Stok Maliyetlerinin Ulusal ve Uluslararası Mevzuat Çerçevesinde İncelenmesi ve Bir Uygulama

Vergi Usul Kanunu, Türkiye Muhasebe Standardı 2 (TMS 2) ve Büyük ve Orta Boyİşletmeler için Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS)’nin stoklarla ilgili düzenlemelerindefarklılıklar mevcuttur. Vergi Usul Kanunu (VUK) stok maliyetlerinin tespitinde tam maliyetyönteminin kullanılmasını zorunlu kılarken, TMS 2 Stoklar Standardı ve son olarak 1 Ocak 2018tarihinde yürürlüğe girmiş olan Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardınormal maliyet yönteminin kullanılmasını önermiştir. TMS 2 stoklar standardı ile önemi artannormal maliyet yöntemine ilişkin kayıt düzeninde yeterli açıklama bulunmamakla birlikle BOBİFRS ile yeni bir düzenleme getirilmiştir. Çalışmada stoklara ilişkin VUK, TMS 2 ve BOBİ FRShükümleri karşılaştırılarak, stok maliyet yöntemleri vurgulanmıştır. Bu doğrultuda çalışma ileamaçlanan standartlara yönelik uyum sürecinde bir üretim işletmesi araştırması ile bilgikullanıcılarına faydalı olabilecek önerilerde bulunmaktır.

Investigation in Stock Costs in National and International Regulations and an Application

There are differences between the Tax Procedure Law (VUK), the Turkish Accounting Standard (TAS) 2 and the Financial Reporting Standard for Large and Medium Size Enterprises (BOBİ FRS) inventory regulations. In order to determine the cost of inventories, Tax Procedural Law full cost method has to be used. The TAS 2 inventories standard and the Financial Reporting Standard for Large and Medium Size Enterprises have suggested using the normal cost method. With the TAS 2 inventories standard, the record on the normal cost method, which has increased in importance, has been introduced in a new arrangement with the BOBI FRS together with the lack of sufficient explanation. Inventory costing methods were emphasized by comparing the provisions of VUK, TAS 2 and BOBI FRS for stocks in the study. In this respect, it is possible to make proposals that can be useful to information users through a production operation survey in the process of harmonization with the standards aimed at the study.

PDF

___

Acar, D. ve Tetik, N., (2010), Genel Muhasebe, Detay yayıncılık, On birinci Baskı, Ankara.
Akdoğan, N. ve Sevilengül, O., (2007), Türkye Muhasebe Standartlarına Uyum İçin Tekdüzen Hesap Planında Yapılması Gereken Değişiklikler, Mali Çözüm Dergisi, 84, ss. 29-70.
Ataman, B. ve Cavlak, H. (2017), “Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS) ile Tam Set Türkiye Muhasebe ve Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının (TMS/TFRS) Karşılaştırılması”, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3, ss.153-168.
Bahadır, O. (2012),“Stoklarda Değerleme: UFRS/TFRS Ve Vergi Mevzuatı Açısından”, Mali Çözüm Dergisi, 109, ss. 51-67.
Büyükmirza, K. ( 2015), Maliyet Ve Yönetim Muhasebesi, Gazi Kitabevi, Ankara.
Boyar, E., ve Güngörmüş, A., (2010), “TMS-2 Stoklar Standart Maliyet Yönteminin Uygulanması” ,Mali Çözüm Dergisi , S. 102, ss.109-127.
Çaldağ, Y. (2015), Maliyet Ve Yönetim Muhasebesi Uygulamaları, Gazi Kitabevi, Ankara.
Doğan, A. (2017), “Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardı ile TMS/TFRS Karşılaştırması”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(4), ss.770-786.
Gençoğlu, Ü. (2017), “Temel Konularda BOBİ FRS ve TMS/TFRS Karşılaştırması”, Muhasebe Ve Finansman Dergisi, 76, ss.1-24.
Güngörmüş, A.H. ve Boyar, E., (2010). “TMS-2 Stoklar Standart Maliyet Yönteminin Uygulanması” Mali Çözüm Dergisi, 109, ss.109-127).
Gökçen, G. ve Öztürk, E., (2017), “Tam Maliyet Ve Normal Maliyet Yöntemlerinin UFRS (TFRS VE BOBİ FRS’deki Düzenlemeler Çerçevesinde İncelenmesi”, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2, ss.105-114.
Kamu Gözetim Kurumu, Türkiye Muhasebe Standartları 2 Stoklar Standartları (TMS2) http://kgk.gov.tr/DynamicContentDetail/4105/TurkiyeMuhasebe Standartlar%C4%B1, Erişim. 22.8.2017. 21:18.
Kamu Gözetim Kurumu, Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS) http://kgk.gov.tr/ContentAssingmentDetail/1350/Bu%CC%88yu %CC%88k-ve-Orta-Boy-I%CC%87s%CC%A7letmeler- CC%87c%CC%A7inFinansal-Raporlama-Standard%C4%B1, Erişim. 29.11.2017. 23:43.
Karakaya, M., (2007), Maliyet Muhasebesi, Gazi Kitabevi, Ankara.
Kocamış, T. ve Yıldırım, G., (2017), “Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİ FRS) FRS ve TMS/TFRS Stoklar Standardının Karşılaştırması”, Vergi Sorunları Dergisi, 351, ss. 90-102.
Lazol, İ., (2004), Maliyet Muhasebesi, Ekin Kitabevi, Bursa.
Özerhan, Y. ve Yanık, S., (2012), Açıklamalı ve Örnek Uygulamalı Türkiye Muhasebe Standartları Türkiye Finansal Raporlama Standartları, TÜRMOB Yayınları.
Öztürk, E. (2017), “Stok Maliyetlerinin Ölçüm Ve Muhasebeleştirilmesi Esaslarının VUK, TMS/ TFRS ve YFRÇ Taslağı Açısından Karşılaştırılması”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, ss.141-157.
Öztürk, E. ve Güleç, F.,( 2018), ‘‘ Normal Maliyetleme Yaklaşımının Gelişimi ve Uygulanmasına Yönelik Bir İnceleme’’, Mali Çözüm, ss. 11-27
Uyar, B. (2009), “TMS 2 Stoklar Standardı Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Muhasebe ve Denetime Bakış, Nisan,28, ss. 131-144.
Şener, R. (2008), Maliyet Unsurları Muhasebesi Ve Tek Düzen Muhasebe Sistemi Uygulaması, Gazi Kitabevi, Ankara. Vergi Usul Kanunu
Yardımcıoğlu, M. ve Kocamaz, H., (2012), “TMS-2 Stoklar Standardı ile Maliyet Muhasebesi Arasındaki İlişki”, Dayanışma Dergisi,116, ss. 27–40.
Yerli, N., Kayalı, N. ve Demirlioğlu, L., (2012), “Maliyetlerin Tespitinde Normal Maliyet Yöntemi: TMS 2 Stoklar Standardı ile Vergi Mevzuatının Karşılaştırılması ve Uyumlaştırılması”, Mali Çözüm Dergisi, 19, ss. 51-67.