MADDENİN TANECİKLİ YAPISININ ÖĞRETİMİ İÇİN KULLANILAN TAHMİN-GÖZLEM-AÇIKLAMA STRATEJİSİNE DAYALI BİR ETKİNLİK

Bu çalışmanın amacı Tahmin-Gözlem-Açıklama [TGA] stratejisine dayalı etkinliklerin altıncı sınıf öğrencilerinin maddenin tanecikli yapısını anlamaları üzerine etkisini ortaya koymaktır. Çalışma bir doğu ili şehir merkezi ortaokulunda yer alan 41 öğrenciden oluşan bir altıncı sınıf ile yapılmıştır. Çalışma kapsamında maddenin tanecikli yapısının anlaşılması için TGA stratejisine dayalı olarak üç etkinlik yapılmıştır. Bu etkinlikler; Şırınganın Hareketi, İyoda Ne Oldu?, Küp Şekere Ne Oldu? etkinlikleridir. Bu etkinliklerde TGA stratejisinin başında, öğrenciler tanecikli yapıyla ilişkili olmayan ve bilimsellikten uzak cevaplar verirken, TGA stratejisiyle işlenen dersin tamamlanması sonrasında öğrenci cevaplarının bilimsel olarak kabul edilebilecek düzeye yükseldiği tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda maddenin tanecikli yapısı gibi soyut bir konunun öğretiminde TGA stratejisine dayalı olarak farklı etkinliklerin yapılmasının faydalı olabileceği ifade edilmiştir. Anahtar kelimeler: maddenin tanecikli yapısı, tga stratejisi, ortaokul öğrencileri, fen bilgisi eğitimi.

AN ACTIVITY BASED ON PREDICTION-OBSERVATION-EXPLANATION STRATEGY USED FOR TEACHING THE PARTICULATE NATURE OF MATTER

This study aims to determine the effects of activities based on the Prediction-Observation-Explanation [POE] strategy on sixth grade students’ understanding of the particulate nature of matter. The study was carried out with a sixth grade group consisting of 41 students from a middle school in an eastern city. Three activities were carried out based on the POE strategy for teaching the particulate nature of matter: Movement of the Syringe, What Happened to Iodine? What Happened to Sugar Cube? While the students initially gave answers that were not related to the particulate nature of matter and were far from being scientific, after participating in the activities using the POE strategy, the answers of the students were at a scientifically acceptable level. The results of the study indicate that different activities based on the POE strategy may be useful in teaching abstract subjects such as the particulate nature of matter.

PDF

___

Adadan, E. (2014). Model-tabanlı öğrenme ortamının kimya öğretmen adaylarının maddenin tanecikli yapısı kavramını ve bilimsel modellerin doğasını anlamaları üzerine etkisinin incelenmesi [Investigating the effect of model-based learning environment on preservice chemistry teachers’ understadings of the particle theory of matter and the nature of scientific models]. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 378-403.
Ayas, A. (2002). Students’ level of understanding of five basic chemistry concepts. Boğaziçi University Journal of Education, 18, 19-32.
Ayas, A ., & Özmen, H. (2002). Lise kimya öğrencilerinin maddenin tanecikli yapısı kavramını anlama seviyelerine ilişkin bir çalışma [A study of students' level of understanding of the particulate nature of matter at secondary school level]. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 45-60
Ayas, A., Özmen, H., & Çalık, M. (2010). Students’ conceptions of the particulate nature of matter at secondary and tertiary level. International Journal of Science and Mathematics Education, 8(1), 165-184.
Bayram, H., Sökmen, N., & Savcı, H. (1997). Temel fen kavramlarının anlaşılma düzeyinin saptanması [Determination of understanding level of basic science concepts]. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 9, 89-100
Bilen, K. (2009). Tahmin et-gözle-açıkla yöntemine dayalı laboratuvar uygulamalarının öğretmen adaylarının kavramsal başarılarına, bilimsel süreç becerilerine, tutumlarına ve bilimin doğası hakkındaki görüşlerine etkisi [The effects of a laboratory instuction designed based on the predict-observation- explain strategy on preservice teachers’ conceptual achievement, science process skills, attitudes and views about the nature of science] (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
Bulunuz M., & Bulunuz, N. (2016). Biçimlendirici değerlendirme sorusu kullanılarak lise öğrencilerine eylemsizlikle ilgili yapılan öğretimin değerlendirilmesi [Using formative assessment probes to evaluate the teaching of inertia in a high school physics classroom]. Araştırma Temelli Etkinlik Dergisi, 6(2), 50-62.
Canpolat, N., & Pınarbaşı, T. (2012). Kimya öğretmen adaylarının kaynama olayı ile ilgili anlayışları: Bir olgubilim çalışması [Prospective chemistry teachers’ understanding of boiling: A phenomenological study]. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 81-96.
Gökçe, N., & Işık, N. (2017). Ortaokul 6 fen bilimleri ders kitabı [Middle school grade 6 science textbook]. Ankara: Ekoyay Eğitim Yayıncılık.
Güngör, S. N., & Özkan, M. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının tahmin-gözlem-açıklama (TGA) yöntemine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi [An evaluation of preservice science teachers’ views on predict-observe-explain (poe) method]. E-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(1), 82-95. Retrieved from http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ijer/article/viewFile/5000205395/5000181395
Hand, B., Treagust, D. F., & Vance, K. (1997). Student perceptions of the social constructivist classroom. Science Education, 81(5), 561-575
Karamustafaoğlu, S., & Mamlok- Naaman, R. (2015). Understanding electrochemistry concepts using the predict-observe-explain strategy. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 11(5), 923-936
Kenan, O., & Özmen, H. (2012). “Maddenin tanecikli yapısı” ünitesine yönelik zenginleştirilmiş bilgisayar destekli bir öğretim materyalinin tanıtımı [Introduction of an enriched computer based teaching material on the particulate nature of matter]. E- Journal of New World Sciences Acedemy, 7(1), 269-280. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/download/article-file/185488
Ministry of National Education. (2006). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim (6., 7. ve 8. sınıflar) programı [Primary-middle school (6, 7, and 8th grades science and technology curriculum]. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı
Ministry of National Education. (2009). İlköğretim fen ve teknoloji 6 ders kitabı [Primary-middle school grade 6 science and technology textbook]. B. Güneş (Ed.). Ankara: MEB Yayınevi
Ministry of National Education. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) [Science curriculum (Primary and middle school 3, 4, 5, 6, 7, and 8th grades)]. Retrieved from http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325
Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (consructivist) öğrenme [Learning theories in science teaching and technology-supported consructivist learning]. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3(1), 100-111
Özmen, H., Ayas, A., & Coştu, B. (2002). Fen bilgisi öğretmen adaylarının maddenin tanecikli yapısı hakkındaki anlama seviyelerinin ve yanılgılarının belirlenmesi [Determination of prospective science teachers’ understanding levels and misconceptions about the particulate nature of matter]. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2(2), 507- 529
Saydam, Ö. E. (2013). Fen bilimleri ögretmen adaylarının maddenin tanecikli yapısı konusu ile ilgili kavram yanılgıları [Pre-service science teachers' misconceptions about particulate nature of matter] (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
Tekin, S. (2008). Kimya laboratuarının etkililiğinin aksiyon araştırması yaklaşımıyla geliştirilmesi [Development of chemistry laboratory’s effectiveness trough action research approach]. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(2), 567-576
White, R. T., & Gunstone, R. F. (1992). Probing understanding. London: The Falmer Press
Yağbasan, R., & Gülçiçek, Ç. (2003). Fen öğretiminde kavram yanılgılarının karekteristiklerinin tanımlanması [Describing the characteristics of misconceptions in science teaching]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(13), 102- 120.