydem, N., Konut, K.Z. ve Şölen, P., 1981. Ege Bölgesine uyan triticale hatları üzerine araştırmalar. TOAG 260, İzmir.
Düzgüneş, O., Kesici.T., Kavuncu, O. ve Gürbüz, F., 1987. Araştırma ve Deneme Metotları (İstatistik Metotları H) A.Ü.Ziraat Fakültesi Yayınları 1021, Ders Kitabı: 295, Ankara.
Faris, D.G., De Pauw, R.M. 1981. Effect of seeding rate oh growth and yield of three spring Wheat cultivars. Field Crop Research 3: (289-301).
Geçit, H.H., Gürbüz, B. ve özcan, S., 1987. Ekmeklik buğdayda ekim sıklığının birim alan değerleri üzerine etkisi. TÜBİTAK Tarım ve Ormancılık Araştırma Grubu, Türkiye Tahıl Sempozyumu 6-9 Ekim 1987, Bursa, (157-171).
Genç, 1., Yağbasanlar, T., Ülger, A.C. ve Kırtok, Y., 1987. Çukurova koşullarında triticalenin verim ve verim öğeleri üzerinde bir araştırma. TÜBİTAK Tarım ve Ormancılık Araştırma Grubu Türkiye Tahıl Sempozyumu 6-9 Ekim 1987 Bursa, (103-114).
Gençtan, T., Sağlam, N., 1987. Ekim zamanı ve ekim sıklığının buğday çeşidinde verim ve verim unsurlarına etkisi. Tarım ve Ormancılık Araştırma Grubu. Türkiye Tahıl Sempozyumu 6-9 Ekim 1987, Bursa, (171-181).
Gökmen, S., Sencar, Ö., 1994. Tokat Kazova Bölgesinde triticalenin verim ve adaptasyon yeteneği üzerinde bir araştırma. Gazi Osman Paşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi: 11: (131-144).
Hagras, A.M., 1985. Influence of seed rates and nitrojen fertilization on yield of durum wheat. Annals of Agricultural science Ain shams Universty. 30 (2):(929-949).
Hoffmain, W., Pierre, W., 1973. Lenbuch der züchtung land Wirtshoff . licher ulturpflanzen. Band 2. Verlag paul paray. Berlin und Hanburg. (58-59).
Hazar, N., Ceylan, A., 1985. Bazı ekmeklik buğdaylarda farklı tohum miktarı ve azot dozlarının verim ve diğer agronomik özelliklerine etkisi üzerine araştırma. Ege Üni. Ziraat Fakültesi Dergisi Cilt: 22(2), 113-125).
Jedel, P.E., Salmon, D.F., 1992. Seeding rate response of Wapiti triticale in short-saespn growing areas. Can. J.Plant Sci. 73: ( 65- 71).
Kün, E., 1988. Serin İklim Tahılları. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 875, Ders Kitabı 240,
Sing, H.B., and Sethi, G.S., 1974. Path and regression analysis in triticale Plant Sci. 6: (II-1.6).
Smid, A.E., Jehnmson, R.C., 1979. Effect of rate and date of seeding on yield and yield components of two winter wheat cultivars growin Ontario. Can J. Plant Sci. 59: (939- 943).
Sönmez, F., 1995. Van kıraç koşullarında kışlık olarak ekilen Anadolu-86 arpa çeşidinin (Hordeum vulgare L.) verim ve bazı verim Öğelerine ekim sıklığı ile fosfor ve azot uygulamalarının etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi (Yayınlanmamış).
Sönmez, F., Ülker, M., Yılmaz. N., Ege, H. ve Apak, R., 1996. Farklı ekim sıklıklarını bazı kışlık arpa çeşitlerinde verini ve verim öğelerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 6 (1): (133-146).
Teich, A.H., Smid, A.» 1993. Seed rates for soft white winter wheat in South Western Ontario. Can. J.Plant Sci 73: (65-71).
Tosun, M., Akkün, 1, Sağsöz, S. ve Taşpınar, M., 2000. Yazlık ekilen bazı triticale genotiplerinde verim ve verim öğelerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 31(1): (1-10).
Tüzüner, A., Yörük, M., 1980. Van ili yöresindeki topraklarda teşekkül eden kaymak tabakasının hububat verimine etkisi ve giderme yolları. Köyişleri ve kooperatifler Bakanlığı, Topraksu Genel Müdürlüğü Yayınları, Genel Yayın No: 87, Rapor Yayın No: 20.
Ülger, A.C., Yağbasanlar, T. ve Genç, L, 1989. Çukurova koşullarında seçilen yüksek verimli triticale (xTriticosecale Wittmack) hatlarının önemli tarımsal karakterleri üzerine bir araştırma. Doğa Dergisi Cilt :13. Sayı:3b -.(1342-1351).
Yağbasanlar, T., Genç,î. ve Ülger, A.C., 1988. Çukurova koşullarında farklı azot dozu ve tohumluk miktarının verim ve verim unsurlarında etkisi. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Cilt 3.Sayı:2: (23-36).
Yağbasanlar, T., Çölkesen, M. ve Genç, 1., 1994. Çukurova ve Şanlıurfa koşullarında bazı triticale hatlarının verim ve verim unsurları üzerinde bir eıraştırma. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 5(2): (125-140).
Yılmaz, N., 1989. Van yöresi için uygun buğday çeşidi, ekim zamanı, ekim yöntemi ve bitki sıklığının tespiti üzerine araştırmalar. Ege Üni. Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı Doktora Tezi.
Yılmaz, N., Bostan, S., 1996. Van ekolojik şartlarında bazı yazlık triticale hatlarının verim ve verim öğeleri üzerine bir araştırma. On Dokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2 (3):(31- 44).