Ekonomik Realite Temelinde Altı Sınıf (Esnâf-ı Sitte) Hadisi Üzerine Bir Değerlendirme
Bu makalede, fazlalık ribâsı (riba’l-fadl)’ına temel teşkil eden altı (esnâf-ı sitte) sınıf hadisi ekonomik realite doğrultusunda farklı bir bakış açısıyla değerlendirilmektedir. Makalede, fazlalık ribası ile ilgili yaygın anlayışa işaret edildikten sonra alternatif bir anlayış önerilmekte ve bu iki anlayışın muhtemel sonuçları arasında mukayese yapılmaktadır. Bu bağlamda altı sınıf hadisinin ekonomik realite ile uyumlu bir şekilde anlaşılmasının gerekliliğine özelikle vurgu yapılmaktadır
An Assessment on Hadith of Six Commodities (al-Asnāf al-Sittah) on the Base of Economical Reality
In this article, what is known as “hadith of six commodities” (al-asnāf al-sittah) which riba al-fadl derived from is examined according to ecconomical reality. Having pointed out to the prevalent understanding about riba al-fadl, a new understanding is put forward and a comparison is made between the prospective results of these two understandings. In this contex, it is especially explained that understanding of the hadith of six commodities in an harmonical way with the facts of the economical reality is very important. Key terms: Riba, hadith of six commodities, al-asnâf al-sittah, riba al-fadl, interest, Islamic economy
___
- Adevî, Ali es-Saîdî, Hâşiye, Dârul-Fikr, Beyrût 1412h.
- Behûtî, Mansûr b. Yûnus b. İdris, Kişâful-Kınâ an Metnil-İknâ, Dârul-Fikr, Beyrût 1402h.
- Belâzurî, Ahmed b. Yahyâ b. Câbir, Futûhul-Büldân, Matbaatü Lecnetil-Beyânil-Arabî, Kâhire 1975.
- Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Huseyn b. Alî, es-Sünen, Meclisü Dâiretil-Meârifin-Nizâmiyye, Hindistân 1340h.
- Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. el-Huseyn, Şuabul-Îmân, Dârul-Kütübil-İlmiyye, Beyrût 1410h.
- Buhârî,, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl, Dâru İbn Kesîr, Beyrût 1987.
- Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eşas es-Sicistânî, Sünen, Dârul-Kitâbil-Arabî, Beyrût (t.y.).
- el-Mevsûatül-Fikhıyyetül-Kuveytiyye, Vezâratül-Evkâf veş-Şuûnil-İslâmiyye, Dârus-Selâsil, 1404h.
- Haskefî, Alâuddîn, ed-Dürrül-Muhtâr, Dârul-Fikr, Beyrût 1386 h.
- Iwai, Katsuhito, Evolution of Money, Ugo Pagano and Antonio Nicita eds. London, Routledge 1997.
- İbn Abdilberr, Ebû Ömer Yûsuf b. Abdillâh, et-Temhîd li mâ fil-Muvattaminel-Meâni vel-Esânîd, Müessesetül-Kurtubâ, (b.y.) (t.y.).
- İbn Âşûr, Muhammed Tâhir, et-Tahrîr vet-Tenvîr, Dâru Sehnûn, Tûnus 1997.
- İbn Ebî Şeybe, Ebû Bekr Abdullah b. Muhammed, el-Musannef, ed-Dârus-Selefiyye, Hindistân (t.y.).
- İbn Hacer, Ebul-Fad Ahmed b. Alî el-Askalânî, Fethul-Bârî Şerhu Sahîhil-Buhârî, Dârul-Marife, Beyrût 1379h.
- İbn Kayyım, Muhammed b. Ebî Bekr Eyyûb, İlâmul-Muvakkıîn, Dârul-Cîl, Beyrût 1973.
- İbn Kesîr, Ebul-Fidâ İsmâîl b. Ömer, Tefsîrul-Kurânil-Azîm, Dâru Taybe, (b.y.) 1999.
- İbn Kudâme, Şemsuddîn Ebul-Ferec Abdurrahmân el-Makdisî, eş-Şerhul-Kebîr, Dârul-Kitâbil-Arabî, (t.y.).
- İbn Kudâme, Ebû Muhammed Abdullah b. Ahmed el-Makdisî, el-Muğnî, Dârul-Fikr, Beyrût 1405h.
- el-Kâfî fî Fıkhi İbn Hanbel, (m.y.) (b.y.).
- İbn Mâce, Muhammed b. Yezîd Ebû Abdillah el-Kazvinî, Sünen, Dârul-Fikr Beyrût (t.y.).
- İbn Manzûr Muhammed b. Mükram, Lisânül-Arab, Dâru Sâdir, Beyrût (b.y.).
- İbn Nüceym, Zeynüddîn, el-Bahrur-Râik Şerhu Kenzid-Dekâik, Dârul-Marife, Beyrût (t.y.).
- Jevons, W. Stanley, Money and The Mechanism of Exchange, D. Appleton and Company, New York 1898.
- Kâsânî, Alâuddîn, Bedâius-Sanâi fî Tertîbiş-Şerâi,Dârul-Kitâbil-Arabî, (b.y.) 1982.
- Kurtubî, Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr b. Ferah Şemsuddîn, el-Câmi li Ahkâmil-Kurân, Dâru Âlemil-Kütüb, Riyâd (t.y.).
- Makrizî, Takiyyuddîn Ahmed b. Abdilkâdîr, en-Nukûdül-İslâmiyye, Matbaatül-Cevâib, Kostantiniyye, 1298h.
- Mâverdî, Ebul-Hasen, el-Hâvil-Kebîr, Dârul-Fikr, Beyrût (t.y.).
- Merğînânî, Ebul-Hasen Alî b. Ebî Bekr b. Abdilcelîl, el-Hidâye Şerhu Bidâyetil-Mübtedî, el-Mektebetül-İslâmiyye, (b.y), (t.y.).
- Mevsılî, Abdullah b. Mahmûd b. Mevdûd el-, el-İhtiyâr li Talîlil-Muhtâr, Dârul-Erkam, Beyrût (t.y.).
- Meydânî, Abdülğanî el-Ğuneymî, el-Lübâb fî Şerhil-Kitâb, Dârul-Kitâbil-Arabî, (b.y.), (t.y.).
- Monroe, Arthur Eli, Monetary Theory Before Adam Simith, Batoche Books, Ontario-Canada 2001.
- Muslim, Ebul-Huseyn b. el-Haccâc b. Muslim en-Nisâburî, el-Câmius-Sahîh, Dârus-Selâm, Riyâd 2000.
- Nevevî, Ebû Zekeriyyâ Muhyiddîn Yahyâ b. Şeref, el-Mecmû, Dârul-Fikr, Beyrût (t.y.)
- Sanânî, Ebû Bekr Abdurrezzâk b. Hemmâm, el-Musannef, el-Mektebül-İslâmî, Beyrût 1403h.
- Serahsî, Şemsuddîn Ebû Bekr Muhammed b. Ebî Sehl, el-Mebsût, Dârul-Fikr, Beyrût 2000.
- Şirbînî, Muhammed el-Hatîb, el-İknâ fî Halli Elfâzi Ebî Şücâ, Dârul-Fikr, Beyrût 1415h.
- Tahâvî, Ebû Cafer Ahmed b. Muhammed b. Selâme b. Abdilmelik, Şerhu Meânil-Âsâr, Âlemül-Kütüb, Beyrut 1994.
- Tahâvî, Şerhu Meânil-Âsâr,
- Zühaylî, Vehbe, el-Fikhul-İslâmî ve Edilletuh, Dârul-Fikr, Dimeşk (t.y.).