Sunulan çalışmada, Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dölerme ve Suni Tohumlama Anabilim Dalına 1999–2004 yılları arasında getirilen 245 baş hayvan; i) bireysel özellikleri (tür, cinsiyet, ırk ve yaş), ii) geliş zamanları (ahır/mera dönemi, ay, mevsim ve yıl), ve iii) uygulama yaklaşımları (gebelik muayenesi, suni tohumlama (ST) ve/veya intrauterin tedavi (İUT) ya da hormon (H) ile tedavi (T) uygulaması, östrus senkronizasyonu (ÖS) ve sevk (S)) yönünden değerlendirildi. Ek olarak, aylık yöresel meteorolojik veriler (ortalama çevre sıcaklığı, güneşlenme süresi ve yağmur/kar yağışlı gün sayısı) ile aylık vaka oranı arasındaki olası ilişki birlikte incelendi. Bireysel yönden hayvanların; a) %99,6 sığır, %0,4 köpek türü (p=0.000), b) %100 dişi cinsiyeti (p=0.000), c) %36,9 melez, %31,7 Esmer, %22,5 Simmental, %5,3 Yerli ve %3,7 Holstein ırkı (p=0.000), ve d) yaş yönünden %22,5 5-, %22,1 4-, %15,6 6-, %11,9 3-, %9,8 2-, %7,4 7-, %5,3 8- ve 9- yaşlı (p=0.000) olduğu gözlendi. Zaman yönünden olguların; a) %76,2 ahır ve %23,8 mera besisi döneminde (p=0.000), b) %21,7 Şubat, %15,6 Mart, %13,5 Nisan, %10,3 Ocak, %9,8 Eylül, %6,6 Kasım, %4,9 Aralık, %4,1 Mayıs ve Haziran, %3,7 Temmuz ve Ekim, ve %2,1 Ağustos ayında (p=0.000), c) %36,9 kış, %33,2 ilkbahar, %20,1 sonbahar ve %9,8 yaz mevsiminde (p=0.000), ve d) %21,3 2001, %20,9 1999, %17,2 2000, %14,8 2003, %13,5 2004 ve %12,3 2002 yılında (p=0.026) olduğu belirlendi. Meteorolojik olarak, aylık ortalama “sıcaklık” (r= −0.610; p=0.035) ve “sıcaklık + güneşlenme süresi” (r= −0.708; p=0.044) ile vaka oranı arasında önemli düzeyde ve negatif bir ilişki olduğu belirlendi. Uygulama yaklaşımları yönünden ise; a) %42,2 “ST+T”, %33,6 “ST”, 15,6% “GM”, 7,4% “T” ve %1,2 “S” olguları bulunurken (p=0.000), b) “ST+T” olguları arasında %33 “ST+İUT” ve “ÖS+ST”, %14,6 “ÖS+ST+İUT”, %10,7 “ST+H”, %7,8 “ST+H+İUT” ve %1 “ÖS+ST+H” uygulaması (p=0.000) olduğu belirlendi. Dolayısıyla, Anabilim Dalına getirilen hayvanların; a) bireysel yönden çoğunlukla 2-6 yaş arası Esmer, Simmental ve bunların melezleri ineklerden oluştuğu, b) zaman yönünden çoğunlukla doğum sonrası dönemi kapsayan kış mevsiminde veya, diğer bir deyişle, aylık güneşlenme sürelerinin kısalmasına paralel tarzda çevre sıcaklığının düşmesine bağlı olarak geldiği ve, son olarak c) uygulama yaklaşımları yönünden ise, çoğunlukla suni tohumlama (ST) ve/veya ST’ye bağlı tedavi olguları olduğu kanısına varıldı.

In the present study, two hundred and forty-five animals admitted to the Kafkas University Faculty of Veterinary Medicine Department of Reproduction and Artificial Insemination (AI) during 1999–2004 were evaluated according to; i) individual traits (species, gender, breed and age), ii) admittance times (housing/grazing period, month, season and year), and iii) practical approaches (pregnancy diagnosis (PD), artificial insemination (AI) and/or treatment (T) by intrauterine treatment (IUT) or hormone (H) administrations, oestrus synchronisation (OS) and referrals (R)). In addition, possible relationship between the local meteorological data (average ambient temperature, sunny period and rainy/snowy days per month) and proportion of the cases admitted per month were evaluated together. According to individual traits, the animals were; a) 99.6% cattle, 0.4% dog species (p=0.000), b) 100% female gender (p=0.000), c) 36.9% cross-bred, 31.7% Brown Swiss, 22.5% Simmental, 5.3% Native (local) and 3.7% Holstein breed (p=0.000), and d) 22.5% 5-, 22.1% 4-, 15.6% 6-, 11.9% 3-, 9.8% 2-, 7.4% 7-, 5.3% 8- and 9-years-old each (p=0.000). According to admittance times, the cases were in; a) 76.2%, housing (indoor) and 23.8% grazing (outdoor) period (p=0.000), b) 21.7% February, 15.6% March, 13.5% April, 10.3% January, 9.8% September, 6.6% November, 4.9% December, 4.1% May and June, 3.7% July and October, and 2.1% August month (p=0.000), c) 36.9% winter, 33.2% spring, 20.1% autumn and 9.8% summer season (p=0.000), and d) 21.3% 2001, 20.9% 1999, 17.2% 2000, 14.8% 2003, 13.5% 2004 and 12.3% 2002 years (p=0.026). Considering the meteorological data, it was determined that there were negatively significant relationships between the average “temperature” (r= −0.610; p=0.035) as well as the average “temperature plus sunny period” (r= −0.708; p=0.044) and proportion of the cases admitted per month. According to treatment approaches, they were; a) 42.2% “AI+T”, 33.6% “AI”, 15.6% “PD”, 7.4% “T” and 1.2% “R” cases (p=0.000), b) among “AI+T” cases, 33% “AI+IUT” and “OS+AI” each, %14.6 “OS+AI+IUT”, 10.7% “AI+H”, 7.8% “AI+H+IUT and 1% “OS+AI+H” administration (p=0.000). Therefore, it was suggested that the animals admitted to the Department were; a) mostly 2-6 years-old cows in Brown Swiss, Simmental and their cross-breeds according to the individuals, b) in increased numbers at most in winter season comprising postpartum period or, in other words, when both the sunny period and thus ambient temperature per month decreased according to the admittance time and, finally c) mostly AI and AI-related treatment cases according to the practical approaches.