İSTANBUL’DA CEBEHANE BİNASININ TEŞEKKÜLÜ VE ASKERÎ MÜZENİN KURULUŞ TARİHİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ ÜZERİNE BİR ÖNERİ: 1453
Modern Türk Askerî Müzesi, bir Osmanlı paşası olan Ahmet Fethi Paşa tarafından 1846'da Aya İrini'de kurulmuştur. Ancak bununla birlikte Cebehane-i Âmireye ev sahipliği yapan Aya İrini, 1453'ten beri müze fonksiyonu görevini de görüyordu. Fakat XV'inci yüzyılın ortalarında henüz modern müze olmadığı için müze ismine sahip değildi. Bu makale, hem cebehane binası olan Aya İrini'de 1453'ten beri tarihî kültür varlıkları bulunduğu için Askerî Müzenin 1453'ten beri var olduğunu hem de bu yüzden 1846 olan Askerî Müzenin kuruluş tarihinin 1453 şeklinde değiştirilmesi gerektiğini ele alır
ESTABLISHMENT OF CEBEHANE IN İSTANBUL, AND A SUGGESTION TO CHANGE THE FOUNDATION DATE OF MILITARY MUSEUM AS 1453
The Turkish Military Museum in modern terms was set up in the Hagia Irene by Fethi Ahmed Pasha, an Ottoman general, in 1846. Actually, Hagia Irene that hosted Cebehane-i Âmire [Privy Armory] had been serving as a museum since 1453. However, as there was not a modern museum [in recent terms] in the mid-15th century, it did not bear the name museum. This article argues that the Military Museum has existed since 1453 because there were historical cultural assets in the Hagia Irene, which was later to house cebehane, as of 1453; and that for this reason the foundation date of Turkish Military Museum should be changed as 1453 instead of 1846
___
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi; D. BŞM.MHF.d. 12435.
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi; MAD.d. 1005
- Başbakanlık Osmanlı Arşivi; MAD.d. 1008
- Kaynaklar ve Araştırmalar AGOSTON, Gabor; Barut Top ve Tüfek: Osmanlı İmparatorluğu’nun Askerî Gücü ve Silah Sanayisi, Çev. Tanju AKAD, Kitap Yayınevi, İstanbul, 2006.
- AGOSTON, Gabor; Osmanlı’da Strateji ve Askerî Güç, Çev. M. Fatih ÇALIŞIR, Timaş Yayınları, İstanbul, 2012.
- BARKAN, Ömer Lütfi; Süleymaniye Camii ve İmareti İnşaatı, Cilt 1, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1972.
- CLARKE, E. D.; Travels in Various Countries of Europe, Asia and Africa, Cilt 3, Londra, 1817.
- de CLARI, Robert; İstanbul’un Zabtı, Çev. Beynun AKYAVAŞ, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1994.
- DUKAS; İstanbul’un Fethi Dukas Kroniği (1341-1462), Çev. Vladimir MİRMİROĞLU, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 2013.
- DUYURAN, Rüstem; İstanbul’da Yapılan Başlıca Arkeolojik Araştırmalar, Nurgök Matbaası, İstanbul, 1957.
- EMECEN, Feridun; Osmanlı Klasik Çağında Savaş, Timaş Yayınları, İstanbul, 2010.
- ERKAL, Mehmet; “Ganimet”, DİA, Cilt 13, İstanbul, 1996.
- EYİCE, Semavi; “Arslanhane”, DİA, Cilt 3, İstanbul, 1991.
- EYİCE, Semavi; “İstanbul’un En Eski İki Gravürü”, Antik Dekor, sayı 21, 1993.
- Fatih Sultan Mehmed; Kânûn-name-i Âli Osman (Tahlil ve Karşılaştırmalı Metin), Haz. Abdülkadir ÖZCAN, TTK Yayınları, İstanbul, 2003.
- GENÇ, Uğur; Haliç Zinciri, Askerî Müze ve Kültür Sitesi Komutanlığı, İstanbul, 2010.
- GÖLEN, Zafer; Osmanlı Devleti’nde Baruthâne-i Amire (XVIII. yüzyıl), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 2006.İNCİCİYAN, P.G.; XVIII. Asırda İstanbul, Ter. Hrant D.
- ANDREASYAN, İstanbul Fetih Derneği İstanbul Enstitüsü Yayınları, İstanbul, 1956.
- JANİN, Raymond; Constantinople Byzantine, Institut Français d’Etudes Byzantines, Cilt 1, Paris, 1950.
- KENAN, Seyfi; “Modern Üniversitenin Oluşum Süreci”, Osmanlı Araştırmaları/The Journal of Ottoman Studies, Sayı 45, 2015.
- KONYALI, İbrahim Hakkı; Türk Askerî Müzesi, Ülkü Matbaası, İstanbul, 1964.
- KRİTOVULOS; Kritovulos Tarihi 1451-1467, Çev. Ari ÇOKONA, Heyamola Yayınları, İstanbul, 2012.
- KURULOĞLU, Fehim; “Osmanlı Devleti’nde Müzecilik”, Tarih Okulu, Sayı 4, Ocak-Nisan 2010.
- MUHTAR, Sermet (Alus); Müze-i Askeri-i Osmanî Züvvârına Mahsus Rehber (Eski Türkçe), Necm-i İstikbal Matbaası, M. 1920/H. 1336, İstanbul.
- MÜLLER-WİENER, Wolfgang; İstanbul’un Tarihsel Topoğrafyası, Çev. Ülker SAYIN, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2001.
- NECİPOĞLU, Gülru; 15. ve 16. Yüzyıllarda Topkapı Sarayı-Mimari, Tören ve İktidar, Çev. Ruşen SEZER, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2007. PARKER, Geoffrey; Askerî Devrim, Çev. Tuncay ZORLU, Küre Yayınları, İstanbul, 2006.
- SHAW, Wendy M. K.; Osmanlı Müzeciliği-Müzeler, Arkeoloji ve Tarihin Görselleştirilmesi, Çev. Esin SOĞANCILAR, İletişim Yayınları, İstanbul, 2004
- Şehzade Korkut; İslam’da Ganimet ve Cariyelik: Osmanlı Sistemine İçerden Bir Eleştiri, Çev. Osman GÜMAN, Yay. Haz. Asım Cüneyd KÖKSAL, İstanbul Araştırma ve Eğitim Vakfı (İSAR), İstanbul, 2013.
- Tursun Bey; Tarih-i Ebu’l-Feth; Haz. Mertol TULUM, İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları, İstanbul, 1977.
- UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı; Kapıkulu Ocakları, Cilt 2, TTK Yayınları, Ankara, 1988.
- de VILLEHARDOUIN, Geoffroi ve Henri de Valenciennes; Konstantinopolis’te Haçlılar, Çev. Ali BERKTAY, İletişim Yayınları, İstanbul, 2001.
- ISSN: 1303-9342
- Yayın Aralığı: Yıllık
- Başlangıç: 1976
- Yayıncı: MSB Arşiv ve Askerî Tarih Daire Başkanlığı