Yön Dergisi Ekseninde Türk Düşüncesinde İslamiyet ve Sosyalizm Tartışmalarının Bir Değerlendirmesi

Türk düşüncesinde 1960’lı yıllarda Fransız düşünür Roger Garaudy’ye ait Sosyalizm ve İslamiyet başlıklı kitabın Yön dergisi yazarlarından Doğan Avcıoğlu ve E. Tüfekçi (Mihri Belli) tarafından Türkçe’ye çevrilmesiyle bir tartışma başlamıştır. Söz konusu tartışmanın ekseni sosyalizmin İslam dini açısından uygun bir toplumsal düzen olup olmadığı üzerinedir. İslam dini ile bir toplumsal düzen kuramı olarak sosyalizmi bağdaştırma fikrinin geçmişi esasen İslam dünyasında 20. yüzyılın başlarına kadar uzanmaktadır. Türkiye’de de sosyalist hareketin ilk ortaya çıkışıyla birlikte İslamiyet’in çeşitli unsurları sosyalizme bir dayanak olarak öne sürülmüştür. Yön dergisindeki tartışmalar ise esas olarak bu fikri savunan E. Tüfekçi ile İslamiyet’in öne sürüldüğü gibi sosyalizme yatkın bir din olmadığını savunan Niyazi Berkes arasında gelişmiştir. Tartışma daha sonra Yön dışındaki çevrelerde de devam etmiştir. Bu çalışmada, Yön dergisinde sosyalizm ve İslamiyet üzerine 1965-1966 yılları arasında ortaya çıkan tartışma temel alınarak, söz konusu fikrin gerek Türk düşüncesindeki gerekse Türkiye dışındaki İslam düşüncesindeki yansımaları tarihsel bir perspektif içinde bir değerlendirmesinin yapılması amaçlanmaktadır.

An Evaluation of the Disputes of Islam and Socialism in Turkish Thought in the Axis of Yön Journal

A dispute arose in Turkish thought in the mid-1960s after the translation of the Roger Garaudy’s book -Socialism and Islam- by Doğan Avcıoğlu and E. Tüfekçi (Mihri Belli, the writers of Yön journal. The dispute was about whether socialism was a convenient social order for Islamic life or not. The idea of reconcilement of Islam with socialism, as a doctrine of social order, extends back to the beginning of the 20th century. In Turkey, together with the appearance of the socialist movement, some elements of the Islamic rule were put into forward as basis for socialism. The disputes in Yön magazine came into the scene between E. Tüfekçi who defended this idea and Niyazi Berkes, who defended that İslam was not a religion leaned on socialism. The dispute went on among the other thinkers out of Yön. In this study, depending on the diputes that arose in Yön magazine about socialism and Islam, in the mid-1960s, it is aimed to make an assesment of the reclections of the idea of reconcilement of socialism and Islam both in Turkish and Islamic thought.

___

  • Referans 1 Açıkgöz, Halil, (2010), Cemil Meriç’le Sohbet, Doğu Kütüphanesi, İstanbul.
Ankara Üniversitesi SBF Dergisi-Cover
  • ISSN: 0378-2921
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1943
  • Yayıncı: AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Uluslararası İlişkilerde Arap Ayaklanmaları Bağlamında İletişimsel Dönüşüm: Sosyal Medya ve Vatandaş 2.0'ın Yükselişi

Feride Aslı Ergül JORGENSEN

Uluslararası İlişkilerde Arap Ayaklanmaları Bağlamında İletişimsel Dönüş: Sosyal Medya ve Vatandaş 2.0'ın Yükselişi

Feride Aslı ERGÜL JORGENSEN

Göçün Güvenlileştirilmesi ve İltica Arasındaki Etkileşim: Türkiye – AB Göç Mutabakatı Örneği Üzerinden Sığınmacı Hakları Konusunda Düşünceler

Ahmet APAN

Kant ve Fransız Devrimi

Özkan AGTAŞ, Selbin YILMAZ

Özelleştirme, Sendikal Hareket ve Çalışma İlişkileri: Yatağan Örneği

Çisel EKİZ, Süleyman GİRGİN

Örgütsel Destek Algısı ve İşe Tutkunluk İlişkisi: Bankacılık Sektörü ile ilgili Bir Araştırma Örneği

Edip ÖRÜCÜ, Itır HASIRCI

Yön Dergisi Ekseninde Türk Düşüncesinde İslamiyet ve Sosyalizm Tartışmalarının Bir Değerlendirmesi

Elif TÜRKİSLAMOĞLU

Tüketicilerin Online Alışverişlerinde Yaşam Tarzı Değişkenleri, Memnuniyet Düzeyleri, Benlik Saygıları ve Algıladıkları Kullanım Kolaylıkları Arasındaki İlişkiler

İbrahim DURMUŞ

TÜKETİCİLERİN ONLİNE ALIŞVERİŞLERİNDE YAŞAM TARZI DEĞİŞKENLERİ, MEMNUNİYET DÜZEYLERİ, BENLİK SAYGILARI VE ALGILADIKLARI KULLANIM KOLAYLIKLARI ARASINDAKİ İLİŞKİLER *

İbrahim DURMUŞ

Örgütsel Adalet ile Bağlılık Kavramlarının Doğası ve İlişkisi: Sağlık Sektörü Bağlamında Bir Araştırma

Serap ŞAHİN, Nazlı AYYILDIZ