Ankara Kent Parklarının Kullanımının Belirlenmesi
Kentlerin temel bileşenlerinden birisi olan parklar, kent sakinleri ile doğa arasında bir köprü vazifesi görmektedir. Kentlerinkalabalıklaşması ve çevresel olarak kirlenmesinin bir sonucu olarak ortaya çıkan kent parklarının varlığı, Sanayi Devrimisonrasında olduğu gibi günümüzde de önemini korumaktadır. Ülkemizde Cumhuriyet dönemi ile birlikte yeniden yapılanmanınadımları, Ankara’da parkların da yardımıyla atılmaya başlanmıştır. Araştırmanın amacı, Ankara’daki kent parklarının kullanımınınbelirlenmesidir. Araştırmanın konusunu Ankara’da yer alan Altınpark, Gençlik Parkı, Göksu Parkı ve Seğmenler Parkıoluşturmaktadır. Kullanıcı memnuniyeti anketi 1091 (533 erkek ve 558 kadın) kullanıcıya uygulanmıştır. Araştırma sonucundakullanıcıların parklara genellikle kendi araçlarıyla geldikleri ve 15-30 dakikada ulaştıkları belirlenmiştir. Kullanıcıların parklaraarkadaşları veya aileleri ile 3-6 kişilik gruplar halinde geldikleri ve parklarda 1-3 saat kaldıkları saptanmıştır. Parkların tercih edilmenedenleri, doğada vakit geçirmek, dinlenmek, arkadaşlarla buluşmak gibi rahatlatıcı faktörlere bağlıdır. Bu nedenle kullanıcılarıparklara geldiklerinde kendilerini mutlu, huzurlu ve özgür hissetmektedirler. Kullanıcılar, kültürel etkinlikleri ve otoparklarıyetersiz bulmakta ve parkların daha temiz ve bakımlı olmasını istemektedirler.
Identification of the Use of Urban Parks in Ankara
As one of the fundamental components of cities, parks act as bridges between urban residents and nature. Urban parks emerged as a result of crowded cities and environmental pollution after the industrial revolution, and they maintain their importance today. Parks in Ankara were used as part of the country’s restructuring during the Republican Period. This article aims to identify the uses of urban parks in Ankara, focusing on Altınpark, Gençlik Park, Göksu Park and Seğmenler Park. A user satisfaction survey was applied to 1091 people (533 male and 558 female). This research revealed that users come to these parks with their own cars, reaching these parks within 15-30 mins. Users come either with their friends or family as groups of 3-6, and stay for about 1-3 hours. The reasons cited for visiting parks are related to relaxing factors such as spending time in nature, relaxation, meeting friends. Therefore, users describe themselves as happy, peaceful and free during their visits. Users find cultural activities and parking lots inadequate, and expect parks to be wellmaintained and cleaner.
___
- Abkar, M., Shariff, M., Kamal, M., Mariapan, M., Maulan, S.
ve Sheybani, M. (2010). The role of urban green spaces
in mood change. Australian Journal of Basic and Applied
Sciences, 4(10), 5352-5361.
- Ahmad, H., Maulan, S., Mariapan, M. ve Habib, S. (2011).
Users’ preferences of usability and sustainability of old
urban park in Tabriz, Iran. Australian Journal of Basic and
Applied Science, 5(11), 1899-1905.
- Ak, M. K., Eroğlu, E., Özdede, S. ve Kaya, S. (2014). Comparing
urban parks between Turkey and Netherlands: a case study
of Seğmenler Park-Frankendael Park and Göksu ParkBijlmer Park. Global Journal on Advances in Pure & Applied
Sciences, 3, 73-83.
- Aksoy, Y. ve Akpınar, A. (2011). Yeşil alan kullanımı ve yeşil
alan gereksinimi üzerine bir araştırma İstanbul ili Fatih
ilçesi örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri
Dergisi, 10(20), 81-96.
- Bekçi, B., Taşkan, G. (2012). Açık yeşil alanlardaki kent
donatılarının kişisel mekan uzaklığına etkisi: Bartın kenti
örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 14(22), 61-71.
- Boyacı, E. (2010). Ülkemizde kent park işlevlerini belirleyen
etmenler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Central Park Conservancy. (2011). Report on the public use
of Central Park. 11 Kasım 2014 tarihinde http://www.
centralparknyc.org/assets/pdfs/surveyreport_april2011.pdf
adresinden erişildi.
- Cohen, D. A., McKenzie, T. L., Sehgal, A., Williamson, S.,
Golinelli, D. ve Lurie, N. (2007). Contribution of public
parks to physical activity, Am J Public Health, 97, 509-514.
- Conway, H. (1996). Public parks (Shire Garden History).
Buckinghamshire: Shire Publications.
- Crompton, J. L. (2017). Evolution of the “parks as lungs”
metaphor: is it still relevant?. World Leisure Journal, 59(2),
105-123. DOI: 10.1080/16078055.2016.1211171.
- Demir, E. (2006). Toplumsal değişme süreci içinde Gençlik
Parkı: sosyolojik bir değerlendirme. Planlama, 4, 69–78.
- Güler, N. ve Uğurlar, A. (2017). Kent parklarında kullanıcı
memnuniyeti: Ankara Kuğulu Park örneği. Megaron, 12(3),
443-459.
- Henneberger J. W. (2002). Origins of fully funded public parks.
The George Wright Forum, 19(2), 13-20. 1 Kasım 2016
tarihinde http://www.georgewright.org/192henneberger.
pdf adresinden erişildi.
- Karadağ, A. A. (2013). The effects of shopping malls on using
urban parks: The case of Ankara, Turkey. Journal of Food,
Agriculture & Environment, 11(1), 765-770. 22 Eylül 2014
tarihinde http://world-food.net/download/journals/2013-
issue_1/2013-issue_1-environment/18_3.pdf adresinden
erişildi.
- Kaymaz, I., Belkayalı, N. ve Akpınar, N. (2013). Peyzaj
mimarlığı kapsamında işitsel peyzaj kavramı: Ankara kent
parkları örneği. Peyzaj Mimarlığı 5. Kongresi içinde (ss.182-
194). 8 Ocak 2017 tarihinde https://www.researchgate.
net/publication/303881871_PEYZAJ_MIMARLIGI_
KAPSAMINDA_ISITSEL_PEYZAJ_KAVRAMI
adresinden erişildi.
- Liu, H., Li, F., Xu, L. ve Han, B. (2015). The impact of sociodemographic, environmental, and individual factors
on urban park visitation in Beijing, China. Journal of
Cleaner Production, 163, 181-188. 11 Şubat 2016 tarihinde
http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/
S0959652615012330 adresinden erişildi.
- Memlük, N. O. (2012). Inclusivity of public space: Changing
inclusivity of an urban park, Gençlik Parkı. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Şehir ve
Bölge Planlama Bölümü, Ankara.
- Menderes, E. (2009). Adana Merkez Parkı kullanımı üzerine bir
araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
- Ocak, R. Ö., Perçin, H. (2014). Kent parkların tasarım
anlayışlarının yurtiçi ve yurtdışı örneklerinde incelenmesi.
Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 1(1), 12-20.
- Oğuz, D. (2000). User surveys of Ankara’s urban parks.
Landscape and Urban Planning, 52, 165-171.
- Oğuz, D., Çakcı, I. (2010). Changes in leisure and recreational
preferences: A case study of Ankara. Scientific Research and
Essay, 5(8), 721-729.
- Onsekiz, D., Emür, S. H. (2008). Kent parklarında kullanıcı
tercihleri ve değerlendirme ölçütlerinin belirlenmesi. Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 69–104.
- Özdemir, A. (2007). Katılımcı kent kimliğinin oluşumunda
kamusal yeşil alanların rolü. Planlama, 39, 37-43.
- Özer, M. N. (2005). Bir kültürel miras olarak Gençlik Parkı.
Planlama, 4, 16-24.
- Özgüner, H. (2011). Cultural differences in attitudes towards
urban parks and green spaces. Landscape Research, 36(5),
599-620.
- Project for Public Space. (2005). Washington Square Park.
A user analysis and place performance evaluation. Final
Report. New York. 10 Kasım 2014 tarihinde https://www.
pps.org/pdf/wsp_final_report_pps.pdf adresinden erişildi.
- Sarıkaya, M. (2007). Göksu Parkı’nın (Eryaman-Ankara)
mevcut kullanımı ve kullanıcı beklentilerinin incelenmesi.
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi
Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Uzun, S., Müderrisoğlu, H., (2010), Kırsal rekreasyon
alanlarında kullanıcı memnuniyeti: Bolu Gölcük Ormaniçi
Dinlenme Yeri örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi
Orman Fakültesi Dergisi, 1, 67-82.
- Wang, D., Brown, G. ve Liu, Y. (2015).The physical and nonphysical factors that influence perceived access to urban
parks. Landscape & Urban Planning, 133, 53-66.
- Wiggweshaus, R. (2003). Günümüz bahçe ve parkları. H.
Sarkowicz (Ed.), Bahçelerin ve parkların tarihi içinde (ss.
236-247). Çev: Ersel Kayaoğlu. Ankara: Dost.
- Wong, K., Domroes, M. (2004).Users’ perception of Kowloon
Park, Hong Kong: Visiting patterns and scenic aspects.
Chinese Geographical Science, 14(3), 269-275.
- Yılmaz, S. ve Zengin, M. (2003). User surveys Erzincan’s
parks. Pakistan Journal Applied Sciences, 3(1), 47-51. 14
Nisan 2014 tarihinde http://docsdrive.com/pdfs/ansinet/
jas/2003/47-51.pdf adresinden erişildi.
- Yorulmaz, A. (2006). Harikalar Diyarı parkının kullanıcı profili
ve beklentilerinin belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,
Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Ankara.
- Yücel, G. F., Yıldızcı, A. C. (2006). Kent parkları ile ilgili
kriterlerin oluşturulması. İTÜ DERGİSİ/a Mimarlık,
Planlama, Tasarım, 5(2), 222-232.