Erzurum İlinde Kesimi Yapılan Sığırlarda Karaciğer Lezyonları Üzerinde Patolojik İncelemeler

Bu çalışma; Erzurumda mezbahada kesilen sığırların karaciğerlerinde gözlenen lezyonların tanımlanması ve sınıflandırılmasıamacıylayapıldı.Araştırmada1381adetsığırkaraciğeriincelendivebunların%7.24ünde(100adet)çeşitli lezyonlarsaptandı. Lezyonlukaraciğerlerin%11indeapseoluşumları,%21indebağdokuproliferasyonuvesiroz,%38inde büyüklükleri ve yerleşim yerleri farklı nekroz oluşumu, %4ünde yağ dejenerasyonu, %56sında hidropik dejenerasyon ve bulanık şişkinlik, %17sinde hiperemi ve konjesyon, %9unda pigmentasyon görüldü. Safra kanallarında ise %28inde hiperplazi,%32sindekolangiohepatitis belirlendi.Ayrıca,%18ikisthidatik,%5iFasciolahepatica ve%4üdeDicrocoelium dendriticum olmak üzere %27 oranında parazit enfeksiyonlarına rastlandı. Bu çalışma ile bölgede karaciğer lezyonları içerisindebaştakisthidatikolmaküzereparaziterenfeksiyonlarınönemliolduğudikkatiçekti.

Pathological Examinations of Lesions Seen in Liver of the Cows Slaughtered in Erzurum Province

The aim of this study was to define and classify the findings about liver lesions seen in cattle slaughtered inErzurum. In this research, different liver lesions were determined in 100 (7.24%) out of 1381 liver samples examined. Duringthe evaluation of livers having lesions, there were 11% of abscess, 21% of fibrous tissue proliferation and cirrhosis, 38% of necrosis in different areas and sizes, 4% of lipidosis, 56% of hydropic degeneration and fuzzy swelling, 17% of hyperaemiaand haemorrhage, and 9% of pigmentation. In bile ducts, 28% of hyperplasia and 32% cholangiohepatitis were found. Also,the parasitic cases (of 27%) were caused by Echinococcosis (18%), Fascioliosis (5%) and Dicrocoeliosis (4%). By this research,the parasitic cases and especially the echinococcosis were seen most commonly between the diseases causing to lesions onthe liver in this region.

PDF

___

Arslan MÖ., Umur Ş., 1997. Erzurum mezbahalarında kesilen koyun ve sığırlarda hidatidozun yayılışı ve ekonomik önemi. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Derg., 3, 167- 171. Altıntaş N., 2003. Past to present: Echinococcosis in T urkey. Acta Trop., 85, 105- 112. Akande KE., Abubakar MM., Adegbola TA., Bogoro SE., 2006. Nutritonal and health implication of mycotoxins in animal feeds. A Review. Pakistan J. Nut., 5, 398- 403. Balkaya İ., Terim Kapakin KA., Atasever İ., 2010. Fasciola hepatica ile doğal enfekte sığır karaciğerlerinin morfolojik ve histopatolojik olarak incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Vet. Bil. Derg., 5, 07- 11. Balkaya İ., Şimşek S., 2010. Erzurumda kesilen sığırlarda hidatidosis ve fascioliasisin yaygınlığı ve ekonomik önemi. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Derg., 16, 793- 797. Cheville NF., 1988. Veterinary Pathology. Ames. 3th ed., 84- 197, Iowa State University Press. Celep A., Açıcı M., Çetindağ M., Coşkun SZ., Gürsoy S., 1990. Helminthological studies on cattle from the Samsun region. Etlik Vet. Mikrobiol. Derg; 6, 117- 130. Çiftçi MK., Berkin Ş., Türkütanıt SS., 1993. Besi sığırlarında karaciğer apselerinin insidensi ve patolojisi. Selçuk Üniversitesi Vet. Fak. Derg., 9, 26- 32. Durgut R., Ergün Y., Yaman M., 2003. Sığır akciğer, karaciğer ve üreme organ lezyonları üzerine bir mezbaha çalışması. Vet. Cer. Derg., 9, 27- 30. Elitok B., Yılmaz K., 2001. Sığırlarda karaciğer apseleri. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Derg., 7, 171- 121. WHO/OIE, 2002. Manualon Echinococcosis in Humans and Animals: A Public health Problemof Global of Global Concern. World Organisation for Animal Health 12, rue de Prony, 75017 Paris, France. Ergün A., Çolpan İ., Yıldız G., Küçükersan S., Tuncer ŞD., Yalçın S., Küçükersan MK., Şehu A., 2006. Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları., 3. Baskı., 377- 381, Pozitif Yayımcılık, Ankara. Guyton AC., Hall JE., 1989. Medical Physiology. Tercüme: Gökhan N. Çavuşoğlu H. Tıbbi Fizyoloji. 859- 864, Nobel Tıp Kitapevi, İstanbul. Gargılı A., Tüzer E., Gülanber A., Toparlak M., Efil İ., Keleş V., Ulutaş M., 1999. Trakyada kesilen koyun ve sığırlarda karaciğer trematod enfeksiyonlarının yaygınlığı. Turkish J. Vet. Anim. Sci., 23, 115- 116. Gözün H., Kıran MM., 1999. Konya mezbahalarında kesime alınan koyunların karaciğerinde patolojik incelemeler. Veterinarium, 10, 1- 19. G ıcık Y., Arslan MÖ., Kara M., Köse M., 2004. Kars ilinde kesilen sığır ve koyunlarda kistik e kinokokkozisin yaygınlığı. Türkiye Parazitol. Derg., 28, 136- 139. Gündoğdu C., Arslan R., Arslan MÖ., Gıcık Y., 2005. Erzurum ve çevresinde insanlarda kistik ve alveolar ekinokokkozis olgularının değerlendirilmesi. Türkiye Parazitol. Derg., 29, 163- 166. Jenkins DJ., Romig T., Thompson RCA., 2005. Emergence/re- emergence of Echinococcus spp.- a global update. Int. J. Parasitol., 35, 1205- 1219. Kara M., Gıcık Y., Sarı B., Bulut H., Arslan MÖ., 2009. A Slaughterhouse study on prevelance of some helminths of cattle and sheep in Malatya. J. Anim. Vet. Adv., 8, 2200- 2205. Milli ÜH., Hazıroğlu R., 1997. Veteriner Patoloji. 1. Cilt, 143- 204, Tamer Matbaacılık, Ankara. Metin N., 2011. Veteriner Patoloji Bölüm I, 82- 112, Tuna Matbaacılık, Aydın. Oruç E., 2009. Mezbahada kesilen sığırlarda karaciğer lezyonları üzerine histopatolojik bir çalışma. Atatürk Üniversitesi Vet. Bil. Derg., 4, 97- 104. Sağlam YS. , Temur A., Aslan A., 2003. Detection of l eptospiral antigens in kidney and liver of cattle. Dtsch Tierarztl Wochenschr., 110, 75- 77. Stalker MJ., Hayes MA., 2007. Liver and biliary system, In Jubb Kennedy and Palmers Pathology of Domestic Animals , Ed. Maxie MG, 5th ed., 297- 388, Saunders/Elsevier, Philadelphia. Şimşek S., Köroğlu E., Dumanlı N., Aktaş M., Şaki CE., Altay K., Ütük AE., 2005. Seroprevalance of cattle hydatidosis in some districts in the East Anatolian Region. Tr. J. Vet. Anim. Sci., 29, 1305- 1310. Toparlak M., Taşçı S., Gül Y., 1989. Van ili belediye mezbahasında kesilen sığırlarda karaciğer trematod enfeksiyonları. Ankara Üniversitesi Vet. Fak. Derg., 36, 419- 423. Tadepalli S., Narayanan SK., Stewart GC., Chengappa MM., Nagaraja TG., 2009. Fusobacterium Necrophorum: A ruminal bacterium that invades liver to cause abscesses in cattle. Anaerobe., 15, 34- 36. Ulutaş Esatgil M., Tüzer E., 2007. Trakyada kasaplık hayvanlarda hidatidozun yaygınlığı. Türkiye Parazitol. Derg., 31, 41- 45. Ulutaş Esatgil M., 2008. Türkiyede hidatidozis ( Ekinokokkozis) sorunu. İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg., 34, 33- 48. Yıldız K., Tunçer Ç., 2005. Kırıkkalede sığırlarda kist hidatikin yayılışı. Türkiye Parazitol. Derg., 29, 247- 250. Yaman M., 2011. Kistik Ekinokokkozis ve kontrol çalışmaları. YYÜ. Vet. Fak. Derg., 22, 121 125.