İkinci Dünya Savaşı Sonucunda Yaygınlaşmasının Önemi Üzerine Konkrete Poesie: Eugen Gomringer
İkinci Dünya Savaşı’nın sonucunda yeni bir Avrupa dünya görüşü yaratma arzusunun artmasıyla birlikte, dilbilimsel yeni çalışmalar bağlamında deneysel eğilimler ivme kazanmaya başlar. Konkrete Poesie (somut şiir) söz konusu dönemde yıldızı parlayan önemli bir yazınsal türdür. Konkrete Poesie, şiirin, şiirdeki sözcüklerin imgesel olmasının yanı sıra, görsel kullanımını da amaç edinen sıra dışı bir türüdür. Alman yazınında 1950’li yıllarda kabul gören Konktere Poesie’nin Avrupa kanadını Alman şairler oluşturmuştur. Bu türün yaygınlaşma sürecinde etkili olan önemli isimlerden biri ise İsviçreli Eugen Gomringer’dir. Konkrete Poesie, İkinci Dünya Savaşı'ndan sonraki karışık sosyal ve duygusal atmosfer sonucunda 1950’lerde ortaya çıkmış ve giderek daha yaygın hale gelmeyi başarmıştır. Sadece bireysel birtakım öyküleri içermek yerine, kolektif bellek/yaşanmışlıkların aktarımı konusunda da etkin bir biçimde kullanılmıştır. Konkrete Poesie, Nazilerin neden oldukları başta dildeki bozulmaya yönelik tepkilerin dile getirilmesi bakımından, bu tür uygulamalara yönelik kullanımlara karşı bir tepki olarak da değerlendirilmektedir. Çalışmamızda, İkinci Dünya Savaşı sonrası Almanya’sında yaygınlık kazanan bu türün Eugen Gomringer örneğinde incelenmesi amaç edinilmiştir.
___
- 1 Gonca Gökalp Alpaslan. (2005). Türkbilig, 2005/10: 3-16, 3-4.
- 2 Bahar İşigüzel. Yabancı Dil Öğretiminde Somut Şiir Uygulamaları. Utiv Uluslararası Türkiye Vizyonu Kongresi Adana/Türkiye Tam Metin Kitabı 2019, 147-162. 147.
- 3 Mehmet Ünlüsoy. (2005). Konkrete Poesie im Deutschunterricht: Überlegungen zum Thema neuere Deutsche Geschichte. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı I (2005), 35-48, s. 44.
- 4 Ulrich Weisstein. (1992). Literatur und Bildende Kunst. Ein handbuch zur Theorie und Praxis eines Komparatistischen Grenzengebietes, Berlin: Erich Schmidt Verlag. S.147.
- 5 Balcı, Umut, Yasemin Darancık (2007). Aşmanca Yazın Terimleri Sözlüklerinde ‘Somut Şiir’in Tanımı’. Çukurova Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi 34: 101-116. 104.
- 6 Ali Osman Öztürk, Dalım Çiğdem Ünal. (2018). Ünal Kaya, Hiciv-Yığın- Göçmen Edebiyatı Uzmanı Prof. Dr. Yüksel Baypınar Armağanı, İçinde: Umut Balcı. Somut Şiir Üzerine Kavram Analizi, Hiper Yayın, 99-100.
- 7 Dolors Sabaté Planes, Jaime Feijόo, Apropos Anantgarte Neue Einblick nach einhundert Jahren,. (2012). Berlin: Frank & Timme. 64-65