HİTİT MEDENİYETİNDE DİN ANLAYIŞI ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Bu çalışmada Hititlerin dini inançları üzerine bir değerlendirme çalışması yapılmıştır. Ele alınan konu yüksek lisans tezinden çıkarılarak hazırlanmıştır. Köklü medeniyetlerden birini elinde tutan Hititler ile ilgili birçok çalışma bulunmasına karşın özellikle dini inançları hakkında bilgi edinmek biraz zordur. Bu konuda gerek yüksek lisans olarak gerekse bu çalışmada Hititlerin dini inançlarına küçük bir dokunuş yapılmak istenmiştir. Konu etraflıca ele alınarak okuyucuya faydalı bilgiler sunulmuştur. Genellikle inanç sistemleri bir sürü dış etkenden, karşılaşılan coğrafyalardan ve toplumlardan etkilendiğinden bu faktörlere dikkat çekilmeye özen gösterilmiştir. Hititlerin karşılaştıkları yeni inanç sitemlerine karşı takındığı hoşgörü ve kapsayıcı tavır oldukça önemli olan noktalardandır.

Anahtar Kelimeler:

Hititler, Din, Tanrı, İnanç sistemi

An Evaluation on the Conception of Religion in the Hittite Civilization

In this study, an evaluation study was conducted on the religious beliefs of the Hittites. The subject was removed from the masters thesis. Although the Hittites are one of the rooted civilizations, it is difficult to find information about their religious beliefs. In this study, we tired to concentrate on the religious beliefs of the Hittites. The subject is discussed in detail and provided to the reader with useful information. We have taken care to draw attention to these factors, since generally the belief systems are affected by the external factor, the geographies and societies encountered. The tolerance of the Hittites against the new belief systems they face is one of the most important points in this study.

Keywords:

Hittites, Religion, God, Faith System,

PDF

___

Akdağ, Ö., (2018). “Hititlerin tanrılarını memnun etme yöntemleri ve bunun Hitit arkeolojisine yansımaları”, Avrasya sosyal ve ekonomi araştırmaları dergisi, 5(2), ss. 23-36.
Akgün, E., (2007). “Şamanist Türk halklarında kurban sungusu ve kendisine kurban sunulan varlıklar”, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2, ss. 139-153.
Arıkan, Y., (2012). “Hitit dini üzerine bir inceleme”, Ankara üniversitesi dil ve tarih coğrafya fakültesi dergisi, 365, ss. 271-285.
Boran, B., (2014). “Hititler hakkında genel bilgi”, 1-38, http://ankara.icro.ir/uploads/147_1915_26_anadolu_medeniyetleri.pdf (23.06.2018).
Çavuşoğlu, A., 2007. “Türk-İslâm kültüründe Gök Tanrı veya ulu Tanrı inanışı ve edebî metinlere yansıması”, Türk kültürü ve Hacı Bektaş Veli araştırma dergisi, 44, ss. 1-20.
Çelik Şavk, Ü., Koç, Y., Türkyılmaz, F. ve Cengiz, M., (2007). “Yaşayan eski Türk inançları bilgi şöleni: bildiriler”, Türk kültür ve sanatları ortak yönetimi, Hacettepe üniversitesi Türkiyat araştırmaları enstitüsü, Ankara.
Demirci, K. ve Falay, B., (2016). “Ana hatlarıyla Hitit dini”, Cumhuriyet ilahiyat dergisi, 20(1), ss. 35-60.
Demirel, S. ve Sevim, U., (2012). “Hitit tarımı hakkında bir inceleme”, Gümüşhane üniversitesi sosyal bilimler elektronik Dergisi, 6, ss. 200- 211.
Dinçol, A., (1986). “Ashella Rituali (CTH 394) ve Hititlerde salgın hastalıklara karşı yapılan majik işlemlere toplu bir bakış”, Belleten, XLIX (193), ss. 1-40.
Esin, E., (2001). Türk kozmolojisine giriş, Kabalcı yayınları, İstanbul.
Hoffner, H.A., (1990). Hittite Myths, Atlanta, Georgia.
Kahraman Çınar, A., (2012). “Hitit İnanç sistemi içerisinde yazılıkaya tanrı tasvirlerinin değerlendirilmesi”, (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü, Ankara.
Kalafat, Y., (2004). Altaylardan Anadolu’ya Kamizm-Şamanizm, Yeditepe yayınları, İstanbul.
Kıymet, K., (2014). “Hitit mitolojisinde tanrıların yer altına İnişi”, Folklor/edebiyat, 20(77), ss. 21-34.
Mıller, J.L., (2005). “Von Syrien Durch Kizzuwatna Nach Hatti: Die Rituale der allaiturahhi und gizija”, Motivation und Mechanismen des ulturkontaktes in der Spaten Bronzezeit, pp. 129-144.
Murat, L., (2011). “Hititlerde su kültü”, Tarih araştırmaları dergisi, 31(51), ss. 125-158.
Ögel, B., (2014). Türk mitolojisi, Türk tarih kurumu yayınları, Ankara.
Reyhan, E., (2009). “Hititlerde devlet gelirleri, depolama ve yeniden dağıtım”, Akademik bakış, 2(4), ss. 157-174.
Reyhan, E., (2010). “Hititlerde gündelik hayata dair iktisadi ilişkiler”, Ankara üniversitesi dil ve tarih-coğrafya fakültesi tarih bölümü tarih araştırmaları dergisi, 29(47), ss. 65-82.
Sevinç, F., (2007). “Hititlerde ölülere ve yeraltı tanrılarına sunulan kurbanlar”, (Yayımlanmamış doktora tezi), Ankara üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü, Ankara
Sevinç, F., 2008. “Hitit Dininde Arinna’nın Güneş Tanrıçası ve Onunla Özdeş Tutulan Diğer Tanrıçalar”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, ss. 175-195.
Sir Gavaz, Ö., (2016). “Hitit dini inançlarında hešta- ile ilgili yeni düşünceler”, Hitit üniversitesi sosyal bilimler dergisi, 2, ss. 837-860.
Şahinbaş Erginöz, G., (2008). “Hititlerin astronomi bilgisine ve Hitit takvimine bir bakış”, Osmanlı bilimi araştırmaları, IX (1-2), ss. 199-213.
Uğurlu, S., (2012). “Eski Türklerin dini”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(12), ss. 323-335.
Ünal, A. ve Girginer, S, (2007). Kilikya-Çukurova: İlk çağlardan Osmanlılar dönemine kadar Kilikya’da tarihi coğrafya, Tarih ve Arkeoloji Yayınları, İstanbul.
Yıldırım, M., (2014). “Antik dönemlerde Adana’da dini inanç”, Çukurova üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi, 14(1), ss. 35-48.