Sığır ayak hastalıklarında antibiyotiklerin kullanımı

Ayak hastalıkları, Veteriner hekimlik alanında en sık rastlanılan hastalık grubunu oluşturur. Tüm sığır hastalıklarının %15-25’ini ayak hastalıkları kapsamaktadır. Sığır ayak hastalıklarının etiyolojisinde; bacak yapısı bozuklukları, kontüzyon, beslenme, çevre ve kalıtsal faktörler, bakteriyel, viral ve paraziter nedenler olmak üzere birçok faktör rol oynamaktadır. Ayak hastalıklarının sığırcılık işletmelerinde büyük ekonomik kayıplara neden olduğu ve ciddi sağlık problemleri yarattığı bilinmektedir. Sığırlarda ayak hastalıklarının birçoğunda medikal sağaltıma gerek duyulur. Ayak hastalıklarının medikal sağaltımları; lokal, parenteral ve her iki uygulamanın kombinasyonu şeklinde yapılır. Bu derlemede, ayak hastalıklarında kullanılan antibiyotiklerin etki mekanizması, antibiyotiklerle yapılan sağaltımda göz önünde bulundurulması gereken temel kurallar, antibakteriyel tedavinin başarısızlığında muhtemel nedenler, gebelikte antibiyotik kullanımı ve ayak hastalıklarında kullanılan antibiyotiklerin uygulama şekilleri hakkında özlü bilgiler verilmiştir.

Using antibiotics for foot diseases in cattle

Foot diseases are the most common disease group in veterinary medicine and include 15-25 % of all cattle diseases. In the aetiology of foot diseases of cattle, leg deformation, contusion, feeding, environment, genetic, bacterial, viral, parasitic and many other factors take role. Foot diseases are known to cause great economic losses and critical health problems. In cattle, foot diseases require medical care. Treatments are done either locally, parenterally or both. In this review, substantial information about the effect mechanisms of antibiotics used in foot diseases, main principals required for antibiotic treatments, possible reasons if antibacterial treatment is unsuccessful, the use of antibiotics during pregnancy, and application types of antibiotics used in foot diseases were given.

___

  • Akkan H.A., Karaca M. 2003., Veteriner İç Hastalıklarında Antibiyotiklerin Kullanımı. Y.Y.Ü. Vet. Fak. Dergisi. 14, 72-77.
  • Alkan İ., Bakır B., Belge A., Gençcelep M., 1994. Sığır ayak hastalıklarında lokal oxytetracycline uygulamaları. Y.Y.Ü. Vet. Fak. Derg., 5, 23-28.
  • Alkan İ., Boynukara B, Gençcelep M., 1993. Van ve yöresinde sığır ayak hastalıklarının yayılışı, nedenleri ve sağaltımı üzerine bir araştırma. Y.Y.Ü. Vet. Fak. Derg. 4, 87-95.
  • Anonim, 2011. Interdigital Dermatitis (Stable foofrot, Slurry heel, Scald). The Merck Veterinary Manual. http://www.merckvetmanual.com/mvm/index.jsp?c file=htm/bc/ 90529.htm Erişim : 05.08.2010].
  • Anteplioğlu H., Samsar E., Akın F., Güzel N., 1992. Sığır ayak hastalıkları. Ankara Üniv. Vet. Fak. Yayınları. A.Ü. Basımevi, Ankara.
  • Başoğlu A., 2000. Veteriner İç Hastalıklarında Genel Tedavi. Selçuk Üniv. Basımevi, Konya, Sayfa; 109- 160.
  • Belge A., Ormancı S., 2002. Süt sığırcılığında ayak hastalıklarının neden olduğu ekonomik kayıplar ve önlenmesi. Türk Vet. Hek. Derneği Dergisi. 11, 36-40.
  • Britt JS, Gaksa J, Garrett EF, Konkle D, Mealy M., 1996. Comparison of topical application of three products for treatment of papillomatous digital dermatitis in dairy cattle. JAVMA, 209, 134-136.
  • Britt JS, Carson MC, von Bredow JD, Condon RJ., 1999. Antibiotic residues in milk samples obtained from cows after treatment for papillomatous digital dermatitis. JAVMA, 215, 833-836.
  • Dawson JC. 1998., Digital dermatitis-survey and debate. Proceedings of the XX. World Buiatrics Congress, Sidney, 91-93.
  • Dökmeci İ., Akçasu A., Banoğlu N., Berkarda Ş., 1992. Farmakoloji. İlaç Uygulamalarında Temel Kavramlar. Editör : İsmet Dökmeci. Nobel Tıp Kitapevi, 705-785.
  • Elitok B., Demirkan T, Elitok ÖM, Kabu M., 2004. Sığırların digital dermatitisinde florfenikol ve oksitetrasiklinin klinik tedavi etkinliğinin karşılaştırılması. Bültendif. Kasım, 23, 2-5.
  • Görgül OS., 1982. Ayak hastalıkları ve ortopedi ders notları. Uludağ Üniv. Vet. Fak. Bursa.
  • Görgül OS., Kahraman MM., Çeçen G., Akkoç A., Gül NY., Sevimli A., 2002. Sığırlarda Digital ve interdigital Dermatitislerde Klinik Tanı, sağaltım ve Histopatolojik Bulgular, Uludağ Univ. J. Fac. Vet. Med., 21, 115-124.
  • Görgül, O.S., Seyrek-İntaş, D., Çelimli N., Gül, M., Çeçen, G., 1999. Süt sığırlarında: digital ve interdigital dermatitis olgularında farklı beş ilacın topikal uygulamalarının karşılaştırılması. Uluslararası katılımlı I.Ulusal Buiatri Kongresi (First National Congress of Buiatrics), 20-22 Ekim, Bildiri özetleri. Ankara Üniv. Veteriner Fakültesi, Dışkapı/Ankara, 55-56.
  • Hernandez J, Shearer JK., 2000. Efficacy of oxytetracyeline for treatment of papillomatous digital dermatitis lesions on various anatomic locations in dairy cows. JAVMA, 15, 216, 1288-1290.
  • Kamiloğlu A., Baran V., 1998. Sığırlarda digital dermatitisin intravenöz regional antibiyoterapi (İVREGAB) ile sağaltımı. 6. Ulusal Vet. Cerrahi Kong. 107-108. 25-28 Haziran, Elazığ.
  • Kamiloğlu A., Baran V., 1999. Kars Yöresinde Simental Irkı Sığırlarda İnterdigital Deri Lezyonlarının İnsidansı ve Bunların İntravenöz Regional Antibiyoterapi (İVREGAB) ile Sağaltımı. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Deg., 5, 93-102.
  • Kamiloğlu A., Baran V., Kılıç E., Özaydın, İ., 2002. Sığırlarda akut interdigital flegmon sağaltımında Seftiofur sodyumun lokal ve sistemik kullanımı. Vet. Cerrahi Derg., 8, 13-18.
  • Kamiloğlu A., Demirkan İ., Baran V., 2002. Comparison of Ceftiofur Sodium by Intra Venoz Regional Antibiotherapy and Local Oxytetracycline Application for Treatment of Bovine Digital Dermatitis. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Dergisi, 8, 107-110.
  • Laven RA, Proven MJ., 2000. Use of an antibiotic footbath in the treatment of bovine digital dermatitis. Vet. Rec., 28, 503-506.
  • Laven RA, Hunt H., 2001. Comparison of valnemulin and lincomycin in the treatment of digital dermatitis by individually applied topical spray. Vet Rec., 8, 302-303.
  • Manske T., Hultgren J., Bergsten C., 2002. Topical treatment of digital dermatitis associated with severe heel-horn erosion in a Swedish dairy herd. Prevention. Vet. Med., 53, 215-231.
  • Mumba T, Dopfer D, Kruitwagen C, Dreher M, Gaastra W, van der Zeijst BA., 1999. Detection of spirochetes by polymerase chain reaction and its relation to the course of digital dermatitis after local antibiotic treatment in daily cattle. Zentralbl. Veterinarmed. B., 46, 117-126.
  • Ormancı S., Belge A., 2001. Van ve yöresindeki süt sığırlarında ayak hastalıklarının nedenleri, dağılımı ve sağaltımı üzerine çalışmalar. Y.Y.Ü. Sağ. Bil. Ens. Derg., 7, 139-145.
  • Özaydın İ., 1995. Ayak hastalıkları ve ortopedi ders notları. Kafkas Üniv. Vet. Fak., Kars.
  • Özsoy S., Yücel R., 1991. İstanbul ve yöresindeki kültür ırkı sığırlarda ayak hastalıklarının etiyolojisi, patogenezisi ve sağaltımı üzerine karşılaştırmalı araştırmalar. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 17, 93-108.
  • Şanlı Y., Kaya, S., 1994. Veteriner Farmakoloji ve İlaçla Sağıtım Seçenekleri. Medisan Yayınevi, Ankara, 571-650.
  • Şener S., 1990. Veteriner Klinik Farmakoloji ve Formüller. Pethask Vet. Hekimliği Yayınları, S; 83-91.
  • Ünsaldı E., Durmuş AS., 1999. 1994-1998 yılları arasında kliniğimize gelen sığırlarda gözlenen ayak hastalıkları ve sağaltımları. F.Ü. Sağ. Bil. Derg., 13, 405-412.
  • Vural MR., 1991. Gebelik süresince ilaç etkileşmeleri ve ilaçla tedavi. Ankara Üniv. Vet. Fak. Derg., 38. 257-265.
  • Yavru N., Özkan K, Elma E., 1989. Ayak Hastalıkları ve Ortopedi. Selçuk Üniv. Vet. Fak. Yayınları, Konya.