KAŞGARLI MAHMUT’UN “DİVANU LUGATİ’T-TÜRK” ADLI ESERİNDE MÜZİK TERİMLERİ

Bu bilimsel çalışmada ünlü Türk bilim adamı Kaşgarlı Mahmut’un“Divanu Lugati’t-Türk” eserindeki müzik terimleri konusu ele alınmakta, Doğumüzik terimleri üzerinde yapılacak araştırmalar sırasında Orta Çağ müzikbilimiyle ilgili eserlerin ana kaynak olarak değerlendirilmesi gerektiğivurgulanmaktadır. Ayrıca, makalede Yakın ve Orta Doğu halkları müzikterimlerinin, özellikle, Özbek müzik terimlerinin şekillenmesi ve gelişmesine OrtaAsya bilim adamlarından Farabi, İbn-i Sina, İbn-i Zeylâ, Harezmî ve KaşgarlıMahmut gibi ünlü isimlerin büyük katkı sağladıkları belirtilmektedir.

Music Terms in Diwan Lughat at-Turk by Mahmut of Kashgar

Mahmud Kashgari was a great Middle Asian philologist of the eleventh century. In 469 year by Hijri (1074/1075) he completed his work "Compendium of the languages of the Turks" ("الترك لغات ديوان- “Dīwānu’l-Luġat al-Turk) in the Arabic language. Kashgarie’s work has an exceptional value for linguists, folklorists, specialists in study of literature and musical experts. A big amount of Turkic musicology terms are studied in this «Compendium». Mahmud Kashgarie’s merits in studying of Oriental musicology terms are as great as Farabie’s, Ibn Sina’s, Ibn Zayla’s and Kharezmie’s.

___

  • Fitrat, A. (1993). O‘zbek Klassik Musiqasi va Uning Tarixi. Toshkent: “Fan” Nashriyoti.
  • Karimov, İ. A. (1998). Ma’naviy Yuksalish Yo‘lida. Toshkent: “O‘zbekiston” Nashriyoti Mes, Adam. (1973). Musulmanskiy Renessans. Moskva: “Nauka”.
  • Muttalibov, S.M. (1960). Mahmud Koshg‘ariy, Turkiy So‘zlar Devoni ( لغات ديوان الترك - Devonu Lug‘otit Turk). Uch Tomlik, T.1. Toshkent: O‘z. SSR FA Nashriyoti.
  • Muttalibov, S. M. (1963). Mahmud Koshg‘ariy, Turkiy So‘zlar Devoni ( لغات ديوان الترك - Devonu Lug‘otit Turk). Uch Tomlik, T.3. Toshkent: O‘z. SSR FA Nashriyoti.
  • Nazarov, A. (1995). Forobiy va Ibn Sino Musiqiy Ritmika Xususida (Mumtoz İyqo’ Nazariyasi). Toshkent: G‘afur G‘ulom Nashriyoti.
  • Radjabov A. K. (1983). İstorii Razvitiya Muzikalnoy Jizni Maverannaxra i Xorasana VII – VIII vv. // Xorezm i Muxammad al-Xorezmi v Mirovoy İstorii i Kulture.: Sbornik. Otvetstvenniy redaktor N. N. Negmatov. - Dushanbe: «Donish», B. 92 -113.
  • ابن سينا، ألشفاء، الرياضيات. جوامع علم الموسيقى. تحقيق ومقدمة زكريا يوسف. تصدير و مراجعة أحمد فؤاد ا الهواني و محمود أحمد ا لحفني، المطبعة االميرية بالقاهرة، 1956س
  • أبو نصر الفارابي. كتاب الموسيقى الكبير. تحقيق و شرح غطاس عبد الملك خشبة. مراجعة و تصدير دكتور محمود احمد الحفني. دار الكاتب العربي للطباعة و النشر بالقاهرة. بدون سنة. 1212