DONANMA CEMİYETİ EDİRNE ŞUBESİ VE FAALİYETLERİ (1909-1912)

Donanma Cemiyeti 19 Temmuz 1909 tarihinde İstanbul’da kurulan ve Osmanlı donanmasını güçlendirmeyi amaçlayan bir cemiyettir. Çalışmamızın konusunu, Donanma Cemiyeti’nin Edirne vilayetinde açılan merkez ve tali şubelerinin 1909-1912 yılları arasındaki faaliyetleri oluşturmaktadır. Bu tarih aralığı, Donanma Cemiyeti Edirne Şubesi’nin açılışından Balkan Savaşları’na kadar olan süreci içermektedir. Süreç içerisinde, Edirne’deki farklı toplumsal kesimler, uyguladıkları çeşitli metotlarla cemiyete ayni ve nakdi bağış toplamaya gayret etmişlerdir. Çalışmamıza dair veriler, kısmen arşiv belgelerinden, ağırlıklı olarak dönemin yerel ve ulusal basınından ve mevcut literatürden elde edilmiştir. Sonuç olarak söz konusu faaliyet yılları arasında şubenin, Donanma Cemiyeti yararına hem Osmanlı donanmasını güçlendirmeye yönelik hem de Osmanlı hava kuvvetlerinin oluşumuna yönelik ciddi katkılarda bulunduğu ortaya çıkmıştır.

EDIRNE BRANCH OF THE OTTOMAN NAVY LEAGUE AND ITS ACTIVITIES (1909-1912)

The Navy League is an institution that was established in Istanbul on 19 July 1909 and aimed to reinforce the Ottoman navy. The topic of our study is the 1909-1912 activities of the main branch and sub-branches of the Navy League that were opened in the Ottoman province of Edirne. This period covers the process from the opening of the Edirne Branch of the Navy League to the Balkan Wars. Within the process, different segments of society in Edirne endeavored to collect in-kind and cash donations through a variety of methods. The data of our study were obtained, in part, from archival documents and, mostly, from local and national media of the period and the relevant literature. In conclusion, it was discerned that, in support of the Navy League, the Edirne Branch made serious contributions both to the reinforcement of the Ottoman navy and to the creation of the Ottoman air force in the above years.

___

  • AKBAYAR, Nuri, Osmanlı Yer Adları Sözlüğü, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 2003.
  • BARAN, Tülay Alim, “Trablusgarb ve Balkan Savaşları’nda Bir Toplumsal Dayanışma Örneği Olarak Tayyare İaneleri”, Osmanlı Devleti’nin Dağılma Sürecinde Trablusgarp ve Balkan Savaşları 16-18 Mayıs 2011 Bildiriler, Haz. Mehmet Ersan-Nuri Karakaş, TTK Yayınları, Ankara 2013, s. 599-618.
  • ÇORUK, Ali Şükrü, “Bozgunun Gölgesinde Bayramı Yaşamak”, Derin Tarih, S. 7 (Ekim 2012), s. 86-87.
  • DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat (Eski ve Yeni Harflerle), Aydın Kitabevi, Ankara 2000.
  • KURT, Emin, Türk Hava Kuvvetlerinin Kuruluşunda Bağış ve Yardımlar (1911-1914), Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Basılmamış Doktora Tezi, Ankara 2018.