Hecrî Divânı’nda Şahsiyetler

Klasik Türk şiirinin beslendiği kaynaklar arasında insan önemli bir yere sahiptir. Özellikle geçmişte yaşayıp toplumlar üzerinde iyi veya kötü özellikleriyle iz bırakmış devlet adamları, âlimler, şairler, filozoflar, mitolojik ve efsanevi şahsiyetler, din ve tasavvuf büyükleri divan şiiri içerisinde şairler tarafından sıkça kullanılmışlardır. Bu çalışmada Hecrî’nin şiirlerinde yer vermiş olduğu şahsiyetler incelenerek şairin bu şahsiyetlere şiirlerinde nasıl yer verdiği ve bunların kıssalarından nasıl faydalandığı ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Figures in the Divân of the Hecrî

Among the sources of classical Turkish poetry, human has an important place. In particular, statesmen, scholars, poets, philosophers and mythological and legendary figures who lived in the past and left traces on societies with good or bad traits, elders of religion and mysticism were frequently used by poets in divan poetry. In this study, the personalities that Hecrî has included in his poems are examined and it is tried to find out how the poet uses these personalities in his poems and how they benefit from their stories.

___

  • Açıkgöz, N. (1989). Divan şiirinde İbn-i Sina, Milli Eğitim Dergisi, Sayı. 89, Ankara.
  • Albayrak, N. (1993). “Cem”, TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 7, s.279-280. İstanbul.
  • Çolak, A. S. (2016). “Tûfândan Umrana: Hz. Nûh”, Yağmur Dil-Kültür ve Edebiyat Dergisi, 83: 4-9, İstanbul.
  • Ekmekçi, G. (2016). Muhibbi Divanı'nda Mitolojik ve Efsanevi Kahramanlar, Akademik Bakış Dergisi, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E- Dergisi, ISSN:1694-528X İktisat ve Girişimcilik Üniversitesi, Türk Dünyası Kırgız – Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü, Celalabat – Kırgızistan.
  • Harman, Ö. F. (2004). “Meryem”, TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 29, s.236-242. İstanbul.
  • Kur‘ân-ı Kerîm Türkçe Meali, www.diyanet.gov.tr/kuran/default.asp.html (Erişim Tarihi:23.03. 2020).
  • Onay, A. T. (2009). Açıklamalı Divân Şiiri Sözlüğü: Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve İzahı, İstanbul: H Yayınları
  • Pala, İ. (2009). Ansiklopedik dîvân şiiri sözlüğü, Ankara: Kapı Yayınları.
  • Salihoğlu, M. (2009). “Sâmirî”, TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 36, (s.427-428), İstanbul.
  • ŞENTÜRK, A. A. (2017). “Cem”, Osmanlı Şiiri Kılavuzu, (s. 384), İstanbul: OSEDAM,
  • Tanpınar, A. (1988). 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Çağlayan Basımevi,
  • Tökel, D. A. (2000). Divan Şiirinde Mitolojik Unsurlar, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Uzun, A. (2016). Divan şiirinde Hz. Musa, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 5: 68-69.
  • Uzun, M. İ. (2003). “Lokman”, TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 27, (s. 387-406), İstanbul.
  • Yekbaş, H. (2010). “Divan Şiirinde Yunanî Şahsiyetler, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research, Volume: 3 Issue: 15 Klâsik Türk Edebiyatının Kaynakları Özel Sayısı -Prof. Dr. Turgut KARABEY Armağanı, s. 281-300.
  • Yıldırım, N. (2008). Fars Mitolojisi Sözlüğü, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
  • Yiğit, A.S. (2019). “Nailî Divânı’nda Peygamberler”, Mavi Atlas, c. 7/1, s. 230-244.
  • Zöhre, A. (2015). “Muhibbî Divânında Peygamberler”, Asia Minor Studies İnternational Journal of Social Sinces, c.3/5, s. 171-188.
  • Zülfe, Ö. (2010). Hecrî Kara Çelebi Muhyi'd-din Mehmed Dîvân, Ankara: TDK Yayınları.