HÂCÛ-Yİ KİRMÂNÎ’NİN BİR GAZELİNİN TELMİH SANATI AÇISINDAN İNCELENMESİ / Examination of a Gazelle of Khwaju Kermanı in the Terms of Reference

ÖzFars edebiyatının büyük şairlerindenolan Hâcû’nun kaside, gazel, kıta, terci-ibend, terkib-i bend ve rubailerinden oluşanbir Divân’ı vardır. Hâcû, Divân’ında satranç,mantık, felsefe, musiki gibi bilimlerinıstılahlarına geniş bir şekilde yer vermiş,edebi sanatları ustalıkla kullanmıştır.Özellikle tarihi, mitolojik şahsiyetleri ya daaşk hikâyelerinin kahramanlarını tasvirederken telmih sanatını bu şahsiyetlerinisimlerine yer vermek ve onların öne çıkanözelliklerine değinmek suretiyle kullanmıştır.Söz konusu çalışmada Hâcû’nun Divân’ındabulunan bir gazeli Farsçadan Türkçeyeçevrilerek telmih sanatı açısındanincelenmiştir.Anahtar Kelimeler: Gazel, Edebi Sanatlar,Tarihi ve Mitolojik Şahsiyetler.AbstractA great poet of Persian literatureHâcu has a Divan that composes ofeulogium, gazelle, continent, terc-i bend,terkib-i bend and rubaie. Hâcu refers toreforms of science such as chess, logic,philosophy, music widely in his Divan andhe uses literary arts skillfully. He usesreference, especially when he describeshistory, mythological personalities orcharacters of love stories, referring to thenames’ of these personalities and by themeans of mentioning their prominentcharacteristics. In this study, a gazelle inHâcu’s Divan is examined in terms ofreference by translating from Persian toTurkish.Key words: Gazelle, Literary Arts, Historicaland Mythological Personalities
Anahtar Kelimeler:

Gazel, Edebi Sanatlar

___

  • Dihhudâ, Lugatnâme, Tahran, 1346 hş., XXIII.
  • Tokmak, A. Naci, “Hâcû-yi Kirmânî”, DİA, İstanbul, 1996, XIV, 520-521.
  • Onay, Ahmet Talat,Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve İzahı, Ankara, 2000.
  • Değirmençay, Veyis, Fünûn-i Belâgat ve Sınâât-ı Edebî, Aktif Yayınevi, Ankara, 2014.
  • Devletşâh-i Semerkandî, Tezkiretu’ş-şuarâ, Tahran, 1382 hş.
  • Hâcû-yi Kirmânî, Dîvân-ı Kâmil-i Hâcû-yi Kirmânî (tsh. Sa‘îd-i Kâni‘î), Tahran, 1374 hş.
  • Hâfız İmaduddîn Ebu’l-Fidâ İsmâil b. Kesîr el-Kureşî ed-Dımaşkî, Kısâsu’l-Enbiyâ (thk.
  • Abdulhayy el-Fermâvî), Mısır, 1997.
  • Pala, İskender, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, İstanbul, 2002.
  • Köksal, M. Asım,Peygamberler Tarihi I-II, Ankara, 2013.
  • Yıldırım, Nimet, Fars Mitolojisi Sözlüğü, İstanbul, 2008.
  • Sîrûs-i Şemîsâ, Ferheng-i Telmîhât I-II, Tahran, 1386 hş.
  • Zebîhullâh-i Safâ,Târîh-i Edebiyyât der Îrân, Tahran, 1366 hş., I-V.
  • Muhammed Ca‘fer-i Yâhakkî, Ferheng-i Esâtîr ve Dâstânvârehâ der Edebiyyât-i Fârsî, Tahran, 1386 hş.
Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 2602-2788
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Yayıncı: ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ > EDEBİYAT FAKÜLTESİ
Sayıdaki Diğer Makaleler

TANRI’NIN FISILTISI: BİR MİSTİĞİN DİLİNDE MERHAMET / God’s Whisper: Mercy in the Language of a Mystic

Kutsi KAHVECİ

BİLİM TARİHİNE KATKISI YÖNÜYLE “PARŞÖMEN KÂĞIDI” / The Contribution of “Parchment Paper” to the History of Science

Rıdvan KÜÇÜKALİ, Zeynep TAŞĞIN

MAX HORKHEİMER'IN BİLİMSEL AÇIDAN MANTIKSAL POZİTİVİZMİ ELEŞTİRİSİ / Max Horkheimer's Critique of Logical Positivism from a Scientific Perspective

Uğur DAŞTAN

OĞUZ-NÂME’DE MİTOLOJİK MOTİFLER / Mythological Motifs in the Oguzname

Mamatqul Jureyev, Tohtamurod Kochkarov

ERİCH KÄSTNER’İN “HEİTERKEİT İN DUR UND MOLL” YAPITINDAN MİZAH YANSIMALARI / A Satire Reflections from Erich Kästner's Work of "Heiterkeit in Dur und Moll"

Şenay KAYĞIN

F.M.DOSTOYEVSKİ’NİN ‘EZİLMİŞ VE AŞAĞILANMIŞLAR’ ADLI ROMANINDA ‘İVAN PETROVİÇ’ KARAKTERİNDE DOSTOYEVSKİ İZLERİ/KİMLİĞİ / The traces/identity of Dostoyevsky in the character “Ivan Petrovich” of F.M Dostoyevsky’s novel “The Insulted and Injured”

Rahman ÖZDEMİR

SADIK HİDAYET’İN FERDA ADLI ÖYKÜSÜNÜN MONOLOG İNCELEMESİ / A Monologue Examination of the Story Ferda by Sadık Hidayet

Mitat ÇEKİCİ

HAMDÎ’NİN DİVÂN-I HAMDÎ/PENDİYYE-İ HAMDÎYYE’SİNDE YER ALAN İKİ TÜR/TARZ ÖRNEĞİ: TÖVBE-NAME, İCAZET-NAME / Tövbe-name and İcazet-name As Two Examples of Genre/Style in Divân-ı Hamdî/Pendiyye-i Hamdiyye

Hayriye DURKAYA

ÖMER SEYFETTİN’İN HİKÂYELERİNİN CÜMLE SIKLIĞI AÇISINDAN İNCELENMESİ / A Study on Ömer Seyfettin’s Stories in Terms of Sentence Frequency

Nurullah AYDIN

KÖROĞLU’NUN DOĞUŞU VARYANTLARINDA KÖROĞLU VE KIRAT’IN ORTAYA ÇIKIŞIYLA İLGİLİ FARKLI VE BENZER UNSURLAR / Different And Similar Elements Related to the Appearance of Koroglu and Kirat in Variants of Koroglu’s Rise

Filiz KIRBAŞOĞLU