GÖRME ENGELLİ SEÇMENLER İÇİN TASARLANMIŞ SEÇİM GEREÇLERİNİN İNCELENMESİ

Görme engelli bireye, yaşamın her alanında fırsat eşitliğinin verilmesi ve yeterli olanakların sunulması;bağımsız ve özgürce yaşayabilmesinin temel koşuludur. Görme engelli birey, uygun koşullar ve olanaklarsağlandığı takdirde günlük yaşamının yanı sıra iş hayatını da görebilen insanlar gibi sürdürebilmekte,özgürce seyahat edebilmektedir. Braille alfabesi ile okuyabilmekte, dokunsal grafik tasarım ürünlerinikullanarak eğitim alabilmektedir. Anayasal hakkı gereği bir seçmen olarak, bağımsız oykullanabilmektedir. Bu çalışmanın temel amacı görme engelli ve seçim materyallerinin, sosyal sorumlulukkavramı çerçevesinde incelenmesidir. Tarama modeli kapsamında yapılan inceleme sonucundaTürkiye’de görme engelli seçmenlerin bağımsız oy kullanabilmeleri için yeterli düzenlemenin, tasarımınya da uygulamanın yapılmadığı belirlenmiştir. Tasarımda sosyal sorumluluk kavramı çerçevesinde,tasarımla ilgili tüm kamu kurumlarında ve özel sektörde seçim materyaline yönelik tasarım önerilerigeliştirilebilir.

A REVIEW OF SELECTION MATERIALS DESIGNED FOR VISUALLY IMPAIRED VOTERS

Giving the visually impaired individual equal opportunity in all areas of life and presenting adequate opportunities; it is the basic condition for living life independently and freely. If appropriate conditions and facilities are provided, the visually impaired individual can live like people who can see his daily life as well as his work life and travel freely. He can read books in Braille alphabet and receive training using tactile graphic design products. As a voter by constitutional right, he can vote independently. The main purpose of the study is to examine visually impaired voters and election materials within the framework of the concept of social responsibility. As a result of the examination carried out within the scope of the screening model, it was determined that not enough arrangements, designs or applications were made for visually impaired voters in Turkey to vote independently. In this context, within the framework of the concept of social responsibility in design, design proposals for selection material can be developed in all public institutions related to design and in the private sector.

___

  • Akyol B. ve Akyol E. (2019). “Türkiye’de Engelli Bireyler ve Seçimlere Katılım”, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (1), Nisan 2019, s. 145-163.
  • Benuğur, Ş. (2014). “Grafik Tasarım Eğitiminde Görme Engelliler İçin Sosyal Sorumluluk Tasarımı”, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi Uluslararası E-Dergi Cilt:4 Sayı:2 Ekim 2014. DOI Number: http://dx.doi.org/10.12973/jesr.2014.42.12, Erişim tarihi: 08.09.2019.
  • Bursaport, (2011). http://www.bursaport.com/haber/guncel/genc-mucitlerden-gormeengellilere-oy-pusulasi-5377.html. Erişim Tarihi: 06.05.2015.
  • Elections in Tunisia (2014). http://www.ifes.org/~/media/Files/Publications/White%20Paper Report/2014/2014IFES_Tunisia_November_First_Round_President_Election. Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • Elections Canada, (2015). http://www.elections.ca/content.aspx?section=vot&dir=faq& document=faqvoting&lang=e. Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • Emorut, F. (2014). ‘Plans to use Braille ballot papers in 2016 polls’. http://www.newvision.co.ug /news/659029-plans-to-use-braille-ballot-papers-in-2016-polls.html. Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • GOV.UK, (2015). https://www.gov.uk/voting-in-the-uk/polling-stations. Erişim tarihi: 15.08.2019.
  • MEB, (1991). Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Okulları İçin Kabartma Yazı Kılavuzu. http://orgm.meb.gov.tr/alt_sayfalar/yayimlar/ozelegitim/blair/blair.pdf. Erişim tarihi: 20.09.2019.
  • Milliyet, (2015). http://www.milliyet.com.tr/ozel-haber-gorme-engelliler-de-gostermedeneskisehir-yerelhaber-605900/. Erişim Tarihi: 31.05.2015. Erişim tarihi: 20.09.2019.
  • National Federation of The Blind Jernigan Institute, (2015). https://nfb.org/images/nfb/ documents/word/hava08_blind_voters_guide.doc. Erişim tarihi: 20.09.2019.
  • Bağımsız Seçim İzleme Platformu, (2014). Bağımsız Seçim İzleme Platformu, 10 Ağustos 2014 Cumhurbaşkanı Seçimi Gözlem Raporu. www.esithaklar.org› cumhurbaşkanı-Seçimi-Raporu. Erişim tarihi: 20.09.2019.
  • Oy Verme Şablonu, (2011). http://www.oyvermesablonu.blogspot.com.tr/. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Pakflatt, (2020). Tactile Voting Device (TVD) (Dokunsal Oylama Cihazı) https://pakflatt.com/products/tvd. Erişim tarihi: 17.11.2020.
  • Panyaarvudh, J. (2013) “No voting irregularities will be tolerated here”. http://www.nationmultimedia.com/politics/No-voting-irregularities-will-be-tolerated-here30215524.html. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Seperi, Y. (2010). “Election Governor of Riau Islands, Indonesia”. http://www.demotix.com/ photo/339494/election-governor-riau-islands-indonesia. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • The Federal Returning Officer, (2013). http://www.bundeswahlleiter.de/en/bundestagswahlen /BTW_BUND_13/ergebnisse/bundesergebnisse/index.html. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • The Jakartapost, (2009). KPU prepares ballots for blind voters. http://www.thejakartapost.com/ news/2009/03/18/kpu-prepares-ballots-blind-voters.html. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • The National Archives, (2012). http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20121015000000/ http://www.direct.gov.uk/en/DisabledPeople/Everydaylifeandaccess/Everydayaccess/DG_4018 637. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • TDK (2020). “Sosyal”, “Sorumluluk”, https://sozluk.gov.tr/. Erişim tarihi: 16.10.2020.
  • Türk Anayasa Hukuku Sitesi, (2020). http://www.anayasa.gen.tr/298sk.htm. Erişim tarihi: 16.08.2020.
  • Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, (2011). www.tbmm.gov.tr › anayasa › anayasa_2011. Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Görsel 2. Braille alfabe şeması. http://www.alfabe.gen.tr/images/gorme-engelliler-alfabesi.gif, Erişim tarihi: 16.08.2019.
  • Görsel 2. Görme engelli birey için Braille kullanımı. https://www.verifiedvoting.org/wpcontent/uploads/2014/08/KIGGUNDUbraille-300x144.jpg, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 3. Üst soldan Braille yazısı kullanılan pul ve etiket. Alt soldan Braille yazısı kullanılan ve para dokunsal grafik.
  • Braille yazısı kullanılan pul. http://bigthink.com/design-for-good/braille-inspired-design for-theblind, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Braille yazısı kullanılan etiket. http://www.brandwaygroup.com/2012/06/eyup-sabrituncerden-ornek-isbirligi.html, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Dokunsal grafik. http://www.pathstoliteracy.org/promising-practices-transcribing-earlyliteracy-textbooks., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Braille yazısı kullanılan para. http://www.davidairey.com/banknotes-for-the-visuallyimpaired.Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 4. Görme engelli seçmenler için Pakflatt firmasına ait dokunsal oylama cihazı. https://pakflatt.com/products/tvd, Erişim tarihi: 17.11.2020.
  • Görsel 5. Amerikan seçimlerinin %90’nda kullanılan elektronik oy verme makinası. http://en.wikipedia.org/wiki/Electronic_voting#/media/File:Desi_accuvote-tsx_vvpat.jpg, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 6. Endonezya’da seçimlerde Braille yazısı kullanılan oy pusulası. http://static1.demotix.com/sites/default/files/imagecache/a_scale_large/300-5/photos /1274876003-election-governor-of-riau-islands indonesia_339445.jpg. http://www.thejakartapost.com/news/2009/03/18/kpu-prepares-ballots-blind-voters.html., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 7. 2013 Alman Federal Seçimlerinde Kullanılan Braille Oy Pusulası. http://www.nationmultimedia.com/new/2013/09/24/politics/images/30215524-01_big.gif, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 8. Tunus Cumhurbaşkanlığı Seçimleri’nde kullanılan Braille oy pusulası. https://pbs.twimg.com/media/B2waVbkIEAM7Oqz.jpg, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 9. Osman Paksoy ve Berk Sözdinletir. http://www.bursaport.com/resimler/10000/11213_3.jpg, Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 10. Suntadan yapılmış oy pusulası şablonu ve oy pusulası. http://1.bp.blogspot.com/3IiFnsxgPgA/Tb8Gag3VvkI/AAAAAAAAAAg/w4LyvLSM7zs/s748/01.jp g., Erişim tarihi: 17.08.2019.
  • Görsel 11. Braille Teknik tarafından üretilen cihaz. http://imgz.star.com.tr/imgsdisk/2015/02/05/050220151315112622633_2.jpg., Erişim tarihi: 17.08.2019.