Sinem BAYRAM, Hilal ÇALIŞKAN, Arife Derya ALTUNER

Tip 2 Diyabet Hastalarında Duygusal İştah, Akdeniz Diyetine Uyum ve Metabolik Kontrol Parametreleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi

Amaç: En sağlıklı diyet modellerinden biri olarak kabul edilen Akdeniz diyetinin ve duygusal iştah kontrolünün diyabet yönetimini kolaylaştıracağı düşünülmektedir. Bu çalışmada Tip 2 Diyabet hastalarında duygusal iştah, Akdeniz diyetine uyum ve metabolik kontrol parametreleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: Çalışma en az bir yıl önce tanı alan 19-64 yaş arası gönüllü 101 Tip 2 diyabet hastası ile yürütülmüştür. Hastalara demografik özellikler, sağlık durumları, antropometrik ölçümler ve hastalık ile ilişkili biyokimyasal parametreleri kapsayan bir anket formuna ilaveten Akdeniz Diyeti Uyum Ölçeği, Duygusal İştah Anketi,ve Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi uygulanmıştır. Bulgular: Hastaların Akdeniz diyeti uyum gruplarına göre metabolik kontrolün göstergesi olan HbA1c ve açlık kan glukozu ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p

Anahtar Kelimeler:

Duygusal iştah, Akdeniz diyeti, Tip 2 diyabet, BKİ, HbA1c

PDF

___

Agnoli, C., Sieri, S., Ricceri, F., Giraudo, M. T., Masala, G., Assedi, M., ... & Krogh, V. (2018). Adherence to a Mediterranean diet and long-term changes in weight and waist circumference in the EPIC-Italy cohort. Nutrition & Diabetes, 8(1), 1-10.
American Diabetes Association. (2020). 5. Facilitating Behavior Change and Well-being to Improve Health Outcomes: Standards of Medical Care in Diabetes-2020. Diabetes Care, 43(Suppl 1), S48.
Arslan, M., Kalkan, İ., & Aydemir, İ. (2019). Karbonhidrat Sayımı Uygulayan Tip 1 Diyabetli Yetişkin Bireylerin, Duygusal İştah Durumlarının Değerlendirilmesi ve Vücut Kütle İndeksi ile İlişkisinin Belirlenmesi. Türkiye Diyabet ve Obezite Dergisi, 3(3), 137-143.
Bourdier, L., Lalanne, C., Morvan, Y., Kern, L., Romo, L. & Berthoz, S. (2017). Validation and factor structure of the french-language version of the Emotional Appetite Questionnaire (EMAQ). Frontiers in Psychology, 8, 442.
Camilleri, G. M., Méjean, C., Kesse-Guyot, E., Andreeva, V. A., Bellisle, F., Hercberg, S. & Péneau, S. (2014). The associations between emotional eating and consumption of energy-dense snack foods are modified by sex and depressive symptomatology. The Journal of Nutrition, 144(8), 1264-1273.
Carlos, M., Elena, B. & Teresa, I. M. (2020). Are Adherence to the Mediterranean Diet, Emotional Eating, Alcohol Intake, and Anxiety Related in University Students in Spain?. Nutrients, 12(8), 2224.
Chatterjee, S., Khunti, K. & Davies, M. J. (2017). Type 2 diabetes. The Lancet, 389(10085), 2239-2251.
Ciccarone, E., Di Castelnuovo, A., Salcuni, M., Siani, A., Giacco, A., Donati, M. B., ... & Gendiabe Investigators. (2003). A high‐score Mediterranean dietary pattern is associated with a reduced risk of peripheral arterial disease in Italian patients with Type 2 diabetes. Journal of Thrombosis and Haemostasis, 1(8), 1744-1752.
Craig, C. L., Marshall, A. L., Sjöström, M., Bauman, A. E., Booth, M. L., Ainsworth, B. E., ... & Oja, P. (2003). International physical activity questionnaire: 12-country reliability and validity. Medicine & Science in Sports & Exercise, 35(8), 1381-1395.
Demirel, B., Yavuz, F. K., Karadere, M. E., Şafak, Y. & Türkçapar, M. H. (2014). Duygusal İştah Anketi'nin Türkçe geçerlik ve güvenilirliği, beden kitle indeksi ve duygusal şemalarla ilişkisi. Journal of Cognitive Behavioral Psychotherapy and Research, 3:171-181.
Erkaya, Z. B., Oğuzöncül, A. F., & Kurt, O. (2020). Bir sağlık meslek yüksekokulundaki öğrencilerde duygusal iştah ile obezite arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, 9(1), 37-44.
Esposito, K., Maiorino, M. I., Bellastella, G., Chiodini, P., Panagiotakos, D. & Giugliano, D. (2015). A journey into a Mediterranean diet and type 2 diabetes: a systematic review with meta-analyses. BMJ, 5(8).
Esposito, K., Maiorino, M. I., Di Palo, C., Giugliano, D., & Campanian Postprandial Hyperglycemia Study Group. (2009). Adherence to a Mediterranean diet and glycaemic control in Type 2 diabetes mellitus. Diabetic Medicine, 26(9), 900-907.
Farajian, P., Risvas, G., Karasouli, K., Pounis, G. D., Kastorini, C. M., Panagiotakos, D. B., & Zampelas, A. (2011). Very high childhood obesity prevalence and low adherence rates to the Mediterranean diet in Greek children: the GRECO study. Atherosclerosis, 217(2), 525-530.
Frayn, M. & Knäuper, B. (2018). Emotional eating and weight in adults: a review. Current Psychology, 37(4), 924-933.
Geliebter, A., & Aversa, A. (2003). Emotional eating in overweight, normal weight, and underweight individuals. Eating Behaviors, 3(4), 341-347.
InterAct Consortium. (2011). Mediterranean diet and type 2 diabetes risk in the European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition (EPIC) study: the InterAct project. Diabetes Care, 34(9), 1913-1918.
Itsiopoulos, C., Brazionis, L., Kaimakamis, M., Cameron, M., Best, J. D., O’Dea, K. & Rowley, K. (2011). Can the Mediterranean diet lower HbA1c in type 2 diabetes? Results from a randomized cross-over study. Nutrition, Metabolism and Cardiovascular Diseases, 21(9), 740-747.
Jayedi, A., Mirzaei, K., Rashidy-Pour, A., Yekaninejad, M. S., Zargar, M. S., & Eidgahi, M. R. A. (2019). Dietary approaches to stop hypertension, mediterranean dietary pattern, and diabetic nephropathy in women with type 2 diabetes: a case-control study. Clinical Nutrition ESPEN, 33, 164-170.
Martínez-González, M. Á., De la Fuente-Arrillaga, C., Nunez-Cordoba, J. M., Basterra-Gortari, F. J., Beunza, J. J., Vazquez, Z., ... & Bes-Rastrollo, M. (2008). Adherence to Mediterranean diet and risk of developing diabetes: prospective cohort study. BMJ, 336(7657), 1348-1351.
Martínez-González, M. A., García-Arellano, A., Toledo, E., Salas-Salvado, J., Buil-Cosiales, P., Corella, D., ... & Fiol, M. (2012). A 14-item Mediterranean diet assessment tool and obesity indexes among high-risk subjects: the PREDIMED trial. PloS one, 7(8), e43134.
Müftüoğlu, S., & Küçükağdaş, Ş. (2019). Bariatrik Cerrahi Sonrası Bireylerin İştah Kontrolü ve Yeme Bağımlılıklarının Değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 47(2), 30-39.
Nolan, L. J., Halperin, L. B. & Geliebter, A. (2010). Emotional Appetite Questionnaire. Construct validity and relationship with BMI. Appetite, 54(2), 314-319.
Park, M., Quinn, L., Park, C., & Martyn-Nemeth, P. (2018). Pathways of the relationships among eating behavior, stress, and coping in adults with type 2 diabetes: A cross-sectional study. Appetite, 131, 84-93.
Pehlivanoğlu, E. F. Ö., Balcıoğlu, H. & Ünlüoğlu, İ. Akdeniz Diyeti Bağlılık Ölçeği’nin Türkçe’ye Uyarlanması Geçerlilik ve Güvenilirliği. Osmangazi Tıp Dergisi, 42(2), 160-164.
Saeedi, P., Petersohn, I., Salpea, P., Malanda, B., Karuranga, S., Unwin, N., ... & Shaw, J. E. (2019). Global and regional diabetes prevalence estimates for 2019 and projections for 2030 and 2045: Results from the International Diabetes Federation Diabetes Atlas. Diabetes Research and Clinical Practice, 157, 107843.
Saglam, M., Arikan, H., Savci, S., Inal-Ince, D., Bosnak-Guclu, M., Karabulut, E. & Tokgozoglu, L. (2010). International physical activity questionnaire: reliability and validity of the Turkish version. Perceptual and Motor Skills, 111(1), 278-284.
Sönmez, T. (2021). Üniversite öğrencilerinin Akdeniz diyetine uyumu ve beslenme durumunun belirlenmesi. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi, 3(1), 85-90.
Tak, S. R., Hendrieckx, C., Nefs, G., Nyklíček, I., Speight, J. & Pouwer, F. (2015). The association between types of eating behaviour and dispositional mindfulness in adults with diabetes. Results from Diabetes MILES. The Netherlands. Appetite, 87, 288-295.
Toobert, D. J., Glasgow, R. E., Strycker, L. A., Barrera, M., Radcliffe, J. L., Wander, R. C., & Bagdade, J. D. (2003). Biologic and quality-of-life outcomes from the Mediterranean Lifestyle Program: a randomized clinical trial. Diabetes Care, 26(8), 2288-2293.
Tzima, N., Pitsavos, C., Panagiotakos, D. B., Skoumas, J., Zampelas, A., Chrysohoou, C., & Stefanadis, C. (2007). Mediterranean diet and insulin sensitivity, lipid profile and blood pressure levels, in overweight and obese people; the Attica study. Lipids in Health and Disease, 6(1), 1-7.
Zimmet, P., Alberti, K. G., Magliano, D. J. & Bennett, P. H. (2016). Diabetes mellitus statistics on prevalence and mortality: facts and fallacies. Nature Reviews Endocrinology, 12(10), 616.