1915

Türkiye ile İran arasındaki ticari ilişkileri etkileyen iktisadi ve psikolojik faktörler

Küreselleşmeyi ve bölgesel işbirliğini etkileyen en önemli faktörlerden birisi de ticari ilişkilerin düzeyidir. Türkiye ve İran bölgenin hem iktisadi, hem sosyal hem de siyasi açıdan en önemli iki aktörüdür. Bu iki ülke arasındaki ticari ve diğer ilişkileri etkileyen faktörleri analiz etmek önem taşımaktadır. Çünkü Türkiye ile İran ilişkileri hem Ortadoğu ve Kafkasya hem de Avrupa Birliği ve ABD üzerinde olumlu ve olumsuz etkiler doğurabilecek özelliktedir. Bu çalışmada, Türkiye ve İranın ticaretini etkileyen temel iktisadi değişken olarak döviz kuru ve psikolojik faktör olarak da din, dil, kültür, eğitim seviyesi, politik sistem ve endüstriyel gelişmişlik boyutları incelenmiştir. Öncelikle Türkiyenin İran da dahil, ihracat yaptığı 30 ülke üzerinde yatay kesit analizleri yapılacaktır. Daha sonra da, Türkiye ile İran arasındaki ticaret analizi 1960-2010 yılları arasında zaman serisi analizleriyle test edilecektir.

The economical and psychological factors affecting Turkey-İran commercial relations

One of the most import ant factors affecting globalization and regional cooperation is the level of trade relations. Türkey and Iran are the two most important actors in terms of economics, social and political effects in the Middle East . It is important to analyze the factors effecting commerce and other relations between two countries. Because Iran s relations with Turkey cause both positive and negative influences in the Middle East, the Caucasus, the European Union and the U.S. The article examines the exchange rate as a basic economic variable and religion, language, culture, level of education, political system and industrial development indexes as psychological variables. First of all, the cross-sectional analysis on 30 countries exporting from Turkey, including Iran, will be inducted. Then Turkey and Iran commercial relations will be examined by time series analyses between 1960 and 2010.

PDF

___

Brooks, C. (2008). Introductory Econometrics for Finance (Second Edition). New York: Cambridge University Press.
Greene, W. H. (2003). Econometric Analysis (Fıfth Edition). New Jersey: Prentice Hall.
Romer, D. (2006). Advanced Macroeconomics (Third Edition). Irwin: McGraw-Hill.
Gödekmerdan, L. (2012). Psikolojik Mesafenin Uluslararasılaşma Sürecindeki Rolü ve Uluslararasılaşma Stratejisi Seçimindeki Etkisi: Türkiyenin İhracatı Üzerinde Bir Araştırma. (Doktora Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı.
Haeryan, A. M. (2007). İran ile ECOya Üye Olan Ülkelerin Arasındaki Ticari İlişkilerin Değerlendirilmesi 1992-2005 Arası. İktisadi Araştıma Dergisi, 4(4), 27- 52.
Adnan, H. Q. (2012). Exports, Imports And Economic Growth in China: An ARDL Analysis. Journal of Chinese Economic and Foreign Trade Studies, 5(1), 42-55.
Medhuşi, M. TARI, G. (2007). Mazandadan İlinin Petrol Dışı İhracat Stratejisi. Ticari Araştırmalar Dergisi, 44, 195-233.
Nazemi, F. (2009). Petrol Dışı İhracat Üzerinde Makro-Değişkenlerin Etkisi. Endüstriyel Yönetim Dergisi, İslami Azad Üni. İnsani Bilimler Fak. Sanandac Şübesi, 10, 105-117.
Erdoğan, S., Bozkurt, H. (2009). Türkiyede Cari Açığın Belirleyicileri: Mgarch Modelleri İle Bir İnceleme. Maliye Finans Yazıları, 23(84), 135-172.
Tuncer, İ. (2002). Türkiyede İhracat, İthalat ve Büyüme: TODA-YAMAMOTO Yönte- miyle Granger Nedensellik Analizleri (1980-2000). sosyalbilimler.cukuro- va.edu.tr/dergi.asp?dosya=56.
Peker, O., Hotunluoğlu, H. (2009). Türkiyede Cari Açığın Nedenlerinin Ekonometrik Analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3), 221-237.
Yapraklı, Ş. (2010). Türkiyede Esnek Döviz Kuru Rejimi Altında Dış Açıkların Belirleyicileri: Sınır Testi Yaklaşımı. Ankara Üniversitesi SBF. Dergisi, 65(4), 142-163.
İhracat: www.tuik.gov.tr (21.06.2012).
GDP, POP: http://databank.worldbank.org/ddp/exportData(24.06.2012).
EXCH: http://databank.worldbank.org/ddp/exportData( 24.06.2012).
Din:http://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%9Clkelere_g%C3%B6re M%C3%BCsl%C3%BCman_n%C3%Bcfusu (26.06.2012).
politik sis: http://www.freedomhouse.org/report/freedom-world/2010. 26.06.2012.
kültür.b http://geert-hofstede.com/countries.html 25.06.2012.