XIX. YÜZYILIN SONLARINDA BAYEZİD SANCAĞI’NDAKİ AŞİRETLER VE İSKÂN POLİTİKASI

Öz Bu çalışmada, arşiv kayıtları doğrultusunda Bayezid Sancağı’ndaki aşiretlerinin yerleşimleri ve idari yapıları üzerinde durulmuştur. Aşiretlerin iskânı meselesi Osmanlı Devleti tarafından, sınır ihlalleri, ticaret faaliyetleri ve bölge güvenliği doğrultusunda önemle ele alınmıştır. XIX. yüzyılda bölgeyi ilgilendiren savaşlar sonrasında muhaceret ve iskân alanında yoğunluk yaşanmış ve bunun sonucunda Osmanlı ülkesine iltica eden aşiretler devletin iskân konusunda yeni politikalar üretmesine sebep olmuştur. Bölge aşiretleri askeri birimler şeklinde örgütlendirilmiş, bu durum diğer aşiret mensuplarının da Osmanlı’ya iltica etmesinde ve Osmanlı Devleti tarafından kabul görmelerinde etkili olmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Doğu Anadolu, Bayezid Sancağı, Hamidiye Alayları, Aşiret, İskân

PDF

___

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Sadaret Mektubî Mühimme Kalemi Evrakı (A. MKT. MHM.); (Dosya Numarası/Gömlek Numarası): 498/20.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Babıâli Evrak Odası Belgeleri (BEO.); 330/24712, 336/25176, 81/6045, 1375/103072, 2407/180524, 634/47500, 3724/279271, 216/16187, 243/18196, 391/29294, 419/31393, 492/36842, 489/36668, 487/36479, 1362/102086, 1362/102086, 1579/118412, 109/8110.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Dâhiliye İdari Kısım Belgeleri (DH. İD.); 26–1/36.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Dâhiliye Mektubi Kalemi (DH. MKT.); 369/71, 1603/106, 1324/93, 1324/93, 1853/34, 1857/117, 314/30, 102/22, 1497/67, 163/30, 1847/61, 1836/49, 391/30, 219/40, 1653/57, 2805/33, 1322/59.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Dâhiliye Tesri-i Muamelat ve Islahat Komisyonu Muamelat Kısmı Belgeleri (DH. TMIK. M.); 74/77.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Hatt-ı Hümayun (HAT.); 1040/43065-J.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Hariciye Tercüme Odası (HR. TO.); 387/96.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, İrade Dâhiliye (İ. DH.); 1314.S-54, 357/23551, 329/21446, 1227/96115.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, İrade Hariciye (İ. HR.); 93/4553.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, İrade Hususi (İ.HUS.); 5/1310.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, İrade Meclis-i Mahsus (İ. MMS.); 20/895.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Meclis-i Vükela Kararları (MV.); 71/61.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Meclis-i Vâlâ Riyâseti Belgeleri (MVL.); 1052/86.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Şurâ-yı Devlet Mülkiye Dairesi (ŞD. MLK.); 1505/48.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Yıldız Sadaret Hususi Maruzat (Y. A. HUS.); 314/14, 335/47.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Yıldız Esas Evrakı (Y. EE.); 139/1.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Yıldız Perakende Arzuhal ve Jurnaller (Y. PRK. AZJ. ); 18/92.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Yıldız Mütenevvi Maruzat (Y.MTV.); 261/78. The National Archieves, War Office (WO), 106/6246.Captain C. E. Callwell, Military Report on North-Eastern Turkey in Asia. C. 1.