Fonksiyonel Özellikleri Bakımından Uzundere Kasabası

Uzundere kasabası, Erzurum iline bağlı bir ilçe yönetim merkezi olup, coğrafî bölge sınıflandırmasında, Karadeniz Bölgesi’nin Doğu Karadeniz Bölümü sırlarında yer almaktadır. Erzurum il merkezine 84 km, Artvin il merkezine 142, Sarp Sınır Kapısına 232 km mesafede bulunmakta olan kasabanın, 2013 yılı itibariyle nüfusu 2861 kişidir. Tarih boyunca pek çok devletin egemenliğinde bulunan Uzundere, Tavlar Ülkesi olarak bilinen Çoruh Nehri boyunca uzanan dokuz sancak merkezinden birisiydi. Uzundere, 1987 yılında Erzurum ili Tortum ilçesinden 10 köyü ile birlikte ayrılarak ilçe merkezi statüsüne getirilmiştir. İlçe merkezi sekiz mahalleden oluşmaktadır. Uzundere kasabasında ekonomik olarak faal nüfusun %62.5’inin hizmetler sektöründe, %30.1’inin tarım sektöründe, %7.4’ünün ise sanayi sektöründe çalıştığı tespit edilmiştir. Uzundere kasabası, coğrafî konumu itibariyle tarım sektörünün hâlâ canlılığını koruduğu ancak, ilçe yönetim merkezi özelliği nedeniyle hizmetler sektörünün de etkisinin hissedildiği bir kasaba yerleşmesidir.

Anahtar Kelimeler:

Erzurum, Uzundere, kasaba, kentsel fonksiyon, kırsal yerleşme

Uzundere town is a district administration center which belongs to city of Erzurum and is located in Eastern Black Sea section of the Black Sea region in geographic regional classification. The population of the town is 2861 as of 2013, which is 84 km far away from Erzurum city center, 142 km away from Artvin city center, 232 km away from Sarp border gate. Uzundere which was ruled by various civilizations throughout the history was one of the nine sanjak centers lying along the river Coruh which was known as country of Tavs. Uzundere was separated from Tortum district of Erzurum together with 10 villages and was brought to status of district center in 1987. The district center consists of 8 neighborhoods. In Uzundere town, 62.5% of the economically active population is employed in service sector, 30.1% in agriculture sector and 7.4% in industry sector. Uzundere town is a town settlement where agriculture sector is still active due to geographical location however effect of services sector is also felt due to the fact it is a town administration center.

Keywords:

Erzurum, Uzundere, town, urban function, rural settlement.,

PDF

___

Alaeddinoğlu, F., Toroğlu, E., Elibüyük, M. (2007). “Gevaş Kasabası ve Fonksiyonları”. Marmara Coğrafya Dergisi, Sayı:15, İstanbul, 85-114.
Altaş, N.T. (2008). “Kentsel Fonksiyonları Az Gelişmiş Kasabalara Bir Örnek: Domaniç”. Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 20, Konya, 279-302.
Benedict, P. (1971). “Türkiye’de Küçük Kasabaların Etüdüne İlişkin Bazı Sorunlar”. Türkiye Coğrafi ve Sosyal Araştırmalar, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Enstitüsü Yayını, 147-183.
Darkot, B. (1967). “Şehir Ayrımında Nüfus Sayısı ve Fonksiyon Kriterleri”. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi, 8(16), İstanbul, 3-17.
Dinçer, B., Özaslan, M. (2004). İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması. Bölgesel Gelişme ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Ankara: DPT.
Doğanay, H. (1983). Erzurum’un Şehirsel Fonksiyonları. (Yayınlanmamış Doçentlik Tezi). Erzurum.
Doğanay, H. (1997). Türkiye Beşerî Coğrafyası. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yay. No: 2982, Bilim ve Kültür Eserleri Dizisi No: 877, Eğitim Dizisi No: 10,
Doğanay, S., Alım, M. (2003). “Coğrafi Bir Tanıtım: Yedigöller (Uzundere) Günübirlik Rekreasyon Alanı”, Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 3(30), Erzurum, 127-137.
Doğanay, S. (2007). “Yomra’nın Başlıca Fonksiyonel Özellikleri”. Doğu Coğrafya Dergisi, Sayı: 18, Konya, 79-110.
Emiroğlu, M. (1975). “Türkiye Coğrafî Bölgelerine Göre Şehir Yerleşmeleri ve Şehirli Nüfus”. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Coğrafya Araştırmaları Dergisi, Sayı: 7, Ankara, 125-157.
Güner, İ. (1997), “Iğdır’ın Kentsel Fonksiyonları ve Fonksiyonel Sınıflandırmadaki Yeri”, Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 32, İstanbul, 79-98.
Karaboran, H. (1989). “Şehir Coğrafyası ve Şehirsel Fonksiyonlar”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), Elazığ, 81-118.
Kardeş, M. (2008). Tarih ve Turizm Beldesi Uzundere. Erzurum: Uzundere Belediyesi Kültür Yayınları, No:2, Zafer Matbaacılık.
Koday, S. Erhan, K. (2009). “Tortum Çayı vadisinde Yer Alan Belediye Örgütlü Yerleşmeler”. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:13, Erzurum, 47-66.
Köse, A. (1996). Fonksiyonel Özellikleri Yönünden İvrindi. Erzurum: Atatürk Üniv. Yay. No:831, K.K.E.F Yay. No:74, Araştırma Seri No:16,.
Özçağlar, A., (1997). Türkiye’de Belediye Örgütlü Yerleşmeler (Kasabalar-Şehirler). Ankara: Ekol Yayınevi.
Tolun-Denker, B. (1977). “Edirne Şehrinin Kullanılış Alanları”. İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, Sayı: 20-22, İstanbul, 79-119.
Tümertekin, E. (1973). Türkiye’de Şehirleşme ve Şehirsel Fonksiyonlar. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yay. No: 1840, Coğrafya Enst. Yay. No: 72,
Umar, B. (1993). Türkiye’deki Tarihsel Adlar. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Yazıcı, H. (1995). “Şehir Coğrafyası Açısından Bir İnceleme: Bayburt”. Türk Coğrafya Dergisi, Sayı: 30, İstanbul, 189-218.
Yılmaz, O. (1991). Tortum Çayı Havzası’nın Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
TÜİK. (2011). Seçilmiş Göstergelerle Erzurum. Ankara:TÜİK.
Uzundere İlçe Kaymakamlık Brifing Raporu, 2013.
İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Raporu.
“Uzundere Kaymakamlığı”. Erişim: 02.09.2013,
http://www.uzundere.gov.tr/?title=uzundere_adi_nereden_geliyor?&m=Sayfalar&id=38 0&ust=7&m_id=256
“Uzundere Belediyesi”. Erişim: 05.09.2013,
http://www.uzundere.bel.tr/islemler.asp?x=8,