Okul Kurumunun Kültürel-Toplumsal Eşitsizlik ve İmtiyazların Yeniden Üretimindeki Rolüne İlişkin Bir Değerlendirme

Bu çalışmada kültürel-toplumsal eşitsizlik ve imtiyazlar (ayrıcalık) bağlamında okul habitusunun (yatkınlıklar bütünü) eğitime etkisi ve eşitsizlik ve imtiyazların (ayrıcalıkların) yeniden üretilmesi konusu üç temel metin üzerinden ele alınmaktadır. Toplumsal köken ve sosyal çevrenin belirleyiciliğinde şekillenen kültürel ve toplumsal eşitsizlikler okul kurumu içerisinde çeşitli yapılar, pratikler (eylemler) ve yönelimler aracılığı ile devamlılık sağlamaktadır. Toplumsal gerçekliğin önemli bir parçası olarak düşünülebilecek, belirli iktidar mekanizmalarını sürekli kılma mekânı olan okul kültürel ve toplumsal eşitsizliklerin üretiminde, devamlılığında ve yeniden üretiminde belirleyici roller üstlenmektedir. Kültürel eşitsizlik biçimleri okul kurumu içerisinde derinleşmekte, biçimsel eşitlik yapıları ve sembolik ortaklıklar aracılığı ile de gizlenmektedir. Bu makalede kültürel-toplumsal eşitsizlik ve imtiyazların (ayrıcalıklar) okul habitusu (yatkınlıklar bütünü) ile ilişkisi ve okul kurumu içerisinde yeniden üretilmesi, bu ilişkiselliği ve yeniden üretim pratiklerini (eylem) barındıran üç temel metin üzerinden değerlendirilmektedir: Pierre Bourdieu ve Jean-Claude Passeron’un “Varisler: Öğrenciler ve Kültür”, Paul Willis’in “İşçiliği Öğrenmek Sınıf, İşçilik ve Eğitim: İşçi Çocukları Nasıl İşçi Oluyor” ve Signithia Fordham ve John U. Ogbu’nun “Siyah Öğrencilerin Okul Başarısı: Beyaz gibi Davranmanın Yüküyle Başa Çıkmak.” Sonuç olarak, okul kurumu habitusu (yatkınlıklar bütünü), eşitsizlik biçimlerini kendi yapısında ürettiği ve barındırdığı pratikler (eylemler) ve yatkınlık üzerinden devamlı kılmakta ve bu devamlılığın diğer bileşenleri ise sosyal çevre ve aile habitusuna (yatkınlıklar bütünü) ait pratikler (eylemler) ve yatkınlıklar olmaktadır.

An Evaluation of the Role of School Institution in the Reproduction of Cultural-Social Inequalities and of Privileges

This study aims to examine the effects of institutional habitus on education in the context of cultural and social inequalities. Cultural and social inequalities, shaped by the determinants of social origin and social environment, are maintained within the school as an institutional structure. The school includes participation and certain types of behaviors formed under the influence of normative structures; has public influence, legitimacy and recognition; and as a stable structure is based on certain internal working mechanisms and assets. This article examines how forms of cultural and social inequality deepen within the school habitus, and how they become invisible through formal equality in the acquisition of knowledge and in the context of symbolic partnership. This study is based on three major texts: Pierre Bourdieu and Jean-Claude Passeron’s “The Inheritors: French Students and Their Relations to Culture”, Paul Willis’s “Learning to Labour: How Working-Class Kids Get Working Class Jobs”, and Signithia Fordham and John U. Ogbu’s “Black Students’ School Success: Coping with the Burden of Acting White.” This study reveals how social and cultural inequalities are reproduced within the school habitus through the determination of professional preferences based on students’ class, cultural habitus and reference codes, and informal group identities.

Keywords:

Cultural-social inequality, institutional habitus, , reproduction, Pierre Bourdieu, Jean-Claude Passeron Paul Willis, Signithia Fordham and John Ogbu,

PDF

___

Atkinson, W. (2011). From sociological fictions to social fictions: some Bourdieusian reflections on the concepts of ‘institutional habitus’ and ‘family habitus. British Journal of Sociology of Education, 32(3), 331-347. doi: 10.1080/01425692.2011.559337
Bourdieu, P., and Passeron, J. C. (1979). The inheritors: French students and their relation to culture. Chicago: The University of Chicago Press.
Bourdieu, P. (1990). The logic of practice. Stanford, CA: Stanford University Press.
Bourdieu, P., and Passeron, J. C. (1990). Reproduction in education, society and culture. London: Sage Publications.
Bourdieu, P. ve Passeron, J. C. (2014). Varisler: Öğrenciler ve kültür [The inheritors: French students and their relation to culture.]. (A. Sümer ve L. Ünsaldı Çev.). Ankara: Heretik Yayınları. (1964)
Bourdieu, P. ve Passeron, J. C. (2015). Yeniden üretim: Eğitim sistemine ilişkin bir teorinin ilkeleri [Reproduction in education, society and culture]. (A. Sümer, L. Ünsaldı ve Ö. Akkaya, Çev.). Ankara: Heretik Yayınları. (1990)
Calhoun, C. (2000). Pierre Bourdieu. In G. Ritzer (Ed.), The blackwell companion to major social theorists (pp. 274-310). MA, USA: Blackwell Publishing.
Calhoun, C. (2014). Bourdieu sosyolojisinin ana hatları [Pierre Bourdieu]. (G. Çeğin, A. Arlı, E. Göker ve Ü. Tatlıcan, Çev.). Ocak ve zanaat: Pierre Bourdieu derlemesi içinde (ss. 77-129). İstanbul: İletişim Yayınları.
Fordham, S., and Ogbu, J. (1986). Black students’ school success: Coping with the “burden of ‘acting white.’” Urban Review, 18(3), 176-206.
Ingram, N. (2009). Working-class boys, educational success and the misrecognition of working-class culture. British Journal of Sociology of Education, 30(4), 421- 434. doi: 10.1080/01425690902954604
Jenkins, R. (1992). Pierre Bourdieu. Londra: Routledge.
Jaeggi, R. (2009). What is (good) institution? Retrieved from https://www.philosophie.huberlin.de/de/lehrbereiche/jaeggi/mitarbeiter/jaeggi_rahel/RJWhat%20is%20a% 20-good-%20institution.pdf
Reay, D., David, M., and Ball, S. (2001). Making a difference? Institutional habituses and higher education choice. Sociological Research Online, 5(4). Retrieved from http://www.socresonline.org.uk/5/4/reay.html
Wacquant, L. (2014). Pierre Bourdieu: Hayatı, eserleri ve entelektüel gelişimi [Pierre Bourdieu]. (G. Çeğin, A. Arlı, E. Göker ve Ü. Tatlıcan, Çev.). Ocak ve zanaat: Pierre Bourdieu derlemesi içinde (ss. 53-76). İstanbul: İletişim Yayınları.
Willis, P. (2016). İşçiliği öğrenmek: Sınıf, işçilik ve eğitim: İşçi çocukları nasıl işçi oluyor? [Learning to labour: how working class kids get working class jobs]. (F. D. Elhüseyni, Çev.). Ankara: Heretik Yayınları. (1981)