İngiliz Belgeleri Işığında Türk - İran Siyasî İlişkileri

Anadolu'nun doğusunda Türkiye’nin yakın komşusu olan İran, kendisine İslâm dinini her yönü ile rehber edinmiştir. Eski parlak Fars edebiyatma ve medeniyetine rağmen İran; İslâm dini ile öyle kaynaşmıştır ki, topraklarını Dar-ül İslâm’ın bir parçası ve halkını da İslâm halkının bir kesimi olarak görmektedir.
Anahtar Kelimeler:

Türk, İran, Siyasi İlişki

Turkish - Iranian Political Relations in the Light of British Documents

East Anatolia, Turkey's close neighbor of Iran, has adopted guidance on all aspects of the religion of Islam itself. Despite the old bright Persian literature and civilization, Iran; It is so fused with the religion of Islam that it sees its territory as a part of Dar-ul-Islam and its people as a part of the people of Islam.

___

  • PRO.F.O. 371/4988/22, Turkey, Annual Report 1921, H. Rumbold'tan Marquess Cur- gen of Kedleston, İstanbul 1922.
  • PRO. F.O. 371/4095/44/22, Turkey, Annual Report 1923, M. Lindsay'dan R.Macdonald'a, İstanbul 1924.
  • İsmail Soysal, Türkiye'nin Siyasal Andlaşmaları, I. Cilt (1920-1945), Ankara 1989, s. 274.
  • PRO. F.O. 371/12325/176742/8, Turkey, Annual Report 1926, G.Clerk’tan Aus- ten Chamberlaîn'e, İstanbul 1927.
  • PRO. F.O. 371/E.1149/44/17, Turkey, Annual Report 1927, G. Clerk, ten A. Chamberlain'e, İstanbul 1928.
  • PRO. F.O. 371/E. 1149/44/18, Turkey, Annual Report 1927, G. Clerk’ten A. Chamberlain'e, İstanbul 1928.
  • İsmail Soysal, a.g.e., s. 275,
  • PRO.F.O. 371/966/44/17, Turkey, Annual Report 1928, G.Clerk'tan A.Chamberlaİn'e, İstanbul 1929.
  • PRO.F.O. 371/3828/10, Turkey, Annual Report, 1929, G. Clerk'tan A. Cham- berlaîn’e, İstanbul 1930,
  • August Ritter, von Kral Kemal Atatürk, s. Land. The evalution of Modern Turkey Transtated by Kenneth Benton, Leipzig 1938, s. 214.
  • PRO. 371/15376/188083/9, Turkey, Annual Report 1930, G.Clerk'tan A. Han- derson'a, İstanbul 18 Şubat 1931.
  • PRO.F.O. 371/15376/188083/10, Turkey, Annual Report 1930, G.Clerk'tan A. Handerson'a, İstanbul 1931,
  • İsmet İnönü, Hatıralar, 2. Kitap, İstanbul 1987, s. 66-267.
  • August Ritter, Von Kral Kemal Atatürk, a.g.e., s. 28.
  • İsmail Soysal, a.g.e., s. 420.
  • PRO, F.O, 371/E. 854/14135/22, Turkey, Annual Report 1934, Percy Lardin'den John Simon'a, Ankara 31 Ocak 1934.
  • Atatürk'ün Millî Dış Politikası (Millî Mücadele Dönemine ait 100 belge), 1919- 1923, Cilt 2, Eskişehir 1992, s. 61.
  • 29 PRO.F.O. 371/1854/14135/23, Turkey, Annual Report 1934, P. Lorain'den John Sİmon'a, 31 Ocak 1935.
  • PRO.F.O, 371/21935/188083/12, Turkey, Annual Report 1937, P. Lorain'den V. Halifax'a, 2 Nisan 1935.
  • Fahir Armağlu, 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1914-1990), Cilt 1: 1914-1980, Ankara 1991.
  • Atatürk’ün Milli Dış Politikası (Milli Mücadele Dönemine alt 100 Belge) (1919- 1923), Cilt 2, Eskişehir 1992, s. 65.
  • PRO.F.O. 371/F1214/44/19, Turkey, Ânnual Report 1938, Percy Lorain'den V. Halifax'a, Ankara 11 Şubat 1939.