MEHMET RIFAT BEY’İN HAZIRLADIĞI ‚YENİ ŞARKI MECMUASI. ADLI ESER ÜZERİNE BİR İNCELEME
Öz
Güfte mecmuaları, geleneksel Türk müzik
eğitimi ve tarihi bakımından önemli kaynaklar
arasındadır. Bestelenmiş şiirlerin bir araya
getirildiği, bestekâr, makam ve usûl adlarının
belirtildiği, bazı nazarî bilgileri de içeren bir
nevî şiir antolojileridir.
Araştırma, Atatürk Üniversitesi Merkez
Kütüphanesi Seyfettin ÖZEGE bağış kitapları
arasından temin edilen, K.15510 numara ile
kayıtlı ve 1311 tarihli ‚Yeni Şarkı Mecmuası‛
adlı matbu eser ile sınırlıdır.
Araştırmada, repertuar, makam, usûl, güftekâr
ve bestekârlara yönelik durum tespitleri
yapılmıştır. Yapılan bu tespitler sonucu, güfte
mecmualarının önemi ve Türk müziğindeki
rollerine ilişkin veriler ortaya konulmuştur.
Yeni Şarkı Mecmuası’nda kayıtlı otuz sekiz
(38) güfte tespit edilmiştir. Mecmuada yazılı
güftelerin tamamı Şarkı formunda olup makam,
usûl ve sözleri belirtilmiş fakat güftekâr
ve bestekâr bilgilerine yer verilmemiştir.
Bulgulardan elde edilen veriler, Türkiye
Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) Türk
Sanat Müziği (TSM) Repertuarı ile karşılaştı-
rılmıştır. Karşılaştırma doğrultusunda; otuz
sekiz (38) şarkıdan, otuz üç (33)’ünün TRT
TSM repertuarında kayıtlı olduğu sonucuna
ulaşılmıştır. Beş (5) şarkı ise TRT TSM repertuarında bulunmadığından şarkıların unutulmuş
ya da kaybolmuş olabileceği sonucuna
ulaşılmıştır.
___
BEHAR, Cem. ‚Aşk Olmadan Meşk Olmaz‛. İstanbul: YKB Yayınları, 1998
İHSANOĞLU, Ekmeleddin. ‚Osmanlı Mûsikî Literatürü Tarihi‛. İstanbul: IRCICA, 2003
ÖZKAN, İsmail Hakkı. ‚Türk Mûsikîsi Nazariyatı-Kudüm Velveleleri‛. İstanbul: Ötüken Yayınevi,
ÖZTUNA, Yılmaz. ‚Türk Musikisi Kavram ve Terimleri Ansiklopedisi‛, Ankara: AKM Yayınları,
USLU, Recep. ‚Türk Müziği Eğitim Tarihinde Güfte Mecmuaları ve İncelenme Esasları Üzerine Tespitler‛. Ay, Göktan. (Hzl.), (2001). MÜZİKTE 2000 SEMPOZYUMU, Ankara: Kültür Bakan- lığı Yayınları, 2000
KİP, Tarık. ‚TRT Türk Sanat Müziği Sözlü Eserler Repertuarı‛, Ankara: TRT Müzik Dairesi Baş- kanlığı, Yayın No:35, 1989