TÜRKİYE-AVRUPA BİRLİĞİ GERİ KABUL ANTLAŞMASI VE 18 MART 2016 TARİHLİ TÜRKİYE-AVRUPA BİRLİĞİ ZİRVE BİLDİRİSİ UYARINCA DÜZENSİZ GÖÇLE MÜCADELE VE BAZI SORUNLU ALANLAR

Türkiye Avrupa Birliği üyelik müzakereleri sürecinde Avrupa Birliği tarafından bir şart olarak ileri sürülmesinin ve vize muafiyeti teşvikinin neticesinde Türkiye-Avrupa Birliği Geri Kabul Antlaşması’na taraf olmuştur. Türkiye-Avrupa Birliği Geri Kabul Antlaşması kapsamında taraflar bir diğerinin ülkesinde bulunan düzensiz göçmen niteliğindeki kendi vatandaşları ile kendi ülkesinden karşı taraf ülkeye gitmiş üçüncü ülke vatandaşlarını ve vatansız kişileri geri kabul etme yükümlülüğü üstlenmişlerdir. Türkiye ile Avrupa Birliği arasında yapılan 18 Mart 2016 tarihli zirve sonucunda düzensiz göçle mücadele amacıyla tarafların belirli konularda mutabakatını içeren bir bildiri yayınlanmıştır. Bununla birlikte, Türkiye-Avrupa Birliği Geri Kabul Antlaşması’na ve 18 Mart 2016 tarihli zirve bildirisine ilişkin bazı sorunlu alanlar bulunmaktadır. Bunlardan birincisi, Türkiye’nin Avrupa Birliği’nin sığınma hukukuna ilişkin düzenlemeleri kapsamında güvenli üçüncü ülke sayılıp sayılamayacağı, bu çerçevede Avrupa Birliği üyesi ülkelerde iltica başvurusunda bulunan düzensiz göçmenlerin kabul edilemez başvuru kapsamında Türkiye-Avrupa Birliği Geri Kabul Antlaşması ve 18 Mart 2016 tarihli zirve bildirisi uyarınca Türkiye’ye iade edilebilip edilemeyeceğidir. Sorunlu alanlardan ikincisi, 18 Mart 2016 tarihli zirve bildirisinin hukuki niteliği, uluslararası antlaşma niteliğinde olup olmadığıdır.

Anahtar Kelimeler:

düzensiz göçmen, geri kabul, uluslararası antlaşma, güvenli üçüncü ülke, kabul edilemez başvuru

PDF

___

APAN, Ahmet: “Avrupa Birliği ve Türkiye Arasında Geri Kabul Anlaşması: Vize Serbestisi Diyaloğu Düğümü”, Türk İdare Dergisi, S. 487, 2018, s. 426-457.
AYDIN, Esen: “Avrupa Birliği Mevzuatında Güvenli Üçüncü Ülke Kavramı ve Türkiye-AB Geri Kabul Anlaşmasına Yansımaları”, Public and Private International Law Bulletin, C. 38, S. 1, s. 11-40.
AYDIN-DÜZGİT, Sanem/KEYMAN, E. Fuat/BIEHL, Kristen S.: Changing Parameters of Migration Cooperation: Beyond the EU-Turkey Deal?, Istanbul Policy Center, 2019, “https://ipc.sabanciuniv.edu/Content/Images/Document/changing-parameters-of-migration-cooperation-beyond-the-eu-turkey-deal-0a0024/changing-parameters-of-migration-cooperation-beyond-the-eu-turkey-deal-0a0024.pdf”, Erişim tarihi: 6.8.2020.
BATIR, Kerem: “Avrupa Birliği’nin Geri Kabul Anlaşmaları: Türkiye ile AB Arasında İmzalanan Geri Kabul Anlaşması Çerçevesinde Hukuki Bir Değerlendirme”, Yönetim Bilimleri Dergisi, C. 15, S. 30, 2017, s. 585-604.
BOZKURT, Kutluhan: “Geri Kabul ve Vize Serbestisi Anlaşması”, TBB Dergisi, S. 125, 2016, s. 387-408.
BROWNLIE, Ian: Principles of Public International Law, 7th. edition, OUP, Oxford, 2008.
DOĞAN, Vahit: Türk Yabancılar Hukuku, 4. baskı, Savaş, Ankara, 2019.
EKŞİ, Nuray: “18 Mart 2016 tarihli AB-Türkiye Zirvesi Bildirisinin Hukuki Niteliği” İktisat ve Sosyal Bilimlerde Güncel Araştırmalar Dergisi, C.1, S. 1, 2017, s. 47-85.
EKŞİ, Nuray: Türkiye Avrupa Birliği Geri Kabul Antlaşması, Beta, İstanbul, 2016.
GÖÇMEN, İlke: “Türkiye ile Avrupa Birliği Arasındaki Geri Kabul Anlaşmasının Hukuki Yönden Analizi”, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, C. 13, N. 2, 2014, s. 21-86.
HAILBRONNER, Kay: “Legal Requirements for the EU-Turkey Refugee Agreement: A Reply to J. Hathaway”, 11 Mrz 2016, “https://verfassungsblog.de/legal-requirements-for-the-eu-turkey-refugee-agreement-a-reply-to-j-hathaway/”, Erişim tarihi: 13.04.2020.
HATHAWAY, James C.: “Three Legal Requirements for the EU-Turkey Deal: An Interview with James Hathaway”, 9 Mrz 2016, “https://verfassungsblog.de/three-legal-requirements-for-the-eu-turkey-deal-an-interview-with-james-hathaway/”, Erişim tarihi: 13.04.2020.
HATHAWAY, James C.: “Taking Refugee Rights Seriously: A Reply to Professor Hailbronner”, 12 Mrz 2016, “https://verfassungsblog.de/taking-refugee-rights-seriously-a-reply-to-professor-hailbronner/”, Erişim tarihi: 13.04.2020.
KARACA, Hüseyin Akif: “Uluslararası Koruma ve Geçici Koruma Statüleri Altındaki Yabancıların Sınır Dışı Edilmeleri”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C. 37, S. 2, 2018, s. 141-166.
KÜÇÜK, Esin: “Türkiye’nin Taraf Olduğu Geri Kabul Antlaşmaları”, İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 7, S. 2, 2008, s. 99-121.
OTT, Andrea: EU-Turkey Cooperation in Migration Matters A Game Changer in a Multi Layered Relationship, Centre fort he Law of EU External Relations, The Hague, 2017, “https://www.asser.nl/media/4085/cleer17-4_web.pdf”, Erişim Tarihi: 6.8.2020.
ÖZKAN, Işıl: Göç-İltica ve Sığınma Hukuku, 3. baskı, Seçkin, Ankara, 2018.
ÖZTÜRK, Neva Övünç: “Avrupa Birliği Temel Haklar Şartında Yer Alan Sığınma Hakkının Tahlili”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 3, S. 2, 2012, s. 187-228.
PEERS, Steve: “The Draft EU/Turkey Deal on Migration and Refugees: Is it Legal?”, 16 March 2016, “http://eulawanalysis.blogspot.com/2016/03/the-draft-euturkey-deal-on-migration.html”, Erişim tarihi: 22.03.2020.
PEERS, Steve: “The Final EU/Turkey Refugee Deal: a Legal Assesment”, 18 March 2016, “http://eulawanalysis.blogspot.com/2016/03/the-final-euturkey-refugee-deal-legal.html”, Erişim tarihi: 22.03.2020.
PEERS, Steve/ROMAN, Emanuela: “The EU, Turkey and the Refugee Crisis: What Could Possibly Go Wrong?”, 5 February 2016, “http://eulawanalysis.blogspot.com/2016/02/the-eu-turkey-and-refugee-crisis-what.html”, Erişim tarihi: 22.03.2020.
POROY, Mehmet Akif: “Panel Konuşması”, AB-Türkiye Geri Kabul Anlaşması ve Vize Serbestisi-Toplantı Notları, ed. Sibel ÖZEL, İstanbul Barosu Yayınları, 2014, s. 39-52.
PÜRSELİM, Hatice Selin: “Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Cenevre Sözleşmesine Yönelik İki Tartışma: Sözleşme’nin Kapsadığı Kişiler ve Geri Göndermeme İlkesinin Bağlayıcılığı”, Prof. Dr. Necla Giritlioğlu’na Armağan, On İki Levha, 2020, s. 501-544.
SCHIEFFER, Martin: “Community Readmission Agreements with Third Countries-Objectives, Substance and Current State of Negotiations”, European Journal of Migration and Law, V. 5, 2003, s. 343-357.
SPIJKERBOER, Thomas/DEN HEIJER, Maarten: “Is the EU-Turkey Refugee and Migration Deal a Treaty”, 7 April 2016, “http://eulawanalysis.blogspot.com/2016/04/is-eu-turkey-refugee-and-migration-deal.html”, Erişim tarihi: 22.03.2020.
T.C. AB Bakanlığı, Türkiye-AB Vize Muafiyeti Süreci ve Geri Kabul Anlaşması Hakkında Temel Sorular ve Yanıtları, “https://www.ab.gov.tr/files/pub/turkiye_ab_vize_muafiyeti_sureci_ve_geri_kabul_anlasmasi_hakkinda_temel_sorular_ve_yanitlari.pdf” Erişim tarihi: 10.03.2020.
THYM, Daniel: “Why the EU-Turkey Deal is Legal and a Step in the Right Direction?”, 9 Mrz 2016, “https://verfassungsblog.de/why-the-eu-turkey-deal-is-legal-and-a-step-in-the-right-direction/”, Erişim tarihi: 13.04.2020.
TOKUZLU, Lami Bertan, “Panel Konuşması”, AB-Türkiye Geri Kabul Anlaşması ve Vize Serbestisi-Toplantı Notları, ed. Sibel ÖZEL, İstanbul Barosu Yayınları, 2014, s. 52-71.
TOKUZLU, Lami Bertan: Burden-sharing Games for Asylum Seekers between Turkey and the European Union, EUI Working Papers, Robert Schuman Centre for Advanced Studies, RSCAS, 2010/05. “https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/13096/RSCAS_2010_05.pdf?sequence=1&isAllowed=y”, Erişim tarihi: 10.03.2020.