Mondros Mütarekesi Sonrasında Anadolu’nun Görünümü
Yirminci asrın ilk çeyreğinde İtilâf devletleri tarafından Osmanlı topraklarının nasıl paylaşılmak istendiği, Paris ve Londra Konferansında nasıl ele alındığı değerlendirilmeğe çalışılacaktır. Emperyalist devletlerin, Türk topraklarını paylaşmak için masaya yatırdıkları günlerde Meville Johns, bu hususta bir çok konferans vererek meseleyi ele almış ve konferans metinlerini daha sonra yayınlamıştır.
Impact Of The San Remo Terms On Turkey And British Polıcy
After the First World War, the victorious Allied powers were unable to
dispose of the Turkish question despite months of deliberation. The rivalry
of the Allİed powers, particularly of Great Britain and France, över the
lands of the old Ottoman Empire, the Greek occupation of Smyma in May
1919 and the subsequent rise of the Nationalİst Movement in the interior
under the leadership of Mustafa Kemal *1 which resisted the post-war Allied adjustments and defied the inability of the Ottoman govemment to
save the country from foreign invasİon, ali combined to make such a treaty
impossible for the Allies. When anti-Nationalist Damad Ferid Paşa, the
Grand Vizier and the Sultan's son-in-law, was İn power on 5 April 1920 for
the fourth time, the British were confident that the Ottoman government in
Constantinople was önce again in their camp. In British eyes, Damad Ferid
was perhaps more sincerely convinced than any other statesman of the first
rank that Turkey’s sole hope of salvatioıı lay in a good understanding with
Great Britain. 2 Now, İt was time for the Allies to complete the Turkish treaty and force Damad Ferid to sign it. The Supreme council met at San
Remo on 18 April with such a purpose in mind.
___
- Johns, Meville, Londra Konferansı'ndakî Meselelerden, Anadolu'da Türkiye Yaşayacak mı? Yaşamayacak mı?, (T. Çev. Habil Edhem), Sancakyan Matbaası İstanbul 1326.
- Mc Carthy, Justin, Osmanlı Anadolu Topraklarındaki Müslüman ve Azınlık Nüfusu (Çev. İhsan Gürsoy), Ankara 1995.
- Bozkurt, Gülnihal, Gayrimüslim Osmanlı Vatandaşlarının Hukuki Durumu, Ankara 1989.
- Uras, Esat, Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi, Ankara 1950.
- Çay, Abdülhalûk M., Her Yönüyle Kürt Dosyası, İstanbul 1994.
- Kurat, Yuluğ Tekin, Osmanlı İmparatorluğu'nun Paylaşılması, Ankara 1976.
- Bıyıklıoğlu, Tevfik, Trakya'da Millî Mücadele, C. I., Ankara 1992.
- Bilsen, Cemil, " Lozan ", Cilt. I, İstanbul: 1933..
- Earle, Edward Mead, Bağdat Demiryolu Savaşı (Çev. Kasım Yargıcı), Milliyet y. 1972.
- Baytok, Taner, İngiliz Kaynaklarından Türk Kurtuluş Savaşı, Ankara 1970.
- Armaoğlu, Fahir, Siyasi Tarih (1789-1960), Ankara 1975.
- Bıyıklıoğlu, Tevfik, Türk İstiklal Harbi-IMondros Mütarekesi ve Tatbikatı, Ankara 1962.
- Ulubelen, Erol, İngiliz Gizli Belgelerinde Türkiye, İstanbul 1982.
- Sonyel, Salâhi R., Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika-I-, TTK., Ankara 1987.
- Öke, Mim Kemal, "Musul - Kürdistan Sorunu".
- Akşin, Sina, İstanbul Hükümetleri ve Millî Mücadele, C.I., İstanbul 1992.
- Evans, Laurence, Türkiye'nin Paylaşılması (1914-1924) (T.Çev. Tevfik Alanay) İstanbul 1972.
- Akşin, Sina, İstanbul Hükümetleri ve Millî Mücadele Son Meşrutiyet (1919-1920), C. II, İst. 1992.
- Akyüz,Yahya, Türk Kurtuluş Savaşı ve Fransız Kamuoyu 1919-1922, TTK., Ank. 1988.
- Tevetoğlu, Fethi, "Milli Mücadeie'de Mustafa Kemal Paşa - General Harbord Görüşmesi" Türk Kültürü Dergisi, S, 76 (Şubat 1969), s. 1-12.
- Türkgeldi, Ali Fuad, Görüp İşittiklerim, Ank. 1949.
- İbnülemİn Mahmut Kemal İnal, Son Sadrazamlar, C.4, İst. 1982.
- Gökbilgin, Tayyip, Millî Mücadele Başlarken, C.I. Ank. 1959.
- Tansel, Selahattin, Mondros'tan Mudanya’ya Kadar, Ank. 1978, C.IV
- Jaeschke, Gotthard, Türk Kurtuluş Savaşı Kronolojisi, C. I. Ank. 1970.
- Tansel, Selahattin, Mondros'tan Mudanya’ya Kadar, Ank. 1978, C.III.
- Aybars, Ergün, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi-I-, İzmir 1984.
- Atatürk, Mustafa Kemal, "Nutuk", Ankara: 1927..
- Bayur, Yusuf Hikmet, Türkiye Devletinin Dış Siyasası, TTK., Ank. 1973.
- Bilsen, Cemil, ”Lozatı Barış Andlaşması" İkinci Türk Tarih Kongresi, İst. 1943.