FARKLILIĞIN RENK VE SAYILARDA BULUŞAN AYNILIĞI

Öz Globalleşen dünyamızda kültürler arasında geçmişten bugüne var olan benzerlik ya da farklılıklar; kültürlerin gerçek kimliklerinin yansıması olarak varlığını sürdüre gelmiştir. Bu benzerlik ve farklılıklar geçmişin derinliklerine inildikçe toplumların benlik ve kişisellik olgusunu daha da belirginleştirir. Edebiyatın kültürel taşıyıcı olması göz önüne alındığında, farklı kültürlerin yaşam ve inançlarına yerleşmiş olan olgu ve kavramlarının, kendilerini edebi eserler aracılığı ile ortaya serdiği görülür. Çalışmamızda, Dede Korkut Hikâyeleri ve Grimm Masalları’nda var olan bazı sayı ve renk kavramlarının; kültürlerin inanç ve yaşayışlarında nasıl algılandıkları incelenmiştir. Bu olguların hangi anlamda kullanıldıklarına ve bu kullanım alanlarında bir temel noktanın var olup olmadığına cevap aranmaya çalışılacaktır. Ancak çalışma belli sınırlar dâhilinde olduğundan, kültürlerde daha yaygın kullanım alanı olan ortak renk ve sayılar ele alınmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma tekniklerinden kaynak taraması yöntemi kullanılmış olup, bu konuda daha önce ele alınmış olan araştırmalar sonucunda ortaya çıkan veriler de yardımcı unsur olarak kullanılmışlardır. Eserler bazında yürütülen bu çalışmada, renk ve sayı imgeleri aracılığıyla kültürleri birbirinden ayıran olguların, insan olmanın ve inancın ortak paydasında buluşma eğiliminde olduğu saptanmıştır.

___

ALBAYRAK, Kadir (2010), Dinlerin Rengi Renklerin Dili, Sarkaç Yayınları, Ankara

BAYAT, Fuzuli (1993), Oğuz Epik En’enesi ve Oğuz Kağan Destanı. Sabah, Azerbaycan Elmler Akademiyası.

BETZ, Otto (2005) Die Geheimnisvolle Welt Der Zahlen, Symbolik, Mythologie, Deutung, Kösel Verlag, München

DURBİLMEZ, Bayram (2010), Romanya Sözlü Türk Edebiyatı Ürünlerinde Mitolojik Sayılar. Folklor / Edebiyat, A Peer Reviewed Quarterly İnternational Journal, Cyprusİnternational University, Lefkoşa.

DUYMAZ, Ali (Bahar 2005). Oğuz Kağan Destanından Dede Korkut’a Toy Geleneğinin Simgesel Anlamı ve Türk paylaşım Modeli, Karadeniz Araştırmaları, Sayı 5.

GENÇ, Reşat (1999). Türk İnanışları ile Milli Geleneklerinde Renkler ve Sarı-Kırmızı-Yeşil, Atatürk Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayını, Ankara.

ELİADE, Mircea (1992) İmgeler Simgeler, Gece Yayınları, Ankara

ENDRES, Franz Carl; SCHİMMEL, Annemarie (2005). Wege der Weisheit, Das Mysterium der Zahl, Zahlen Symbolik im Kulturvergleich, Weltbild Verlag mit freundlicher Genehmigung der Diederichs Verlag- München, Augsburg/ Deutschland-Sammler Edition.

ERGİN, Muharrem (2009). Dede Korkut Kitabı 1, TDK Yayınları, ANKARA

ERGİN, Muharrem (2009). Dede Korkut Kitabı 2, TDK Yayınları, ANKARA

ÖGEL, Bahaeddin (1991). Türk Kültürüne Giriş, c. VI, Ankara Kültür Bakanlığı yayınları.

ÖGEL, Bahaeddin (1998). Türk Mitolojisi. C. I, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları

GRİMM, Büder (1949). Kinder- Haus Märchen, Winkler-Verlag München.

_________, (1991). Kinder- und Hausmärchen, Band2, Philipp Reclam Jun, Stuttgart.

_________, (1983), Kinder Und Hausmärchen, Band 3, Philipp Reclam Jun, Stutgart.

GÜNDÜZÖZ, Soner (2003), Kur’an da Renklerin Büyülü Gücü, Ekev dergisi, Sayı 16

FİNLAY, Victoria (2005). Das Geheimnis Der Farben, Eine Kulturgeschichte, List Taschenbuch, Berlin.

İTTEN, Johannes (1962). Kunst der Farbe, Ravensburg.

JANTZEN, H (1959). Ottonische Kunst, rde, Hamburg

KARABAŞ, Seyfi (1996). Dede Korkut’ta Renkler, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.

NURBAKİ, Hâluk (2006). Kur’anı Kerimden Ayetler ve İlmi Gerçekler, Türk Diyanet Vakfı Yayın ve Matbaacılık, Ankara RAYMAN, Hayrettin (2003). Nevruz ve Türk Kültüründe Renkler, Milli Folklor Dergisi, Yıl 14, sayı 53.

ÖLMEZ, Zuhâl Kargı (1996). Ebulgazi bahadır Han Şecere-i Terȃkime (Türkmenlerin Soykütüğü), Ankara, Simurg.

RAYMAN, Hayrettin (2003). Nevruz ve Türk Kültüründe Renkler, Milli Folklor Dergisi, Yıl 14, sayı 53.

RİEDEL, İngrid (1987). Farben İn Religion, Gesellschaft, Kunst und Psychotherapie, 6. Auflage, Kreuz verlag, Stuttgart

TOGAN, Zeki Velidi (1982). Oğuz Destanı. Reşideddin Oğuz-namesi Tercüme ve Tahlil, , 2. Baskı.

VOLLMAR, Klausbernd (2009). FARBEN Symbolik-Wirkung-Deutung, Königsfurt Verlag Knaur Taschenbuch, München.

YÜKSEL, H. Avni (1981)Türk Folklorunda Sayılar, Milli Folklor, ANKARA

http://bilgimce.com/belirligun/nevruz-ve-renklerin-dili1.html. 24.04.2011

http://www.tarihportali.net/tarih/turk_kulturunde_renkler_ve_yonler-t3358.0.html 11.08.2011

http://www.sgipt.org/galerie/tier/schlang/schl_kult.htm 13.03.2012

http://www.ahmetakyol.net/index.php?option=com_content&task=view&id=9298&Itemid=35 17.03.2012