BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞININ İTİRAZI (CMK m.308/A)

5271 sayılı CMK’nın ilk halinde yer almayan bölge adliye mahkemesi C.Başsavcılığının itirazı, 20.7.2017 tarihinde kabul edilen 7035 sayılı Kanun ile CMK’na 308/A maddesi olarak ilave edilmiştir. Bu düzenlemeye göre, bölge adliye mahkemelerinin kesin nitelikteki kararlarına karşı yine ilgili daireye itiraz edilmesi öngörülmüştü. 17.10.2019 tarihinde kabul edilen 7188 sayılı Kanun ile CMK’nın 308/A maddesinde yapılan değişiklikle, madde günümüzdeki halini almıştır. CMK’nın 308/A maddesine göre, kararına itiraz edilen daire, mümkün olan en kısa sürede itirazı inceleyecek, itirazı yerinde görürse kararını düzeltecek, aksi halde itirazı incelemek üzere dosyayı ceza daireleri başkanlar kuruluna gönderecektir. Sanığın aleyhine itiraz için otuz günlük bir süre kabul edilmekle beraber, sanık lehine itiraz bakımından azami bir süre öngörülmemiştir. CMK’nın 308/A maddesinde düzenlenen bölge adliye mahkemesi ceza dairesi başkanlar kurulunun oluşumu sorunlu olduğu gibi, ceza daireleri başkanlar kurulunun çalışma usul ve esaslarının belirlendiği HSK Genel Kurulunun 12.12.2019 tarih ve 2019/410 sayılı kararı da isabetsiz ve hukuka aykırıdır. Bu çalışmada, bölge adliye mahkemesi C.Başsavcılığının itirazı çeşitli yönleriyle etraflı bir şekilde açıklanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

istinaf, olağanüstü kanun yolu, bölge adliye mahkemesi Cumhuriyet başsavcılığının itirazı, bölge adliye mahkemesi ceza daireleri başkanlar kurulu

PDF

___

ALACAKAPTAN, Uğur, “Temyiz Mahkemesi Başsavcılığının Yaptığı İtiraz Hükmün Kesinleşmesine Mani Olur mu?”, AÜHFD, C.24, Sa.1-4, (1967).s.287-291.
ANDERSON, Andrea S, “Wrongful Convictions and the Avenues of Redress: The Post- Convıctıon Revıew Process in Canada”, Appeal: Review of Current Law and Law Reform, Volume,20, (2015). https://journals.uvic.ca/index.php/appeal/issue/view/785. Erişim Tarihi: 2.9.2020).s.5-25.
ARSLAN, Çetin, ”Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı İtirazı”, CHD, C.2, Sa.5, (Aralık 2007).s.105-161.
AŞKIN, Uğur, Ceza Muhakemesinde İstinaf Kanun Yolu, Ankara 2018.
BALCI, Fidan/ÖZTÜRK, Seyithan, Yargıtay Kararları Işığında Ceza Yargılamasında İstinaf ve Temyiz, Ankara 2019.
BİRTEK, Fatih, Ceza Muhakemesinde İstinaf, Ankara 2019.
CENTEL, Nur/ZAFER, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, 15. Bası, İstanbul 2018.
EREM, Faruk, Ceza Yargılaması Hukuku, Ankara tarihsiz,
EREM, Faruk, "Ceza Usulünde Kesin Hüküm” AÜHFD, C.20, Sa.1, (1963). S.37-52.
ERDEM, M.Ruhan/ŞENTÜRK, Candide, Ceza Muhakemesinde Kanun Yolları, Ankara 2018.
ERSOY, Uğur, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Hukuki Çare ve Kanun Yolu Bağlamında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtirazı”, CHD, C.10, Sa.29, (Aralık 2015). S.67-124.
ERSOY, Uğur, “Anayasa Mahkemesine Yapılacak Bireysel Başvurularda Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı’nın İtiraz Yetkisinin Etkileri ve Sonuçları”, ABD, Sa.2, (2016).s.123-153.
ERSOY, Uğur, Aleyhe Değiştirme (Reformatio in Peius) Yasağı, Ankara 2018.
ÇINAR, Ali Rıza, “Aleyhe Değiştirme Yasağı Kuralı”, Prof.Dr. Nur Centel Armağanı, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Özel Sayı,Cilt.19,Sa.2, İstanbul (2013).s.603-666.
GRIFFIN, Lissa, “Correcting Injustice: Studying How the United Kingdom and the United States Review Claims of Innocence” 41 U. Tol. L. Rev. Volume.107 (2009).s.107-152.
İNCEOĞLU, Sibel, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Kapsamında Bir İnceleme, Ankara 2013.
KARAKEHYA, Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, 2. Bası, Ankara 2016.
KAYMAZ, Seydi, Ceza Muhakemesinde İstinaf, 2. Baskı, Ankara 2020.
KAYMAZ, Seydi, “İtirazları İnceleyen Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulunun Oluşumu Hukuka Aykırıdır”, İndependent Türkçe, 4 Şubat 2020, https://www.indyturk.com.
KAYMAZ, Seydi, “Aleyhte Değiştirme Yasağı (Reformatio in Peius)”, Prof.Dr. Nur Centel Armağanı, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Özel Sayı, C.19,Sa.2, İstanbul (2013). s.1397-1451.
KESKİN, Serap, Ceza Muhakemesi Hukukunda Temyiz Nedeni Olarak Hukuka Aykırılık, İstanbul 1997.
KUNTER, Nurullah, “Olağanüstü İtirazda Yargılama İle İlgili Sorunlar”, YD, C.9, Sa.4, (Ekim 1983).s.568-598. KUNTER, Nurullah, “Olağanüstü Temyiz Kanunyolunda Reform”, Ceza Adaleti Reformunun İlkeleri Sempozyumu II, Kanun Yolları (26-28 Nisan 1978), İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Enstitüsü Yayın No.17, İstanbul 1973.s.110-122.
KUNTER, Nurullah/YENİSEY, Feridun/NUHOĞLU, Ayşe, Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 15. Bası, İstanbul 2006.
ÖZBEK, Veli Özer/DOĞAN, Koray/BACAKSIZ, Pınar, Ceza Muhakemesi Hukuku, 12. Baskı, Ankara 2019.
ÖZBEK, Veli Özer/ TEPE, Serkan, “Türk Ceza Muhakemesi Hukukunda Aleyhe Değiştirme (Reformatio in Peius) Yasağına İlişkin Genel Değerlendirmeler”, DEÜHFD, C.16, Özel Sayı, Prof.Dr. Hakan Pekcanıtez’e Armağan, İzmir 2015. s.3759-3797.
ÖZEN, Mustafa, Ceza Muhakemesi Hukuku Dersleri, Ankara 2019. ÖZTÜRK, Bahri/TEZCAN, Durmuş/ ERDEM, M.Ruhan/SIRMA GEZER, Özge/ SAYGILAR KIRIT, Yasemin/ALAN AKCAN, Esra/ÖZAYDIN, Özdem/ ERDEN TÜTÜNCÜ, Efser/ ALTINOK WILLEMIN, Derya/TOK, Mehmet Can, Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 13. Baskı, Ankara 2019.
ROACH, Kent, “Wrongful Convictions in Canada”, University of Cincinnati Law Review, Volume.80, (2012). Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1887889. Erişim Tarihi:2.9.2020).s.1465-1526. ROACH, Kent, Roach, Kent, “Wrongful Convictions: Adversarial and Inquisitorial Themes” (June 1, 2010). North Carolina Journal of International Law and Commercial Regulation, Volume. 35, (2010).
SAGUIL, Paul Jonathan, “Improving Wrongful Conviction Review: Lessons from a Comparative Analysis of Continental Criminal Procedure” (August 2007). Alberta Law Review, Volume. 45, (2007).
SAVAŞ,Vural/ MOLLAMAHMUTOĞLU, Sadık, Ceza Muhakemeleri Kanunu Yorumu, C.II, Ankara 1995.
SELÇUK, Sami, “İtiraz Üzerine Verilen Ceza Genel Kurulu Kararına Karşı Direnme”, Yasa Hukuk Dergisi, C.III, Sa.2, (Şubat 1980).
SELÇUK, Sami. Karşıoylarım, Hukukumuzda Tartışılan Hükümler ve İçtihatlar, Ankara 2001.
ŞAHİN, Cumhur/GÖKTÜRK, Neslihan, Ceza Muhakemesi Hukuku, C.II, 10. Baskı, Ankara 2020.
ŞENER, Esat, Tüm Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları, Hukuk-Ceza, Ankara 1997.
TALAS, Serdar, “Ceza Muhakemesi Hukukunda Başsavcılığın İtirazı”, İÜHFM, C.LXX, Sa.1, (2012)s.153-176. TOROSLU, Nevzat/FEYZİOĞLU, Metin, Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2019
ÜNVER, Yener/HAKERİ, Hakan, Ceza Muhakemesi Hukuku, 17. Baskı, Ankara 2020. (2012).
TOSUN, Öztekin, Türk Suç Muhakemesi Hukuku Dersleri, C.II, İstanbul 1976.
TOSUN, Öztekin, “Ceza Muhakemesi Hukukumuzda Kanunyollarının Çeşitleri”, İÜHFM, Ord. Prof.Kemalettin Birsen’e Hatıra Sayısı, C.35, Sa.1-4, (1969).s.8-48.
TOSUN, Öztekin, “Temyiz Kararlarına Karşı Kanunyolları”, Cumhuriyetin Ellinci Yılında Ceza Adaletinde Reformun İlkeleri Sempozyumu, İstanbul 1973.s.177-205.
TURABİ, Selami, “Bireysel Başvuruda Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı İtirazı”, Akademik Teklif, Sa:1, (Temmuz 2013).s.100-121.
YANIK, Murat, "Karşılaştırmalı Hukuk ve Uluslararası Standartlar Işığında HSYK'nın Oluşumu, Çalışma Şekli ve Kararlarının Denetimi," Anayasa Yargısı Dergisi, C.26, S.1, (2010).s.161-216.
YENİSEY, Feridun/NUHOĞLU, Ayşe, Ceza Muhakemesi Hukuku, 7. Baskı, Ankara 2019.
YENİSEY, Feridun, “Cezada İstinaf ve 1979 da Hazırlanan ‘Üst Mahkemeler Kanunu Tasarısı” Ceza Hukuku ve Kriminoloji Dergisi, C.1, Sa.2 (1979).s.57-66.
YURTCAN, Erdener, Ceza Yargılama Hukuku 15. Baskı, Ankara 2018.
YÜCE, Turhan Tufan, Türk-Alman Ceza Muhakemeleri Hukukunda Kanun Yolları, Ankara 1967.