Bazı Tatlı Mısır (Zea mays L. var. saccharata) Çeşitlerinin Yüksek Rakım Koşullarında Performansı

Bu çalışma, yüksek rakım koşullarında farklı ekim zamanlarında bazı tatlı mısır (Zea mays L. var. saccharata) çeşitlerinin performansını belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada, 4 adet tatlı mısır çeşidi (Zea mays L. var. saccharata cvs. ‘Martha F1, Vega F1, Merit F1 ve Sunshine F1’) bitkisel materyal olarak kullanılmıştır. Ekim zamanının bitki boyu, koçan büyüklüğü, koçandaki tane sayısı, koçan ağırlığı ve toplam verim üzerinde önemli bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Ekim zamanındaki gecikmeye bağlı olarak incelenen tüm parametrelerde azalma belirlenmiştir. Martha F1 diğer çeşitlere kıyasla hem kavuzlu hem de kavuzsuz toplam koçan verimi açısından her iki deneme yılında da en iyi performansı göstermiştir. Nitekim, en yüksek toplam kavuzlu (17260 kg ha-1) ve kavuzsuz (11818 kg ha-1) koçan verimi, her iki deneme yılında da ilk ekim tarihinde Martha F1 çeşidinde tespit edilmiştir. Erzurum gibi yüksek rakımlı üretim alanlarında, mısırda yüksek verim ve kalite için ekim mümkün olduğunca erken yapılmalıdır. Araştırma sonuçlarına göre tatlı mısır Erzurum'da 23 Mayıs'ta yapılacak ekim ile başarılı bir şekilde üretilebilir. Ayrıca, bu araştırmada kullanılan çeşitlerin tamamı, özellikle Martha F1 çeşidi, tatlı mısır üreticisine yüksek verim ve kalite için önerilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Yüksek rakım, Ekim zamanı, Varyete, Verim bileşenleri

Performance of Some Sweet Corn (Zea mays L. var. saccharata) Cultivars in High Altitude Conditions

This study was undertaken to determine the performance of some sweet corn (Zea mays L. var. saccharata) cultivars at different sowing dates under high altitude conditions. In this research, the seeds of 4 sweet corn cultivars (Zea mays L. var. saccharata cvs. ‘Martha F1, Vega F1, Merit F1 and Sunshine F1’) were used as plant material. It was determined that sowing date has a significant effect on the plant height, cob diameter and length, the number of kernels/cob, husked and de-husked cob weight, and total husked and de-husked cob yield. Due to the delay in sowing date, all examined parameters were reduced. Martha F1 compared to the other cultivars showed the best performance in terms of total husked and de-husked cob yield. The highest total husked (17260 kg ha-1) and de-husked (11818 kg ha-1) cob yield were determined in cv. Martha F1 in the first sowing date in both experiment years. In high altitude production areas such as Erzurum, sowing should be done as early as possible for high yield and quality in sweet corn. According to the results of the research, sweet corn can be produced successfully with sowing on 23 May in Erzurum. Also, all of the cultivars used in this research, especially cv. Martha F1 can be recommended to the sweet corn producer for high yield and quality.

Keywords:

High altitude, Sowing date, Variety, Yield components,

PDF

___

Abdel-Rahman, A.M., Magboul, E.L., Nour, A.E. 2001. Effects of sowing date and cultivar on yield and yield components of maize in Northern Sudan. 7th Eastern and Southern Africa Regional Maize Conference, Nairobi, Kenya, 11-15 Feb, pp. 295-298.
Anapalli, S.S., Ma, L., Nielsen, D.C., Vigil, M.F., Ahuja, L.R. 2005. Simulating planting date effects on corn production using RZWQM and CERES-Maize models. Agron. J., 17(97): 58-71.
Dekhane, S.S., Mangave, B.D., Patel, D.J. 2017. Effect of sowing dates on plant growth and yield of hybrid sweet corn. Int. J. Curr. Res., 9(12): 62132-62133.
Dekhane, S.S., Dumbre, R.B. 2017. Influence of different sowing dates on plant growth and yield of hybrid sweet corns. Adv. Res. J. Crop Improv., 8(2): 191-194.
Eşiyok, D., Bozokalfa, M.K. 2005. Ekim ve dikim zamanlarının tatlı mısırda (Zea mays L. var. saccharata) verim ve koçanın bazı agronomik karakterleri üzerine etkisi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 42(1):35-46.
FAO. 2020. The Food and Agriculture Organization. Food and Agriculture Data. http://www.fao.org/faostat/en/#home (Erişim Tarihi: 15 Şubat 2020).
Fekonja, M., Bavec, F., Grobelnik-Mlakar, S., Turinek, M., Jakop, M., Bavec, M. 2011. Growth Performance of Sweet Maize under Non-Typical Maize Growing Conditions. Biol. Agric. Hortic., 27(2): 147-164.
Genc L., Inalpulat M., Kizil U., Mirik M., Smith S. E. Mendes M., 2013. Determination of water stress with spectral reflectance on sweet corn (Zea mays L.) using classification tree (CT) analysis. Zemdirbyste-Agriculture, 100(1): 81-90.
Keerthi, P., Prabhakara Reddy, G., Sunitha, N. 2017. Effect of Sowing Time on Growth and Yield of Sweet Corn Cultivars. Int. J. Curr. Microbiol. App. Sci., 6(4): 777-782.
Kharazmshahi, H.A., Zahedi, H., Alipour, A. 2015. Effects of Sowing Date on Yield and Yield Components in Sweet Maize (Zea mays L.) Hybrids. Biological Forum – An International Journal, 7(2): 835-840.
Khan, Z.H., Khalil, S.K., Nigar, S., Khalil, I., Haq, I., Ahmad, I., Ali, A., Khan, M.Y. 2009. Phenology and yield of sweet corn landraces influenced by planting dates. Sarhad J. Agric., 25(2): 153-157.
Maryam, A.B., Saied, K.K., Habib, S.S., Mandana, D., Khodadad, M., Golbashy, M. 2011. A study on effects of planting dates on growth and yield of 18 corn hybrids (Zea mays L.). Am. J. Exp. Agric., 1(3): 110-120.
Nielson, R.L., Thomison, P.R., Brown, G.A., Halter, A.L., Wells, J., Wuethrich, K.L. 2002. Delayed planting date effects on flowering and grain maturation of corn. Agron. J., 94:549-558.
Rah Khosravani, A.T., Mansourifar, C., Modarres Sanavy, S.A.M., Asilan, K.S., Keshavarz, H. 2017. Effects of Sowing Date on Physiological Characteristics, Yield and Yield Components for Different Maize (Zea mays L.) Hybrids. Not. Sci. Biol., 9(1):143-147.
Rosa, R. 2014. Response of sweet corn cultivated in eastern poland to different sowing dates and covering with non-woven PP. Part II. Ear quality traits. Acta Sci. Pol. Agricultura, 13(4): 113-126.
Rubatzky, V.E., Yamaguchi, M. 1997. World Vegetables. Chapman and Hall, New York, 831 p.
Sarvari, M., Molnar, Z., Hallof, N. 2007. Influence of different sowing time and nutrient supply on the productivity of maize hybrids. Analele University din Oradea, Department of Plant Production and Applied Ecology, 4(12): 134-141.
Shaheenuzzamn, M., Saha R.R., Ahmed, B. Rahman, J., Salim, M. 2015. Green cob and fodder yield of sweet corn as influenced by sowing time in the hilly region. Bangladesh J. Agr. Res., 40(1): 61-69.
Swiader, J.M., George. W., McCollum, J.P. 1992. Producing Vegetable Crops. Interstate Printers and Publishers, Danville, Illinois, 626 p.
Turgut, İ., Balcı, A. 2002. Bursa Koşullarında Değişik Ekim Zamanlarının Şeker Mısırı (Zea mays saccharata Sturt.) Çeşitlerinin Taze Koçan Verimi İle Verim öğeleri Üzerine Etkileri. Uludağ Üniv. Ziraat Fak. Derg., 16(2):79-91.
Tuncay, Ö., Bozokalfa, M.K., Eşiyok, D. 2005. Ana ürün ve ikinci ürün olarak yetiştirilen bazı tatlı mısır çeşitlerinde koçanın agronomik ve teknolojik özelliklerinin belirlenmesi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 42(1): 47-58.
Welbaum, G.E. 2015. Family Poaceae. In: Hulbert S, Hammod C (eds)Vegetable production and practices, 1st edn. CABI International, Boston, pp. 248-266.