İslam din eğitimi için alternatif bir model: eleştirel din eğitimi yaklaşımı
Eleştirel Din Eğitimi yaklaşımı Andrew Wright tarafından İngiltere’de geliştirilen pedagojik bir din eğitimi yaklaşımıdır. Bu yaklaşım fenomenolojik ve yapılandırmacı din eğitimi yaklaşımlarını eleştirerek din eğitimin temelinde ‘hakikati arama’ ve ‘hakikat üzere yaşama’ ideallerinin olması gerektiğini ileri sürer. Eleştirel Din Eğitimi, Eleştirel Realizm felsefesinin ontolojik realizm, epistemik rölativizm ve yargısal rasyonalite prensipleri üzerine temellendirilmiştir. Ayrıca bir öğrenme teorisi olarak Değişkenlik Teorisi benimsenmektedir. Din öğretiminde temel amaç, öğrencilere akılcı, eleştirel ve yansıtıcı düşünme becerileri kazandırarak onların dini okuryazarlık geliştirmeleri, böylece modern dünyada kendi inançları ve farklı dini ve seküler dünya görüşlerini anlamlandırabilmeleri olarak belirlenmiştir. Eleştirel Din Eğitiminin liberal eğitim sistemleri dışında, bir din veya mezhep odaklı din eğitimi sistemlerine de uygulanabileceği ileri sürülmektedir. Bu çalışmanın amacı Eleştirel Din Eğitimi yaklaşımının İslam Din Eğitimi’nde öğretim ve öğrenmenin geliştirilmesindeki rolünü incelemektir. Çalışma, Eleştirel Din Eğitimi’nin teolojik, felsefi ve pedagojik temellerini, sonrasında da bu yaklaşımın İslam Din Eğitimi’ne yansımalarını merkeze alan alan bir literatür araştırmasını içermektedir
An Alternative Model for Islamic Religious Education: Critical Religious Education
Approach Critical Religious Education has been developed by Andrew Wright in the UK. According to this approach, religious education should aim at pursuing ‘truth’ and cultivating ‘truthfulness’. Critical Religious Education is grounded on the three premises of the Philosophy of Critical Realism: ontological realism, epistemic relativism and judgemental rationality. Furthermore, this approach adopts the Variation Theory as a learning theory. In Critical Religious Education, the primary aim of religious education is to develop learners’ religious literacy by providing them with rational, critical and reflective thinking skills, thus helping them to make sense of their faith identity as well as those of other religious and secular worldviews in the modern world. Although being developed in a Western-liberal society, this approach is claimed also to be applied into confessional contexts. This article includes a literature review examining, first, the theological, philosophical and pedagogical basis of Critical Religious Education, then, its contributions to Islamic Religious Education
___
- Yousif, Ahmad. “Islam, Minorities and Religious Freedom: A Challenge to Modern
Theory of Pluralism,” Journal of Muslim Minority Affairs 20:1 (2000),
ss.29-41.
- Religious Education and Critical Realism: Knowledge, Reality and Religious
Literacy. Oxon ve New York: Routledge, 2016.
- “Education for Theological, Religious, and Spiritual Literacy: The Challenge
of Critical Realism,” Lena Roos ve Jenny Berglund (ed.), Your Heritage
and Mine: Teaching in a Multi-Religious Classroom: Studies on InterReligious
Relations (Uppsala: Swedish Science Press, 2008) içinde, ss.37-
52.
- “Contextual Religious Education and the Actuality of Religions,” British
Journal of Religious Education 30:1 (2008), ss.3-12.
- Critical Religious Education, Multiculturalism and the Pursuit of Truth.
Cardiff: University of Wales Press, 2007.
- Religion, Education and Post-modernity. Londra: RoutledgeFarmer, 2004.
- “The Spiritual Education Project: Cultivating Spiritual and Religious Literacy
through a Critical Pedagogy of Religious Education,” Michael Grimmit
(ed.), Pedagogies of Religious Education: Case Studies in the Research
and Development of Good Pedagogical Practice in RE (Great Wakering,
Essex: McCrimmons, 2000) içinde, ss.170-187.
- Spirituality and Education. Londra: RoutledgeFarmer, 2000.
- Wright, Andrew. Discerning the Spirit: Teaching Spirituality in the Religious Education
Classroom. Abingdon ve Oxford: Culham College Institute, 1999.
- A Fresh Look at Islam in a Multi-Faith World: A Philosophy for Success
Through Education. Londra: Routledge, 2015.
- Wilkinson, Matthew L. “Introducing Islamic Critical Realism: A Philosophy for
Underlabouring Contemporary Islam,” Journal of Critical Realism 12:4
(2013), ss.419-442.
- Thobani, Shiraz. “Pedagogic Discourses and Imagined Communities: Knowing
Islam and Being Muslim,” Discourse: Studies in the Cultural Politics of
Education 32:4 (2011), ss.531-545.
- Teece, Geoff. “Traversing the Gap: Andrew Wright, John Hick and Critical Religious
Education,” British Journal of Religious Education 27:1 (2005), ss.29-
40.
- Panjwani, Farid. “Religion, Citizenship and Hope: Civic Virtues and Education
about Muslim Traditions,” James Arthur, Ian Davies ve Carole Hahn (ed.),
Handbook of Education for Citizenship and Democracy (Londra & Thousand
Oaks: Sage, 2008) içinde, ss.292-305.
- Pang, Ming Fai ve Wah Ki Wing. “Revisiting the Idea of ‘Critical Aspects’,” Scandinavian
Journal of Educational Research 60:3 (2016), ss.323-336.
- Pang, Ming Fai ve Ference Marton. “Learning Theory as Teaching Resource: Enhancing
Students’ Understanding of Economic Concepts,” Instructional
Science 33:2 (2005), ss.159-191.
- Pang, Ming Fai. “The Use of Learning Study to Enhance Teacher Professional Learning
in Hong Kong,” Teaching Education 17:1 (2006), ss.27-42.
- Moore, James R. “Why Religious Education Matters: The Role of Islam in Multicultural
Education,” Multicultural Perspectives 11:13 (2009), ss.139-145.
- Marton, Ference, Ula Runesson ve Amy B. M. Tsui. “The Space of Learning,” Ference
Marton ve Amy B. M. Tsui (ed.), Classroom Discourse and the Space
of Learning (Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, Inc., 2004)
içinde, ss.3-43.
- Marton, Ference ve Shirley Booth. Learning and Awareness. Mahwah, NJ: Lawrence
Erlbaum Associates, Inc., 1997.
- Lo, Mun Ling. Variation Theory and the Improvement of Teaching and Learning.
Göteborg: Acta Universitatis Gothoburgensis, 2012.
- Kaymakcan, Recep. “Türkiye’de Din Eğitiminde Çoğulculuk ve Yapılandırmacılık:
Yeni Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Programı Bağlamında Bir
Değerlendirme,” Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri / Educational
Sciences: Theory & Practice 7:1 (2007), ss.177-210.
- “Contextual Religious Education and the Interpretive Approach,” British
Journal of Religious Education 30:1 (2008), ss.13-24.
- Jackson, Robert. Rethinking Religious Education and Plurality: Issues in Diversity
and Pedagogy. Oxon: RoutledgeFalmer, 2004.
- İlköğretim DKAB Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları,
2007.
- Ipgrave, Julia. “Including Pupils’ Faith Background in Primary Religious Education,”
Support for Learning 19:3 (2004), ss.114-118.
- Hella, Elina ve Andrew Wright. “Learning ‘about’ and ‘from’ Religion: Phenomenography,
the Variation Theory of Learning and Religious Education in
Finland and the UK,” British Journal of Religious Education 31:1 (2009),
ss.53-64.
- Hella, Elina. “Developing Students’ Worldview Literacy through Variation: Pedagogical
Prospects of Critical Religious Education and the Variation Theory
of Learning for Further Education,” Journal of Chaplaincy in Further Education
5:1 (2009), ss.4-11.
- Hay, David. “Suspicion of the Spiritual: Teaching Religion in a World of Secular
Experience,” British Journal of Religious Education 7:3 (1985), ss.140-
147.
- Goodman, Angela. “Critical Religious Education (CRE) in Practice: Evaluating the
Reception of an Introductory Scheme of Work,” British Journal of Religious
Education 40:2 (2016), ss.1-10.
- Genç, Muhammet Fatih. “Hollanda Okullarında Müslüman Çocukların Din Eğitimi
ve İslam Okulları,” Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 38
(2012), ss.361-377.
- Gearon, Liam. MasterClass in Religious Education: Transforming Teaching and
Learning. New York: Bloomsbury Publishing Plc., 2013.
- Erricker, Clive. Religious Education: A Conceptual and Interdisciplinar Approach
for Secondary Level. Londra: Routledge, 2010.
- Erricker, Clive ve Jane Erricker. Reconstructing Religious, Spiritual, and Moral
Education. Londra & New York: Routledge, 2000.
- Demirel Uçan, Ayşe ve Serkan Uçan, “Öğrenme ve Öğretimin Geliştirilmesinde
“Öğrenme Çalışması” (Learning Study) Modeli: Bir Derleme Çalışması,”
Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi 7:13
(2017), ss.89-110.
- Demirel, Ayse. “Improving Teaching and Learning in Islamic Religious Education
via an Application of Critical Religious Education, Variation Theory and
the Learning Study Model,” Yayınlanmamış doktora tezi, King’s College
London, Londra, 2016.
- Bhaskar, Roy. A Realist Theory of Science. Londra ve New York: Routledge, 2008.
- Barnes, L. Philip ve Andrew Wright. “Romanticism, Representations of Religion
and Critical Religious Education,” British Journal of Religious Education
28:1 (2006), ss.65-77.
- Barnes, L. Philip. “Developing a New Post‐liberal Paradigm for British Religious
Education,” Journal of Beliefs & Values 28:1 (2007), ss.17-32.