KUTLUGÜN MÜHRÜ (MUTRIN TEMDEG YAZITl)

Öz ÖZET(Kök)türk harfli eski Türk yazıtlarının bir kısmı, kullanımeşyaları (bıçaklar, kamalar, eyerler, kemerler, kadehler, vazolar,saksıları 'mühürler, paralar...) Uzerine hakkedilmiştir. Kullanımeşyaları üzerine hakkedilen yazıtlardan biri de "Mulrın Temdegyazltı"dır. 2.8x2.8 cm boyutunda bakırdan bir parçanın oyulmasısuretiyle hazırlanmış olan yazıt, bugün Mogolistan HalkCumhuriyeti'nde Dundgovi Aymag'ın merkezi Mandalgov'dakimlizede koruma altında bulunmakıadır.Yazıt üzerinde tarafımızdan yapılan incelemeler sonucundasöz konusu eserin (orijinalinde) "mühür" olarak yapıldıgı tespitedilmiştir. Üzerinde Köktürk harfleriyle soldan saga dogru iki satırhAlinde (h<~ı..'{ / h(~i. Y) "kutlug (kutlu)" kelimesiyazılı olan mühür. herhangi bir yere basıldıgında harflersagdansola dogru "Y~ı\" şeklinde Çıkmaktadır.Uygur dönemine ait olması kuvvetle muhtemel "Kutlugunmührü", hem ait oldugu yüzyılda Türk Milleti'nin ulaştıgı kültürve medeniyet seviyesini, hem de (Kök)türk yazısının gelişmişliginiyansıtması bakımından son derece önemlidir.AB8TRACTSome of the old Turkic inscriptions in Kokturk letters wereinscribed on the utilities like knjves, daggers, saddles, belts,goblets, vases, seals, eoins, anqso on. One ofthese is "the MutrinTemdeg lnscription." lt is prepared by inscribing on the copperpiece of2.8x2.8 cm. and it is now under protection in the museumlocated in Mandalgov, the center of the Dundgovi Aymag (Region)in Mongolia.As a result of our study it is safe to say that it was used as a"seaL." lt has two lines from [efi to right saying (h ~ ~ ı. y /h(~i. Y) "kutlug (auspicious)" and ",:hen it is pressed onsomewhere it goes from right to lefi as "YWıI,,("kutlug").lt is very much so that "Mutrin Temdeg inscription" i TheSeal of Kutlug belongs to the Uigur period and it is very valuablebecause it indicates the level of eulture and civilization of theTurkic people at that time and the level of the Kokturk letter'sadvance.