Hacı Bektâş-ı Velî ve bektaşîliği tanımlamaya dair bazı parametreler
Bu çalışmada Hacı Bektâş-ı Velî ve Bektaşîliğin karakteristiklerini; dinî, tasav- vufî, sosyo-kültürel alt yapısını tanımlamaya yönelik parametrelere değinilmiş, olguları tanıma ve tanımlamada tarihi süreçteki ilerleme, değişim ve dönüşümünün nasıl gerçekleştiği, bugünü anlamak bakımından tarihle nasıl doğru bir ilişki kurulması gerektiğinin ön koşulları üzerinde durulmuştur.
Some parameters about the definition of Haji Bektashi Veli, bektashism
This study deals with the characteristics of Haji Bektashi Veli, Bektashismand parameters to define their religious, sufistic and socio-cultural backrounds; andemphasizes the prerequisites of how improvement, change and transformation took placein the historical process about recognizing and defining the facts and of how to build agood relation with history to understand the present.
___
- Ahmed Rıfkı (1325/1907). Bektâşî Sırrı. Dersaâdet: Bekir Efendi Matbaası.
- Ahmed Rif‘at(1293/1876). Mirâtu’l-Makāsıd fî Def‘i’l-Mefâsid. İstanbul: İbrahim Efendi Matbaası.
- Ahmed Sâfî(tsz.).Sefîne-i Sâfî. Süleymaniye Ktp., Mikrofilm Arşivi, nr. 2096.
- Ahmet Refik (1994). Onaltıncı Asırda Râfızîlik ve Bektâşîlik. Sad. Mehmed Yaman. İstanbul.
- Akkuş, Mehmed (1999). “19. Asırda Bir Bektaşî İcâzetnâmesi”, Tasavvuf İlmi ve Akademik Araştırma Dergisi, Yıl: 1, Sayı: 1 (Ağustos 1999), ss. 27-39
- Akyol, Taha (1999). Osmanlı’da ve İran’da Mezhep ve Devlet. İstanbul: Milliyet Yayınları.
- Âşıkpaşazâde, Ahmed b. Yahya (1332/1913). Âşıkpaşazâde Târihi (Tevârih-i Âl-i Osman). Nşr. Âli Beğ. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
- Baha Said (1967). “Bektâşîler I-III”, Türk Yurdu, V/26-27-28 (Şubat-Mart-Nisan, 1967).
- Baha Said (2000). Türkiyede Alevî Bektaşî, Ahi ve Nusayrî Zümreleri. Haz.: İsmail Görkem. Ankara: KB Yayınları.
- Boz, Adem (1999). Bektaşî Tekkelerinin Kapatılması ve Kapatılmasının Doğurduğu Sonuçlar. (Y. Lisans Tezi). Kayseri.
- Çelebi Ahmed Cemâleddîn (1328/1910). Bektâşî Sırrı Nâm Risâleye Müdâfaâ. Dersaâdet: Manzûme-i Efkâr Matbaası.
- Çift, Salih (1995). Bursa’da Bektaşiyye Kültürü ve Ramzan Baba Dergâhı. (Y. Lisan Tezi). Bursa.
- Ebü’l-Hayr-ı Rûmî (1990), Saltuk-Nâme. Haz. Şükrü H. Akalın. Ankara: TCKTB Yayınları.
- Eröz, Mehmet (1977). Türkiyede Alevîlik-Bektâşîlik. Otağ Matbaacılık: İstanbul.
- Es‘ad Efendi (1243/1827). Üss-i Zafer. İstanbul.
- Evliyâ Çelebi (1969-1971). Seyâhatnâme. Nşr. Zuhuri Danışman, İstanbul: Zuhuri Danışman Yayınları.
- Faroqhi, Suraiya (2004). Anadolu’da Bektaşilik. İstanbul: Simurg Yayınları.
- Filibeli Ahmed Hilmi (2005). Hikmet Yazıları. Haz. Ahmet Koçak. İstanbul: İnsan Yayınları.
- Gelibolulu Mustafa Âli (1277/1860). Künhü’l-Ahbâr. İstanbul.
- Gündüz, İrfan (1983). Osmanlılarda Devlet-Tekke Münâsebetleri. İstanbul: Seha Neşriyât.
- Hacı Bektâş-ı Velî (1971). Makālât. Haz. Esad Coşan. İstanbul: Seha Neşriyat.
- Hoca Mehmed Sa‘düddin (1279/1862). Tâcu’t-Tevârih. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
- Hüseyin Vassâf (tsz.). Sefîne-i Evliyâ-yı Ebrâr Şerh-i Esmâr-ı Esrâr. Süleymâniye Ktp.,Yazma Bağışlar, nr. 2305-2309.
- Işın, Ekrem (1997). “İstanbul Bektaşi Tekkeleri”, Cem Dergisi, 62, ss. 50-57
- İshak Efendi (1295/1878). Kâşifu’l-Esrâr ve Dâfi‘ul’l-Eşrâr. İstanbul.
- Kara, Mustafa (1993). Bursa’da Tarîkatlar ve Tekkeler II. Bursa: Uludağ Yayınları.
- Kara, Mustafa (2005). Türk Tasavvuf Tarihi Araştırmaları, Tarîkatlat, Tekkeler, Şeyhler. İstanbul.
- Kaygusuz, İsmail (1998). Hünkâr Hacı Bektâş. İstanbul: Alev Yayınları.
- Köprülü, M. Fuad (1341/1925). “Bektâşîliğin Menşe’leri”, Türk Yurdu, II/8 (1341/1925), ss. 121-140.
- Kutlu, Sönmez (2006). Alevîlik-Bektaşîlik Yazıları, Aleviliğin Yazılı Kaynakları, Buyruk, Tezkire-i Safî. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
- Lâmi‘î Çelebi (1980). Terceme-i Nefahâtü’l-Üns. İstanbul: Marifet Yayınları.
- Mehmed Şemseddîn (1997). Bursa Dergâhları (Yâdigâr-ı Şemsî) I-II. Haz. M. Kara-K. Atlansoy. Bursa: Uludağ Yayınları
- Mélikoff, İrène (1972-1973). “Yunus Emre İle Hacı Bektaş”, TDED, XX (1972-1973).
- Mélikoff, İrène (1982). “L’Islam Hétérodokxe en Anatolie”, Turcica, XIV (1982).
- Mélikoff, İrène (1999). Hacı Bektâş Efsâneden Gerçeğe. İstanbul: Cumhuriyet Kitapları.
- Muhammed Nazmî (1982), Hediyyetü’l-İhvân. (Doktora Tezi İkinci Kısım: İnceleme ve edisyon kritikli metin), Haz. Osman Türer. Ankara.
- Ocak, A. Yaşar (1990). “XV-XVI. Yüzyıllarda Osmanlı Resmî Dinî İdeolojisi ve Buna Muhalefet Problemi”, İslâmî Araştırmalar, IV/3 (Temmuz), ss. 190-194.
- Ocak, A. Yaşar (1996). Türk Sufiliğine Bakışlar. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Ocak, A. Yaşar (2002). Sarı Saltık Popüler İslâm’ın Balkanlardaki Destanî Öncüsü. Ankara: TTK Yayınları.
- Okiç, Tayyip (1952). “Sarı Saltuk’a Ait Bir Fetva”, AÜİFD, I/1 (1952), ss. 48-58.
- Ortaylı, İlber (2000). “Tarîkatler ve Tanzimat Dönemi Osmanlı Yönetimi”, Osmanlı İmparatorluğunda İktisadi ve Sosyal Değişim, Makaleler I, Ankara.
- Öz, Baki (1997). Bektaşilik Nedir? (Bektaşilik Tarihi). İstanbul: Der Yayınları.
- Öztürk, Y. Nuri (1982). Kuşadalı İbrahîm Halvetî (Hayatı, Düşünceleri, Mektupları). İstanbul: Fatih Yayınevi.
- Öztürk, Y. Nuri (1995). Tarihi Boyunca Bektâşîlik. İstanbul: Yeni Boyut.
- Soyyer, Yılmaz(1999). “Osmanlı Devleti’nin Son Yüzyılında Bektaşîlik: Bektaşî Tekkelerinin Kapatılışı ve Bektaşîliğin Yasaklı Yüzyılı”, Arayışlar, yıl: 1, 2 (1999/2), ss. 35-66.
- Soyyer, Yılmaz (1996) Soyolojik Açıdan Alevî Bektaşî Geleneği. İstanbul: Seyran Yayınevi.
- Şimşek, Hasan (1997).21. Yüzyılın Eşiğinde Paradigmalar Savaşı: Kaostaki Türkiye. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
- Taşköprîzâde, ‘Isâmu’d-dîn Ebi’l-Hayr Ahmed b. Mustafa (1405/1985). eş-Şakāiku’n-Nu’mâniyye fî Ulemâi’d-Devleti’l-Osmâniye. Thk. Ahmed Suphi Furat. İstanbul.
- Teber, Ömer (2005). XVI.Yüzyılda Kızılbaşlık Farklılaşması. (Basılmamış Doktora Tezi). AÜ Sosyal Bilimler Enst., Ankara.
- Unan, Fahri (1994). “Osmanlı Medreselerinin ilmi Performansı Üzerine Bazı Düşünceler”, Türkiye Günlüğü, XXX (Eylül-Ekim 1994).
- Yücer, Hür Mahmud (2003). Osmanlı Toplumunda Tasavvuf (19. Yüzyıl).İstanbul:İnsan Yayınları.
- Yüksel, Müfid (2002). Bektaşîlik ve Mehmed Ali Hilmî Dedebaba. İstanbul: Bakış Yayınları.