Hakkı ÜNLÜGENÇ, Mehmet ÖZALEVLİ, Nejat NARLI, Cüneyt EVRÜKE, Ahmet DENKER, Okan BALCIOĞLU, Hasan AKMAN

Sezaryenlerde tiyopental ve propofol ile oluşan hemodinamik ve nöroendokrin yanıtın yenidoğandaki etkileri

Çalışmamızda; sezaryen girişimlerinde indüksiyonda uyguladığımız tivopental ve propofolün annede oluşturduğu hemodinamik ve nöroendokrin yanıtı ve bunun yenidoğanda oluşturduğu etkileri karşılaştırmayı planladık. Fakülte etik kurul ve hasta onayı alındıktan sonra elektif sezaryen operasyonu planlanan 40 anne adayı çalışmaya alındı. Tüm olgularda sistolik-diyastolik arter basıncı, kalp atım hızı ve periferik oksijen satürasyonları kaydedildi. Premedikasyon uygulanmayan olgular rastgele iki eşit gruba ayrıldı. I. Grupta 4 mg kg-1 tiyopental kullanılırken, I. Grupta 2 mg kg-1 propofol kullanıldı. Anestezi indüksiyonunu takiben 1-2 mg kg-1 süksinilkolin ile tüm olgular entübe edildi. Anestezinin idamesinde % 0.5 izofluran, % 50 N2O/O2-, karışımı kullanıldı. Preoperatif, anestezi indüksiyonundan hemen sonra, entübasyondan hemen sonra, kordon klemplenmeden önce veya cerrahi insizyondan 5 dakika sonra, kordon klemlendikten hemen sonra ve operasyonun başlangıcından 30 dakika sonra olmak üzere tüm anne adaylarından, ayrıca yenidoğanın çıkınımdan hemen sonra kordon klempi konmadan cerrah tarafından ve yenidoğanın resüssitasyonunu takiben kübital yeniden; renin, ACTH, aldosteron, kortizol ve kan şekeri için kan örnekleri alındı. Tüm yenidoğanlar Apgar ve nöroadaptif kapasite skorları (NACS) açısından değerlendirildi. Gruplarda, demografik ve hemodinamik verilerin gruplar arasında istatistiksel olarak fark göstermediği belirlendi. Her iki grupta anne renin, ACTH, aldosteron, kortizol ve kan şekeri değerlerinin preoperatif kontrol değerine göre istatistiksel derecede daha yüksek olduğu, gruplar arası karşılaştırmada ise, renin seviyesi değerinin tiyopental sodyum grubunda daha yüksek olduğu belirlendi (p=0.004). Her iki grupta yenidoğanın ACTH değerlerinin klemp konmadan alınan değerlere göre değişmediği, renin, aldosteron ve kortizol değerlerinin istatistiksel olarak önemli derecede yükseldiği, kan şekeri değerlerinin ise düştüğü belirlendi. Apgar ve N ACS değerlerinin grup içi ve gruplar arasında istatistiksel olarak fark göstermediği belirlendi. Yenidoğanların kan gazı analizinde; resüssitasyonunu takiben alınan kanda pH, PO2 ve SaO2 değerlerinin kordon klempi konmadan alınan değerlere göre istatistiksel derecede daha yüksek olduğu saptandı. Sonuçta; sezaryen girişimlerinde indüksiyon amacıyla uyguladığımız propofol ve tiyopentalin; renin, ACTH, aldosteron, kortizol ve kan şekeri değerlerini preoperatif değerlere göre istatistiksel olarak önemli derecede artırdığı ancak bu durumun Apgar ve N ACS gibi yenidoğanın klinik performansını gösteren skorlarda önemli bir değişikliğe neden olmadığı kanısına varıldı.

Anahtar Kelimeler:

Sezaryen, Apgar skoru, Anestezi, obstetrik, Tiyopental, Süksinilkolin, Propofol, Süt çocuğu, yenidoğan, Erişkin

The effects of hemodynamic and neuroendocrine response of thiopentone sodium and propofol on newborn outcome during cesarean section

We aimed to compare the effects of thiopentone and propofol on maternal stress response- related newborn stress response, APGAR and neuroadaptive capacity score (NACS) in cesarean section. This study was performed in fourty pregnants in term, undergoing elective cesarean section after obtaining informed patient consent and approval of the ethic committee, Systolic-diastolic arterial pressure(SAP-DAP), heart rate (HR) and peripheral oxygen saturation (SpO2) were recorded. Patients were divided randomly into two groups. Anesthesia induction was performed by either thiopentone sodium 4 mg kg-1 in Group I (n=20) or 2 mg kg-1 propofol in Group II (n=20) and maintained with 0.5 % isoflurane, 50 % N2O/O2. Blood samples were collected to determine renin, ACTH, aldosterone, cortisole and blood gases. Preoperatively, after induction, after intubation, before umblical vein clamping, after umblical vein clamping and after 30 minutes operation maternal blood samples and before and after umblical vein clamping newborn. Newborns were assessed using Apgar and NACS. There were no statistically significance between groups in demographic data and hemodynamic parameters. Renin, ACTH, aldosterone, cortisole and glucose levels were significantly higher than preoperative control values in both groups whereas only renin levels were significantly higher in Group I than Group II. Renin, aldosterone and cortisole levels were significantly higher after umblical cord clamping than before umblical cord clamping whereas glucose levels were significantly lower at the same period. Apgar and NACS scores did not show statistically significant difference within the groups and between the groups. pH, PaO2 SaO2 values were significantly higher after resuscitation than before resuscitation. Finally, however thiopentone and propofol caused an increase in renin, ACTH, aldosterone, cortisole and glucose levels compared with preoperative levels Apgar and NACS relating newborn performance did not show statistically difference between the two groups in cesarean operations.

Keywords:

Cesarean Section, Apgar Score, Anesthesia, Obstetrical, Thiopental, Succinylcholine, Propofol, Infant, Newborn, Adult,

___

1. Loughran PG, Moore J, Dundee JW Maternal stress response associated with Cesarean delivery under general and epidural anaesthesia. Br J Obstet Gynaecol 1986; 93: 943-9
2. Ramanathan J, Coleman P, Sibai B. Anesthetic modification of hemodynamic and neuroendocrine responses to Cesarean delivery in women with severe preeclampsia. Anesth Analg 1991; 73: 772-9.
3. Russel WJ, Morris RG, Frewin DB, Drew SE. Changes in plasma catecholamine concentrations during endotracheal intubation. Br J Anaesth 1981; 53: 837-9.
4. Djordjevic B, Stojiljkovic MP, Mostic T, Vojvodic Lj, Loncar-Stojiljkovic D. Propofol and thiopentone in elective Cesarean section: effect on the mother and neonate, Vojnosanit Pregl 1998;55:601-4 5. Gin T, O'Meara ME, Kan AF, Leung RK, Tan P, Yau G Plasma catecholamines and neonatal condition after induction of anaesthesia with propofol or thiopentone at cesarean section. Br J Anaesth 1993; 70: 311-6
6. Hodgkinson R, Husain FJ, Hayashi RH. Systemic and pulmonary blood pressure during cesarean section in parturients wijh gestasional hypertension. Can Anaesth Soc J 1980; 27: 389-94
7. Kosoka Y, Takahashi T, Mark LC. Intravenous thiobarbiturate anesthesia for Cesarean! section. AneSthesiology 1969;31:489-506
8. Valtonen M, Kanto J, Rosenberg P. Comparison of propofol and thiopentone for induction of anaesthesia for elective Cesarean section. Anaesthesia 1989; 44: 758-62
9. Spring A, Spring G, Liebau H, Kirchner E. Effect of thiopental anesthesia on plasma renin, adrenaline and noradrenaline in neurosurgical operations with induced hypotension. Anaesthe-sist 1983; 32: 12-7
10. Samaras CA, Pipkin FB, Symonds EM. The effects of anesthesia and mode of delivery on the parameters of the reninangiotensin system. Clin Exp Hypertens B 1983; 2: 83-93
11. Siafaka I, Vadalouca A, Gatziou B, Petropoulos G, Salamalekis E. A comparative study of propofol and thiopental as induction agents for elective Cesarean section. Clin Exp Obstet
12. Polo-Garvin A, Garcia-Sanchez MJ, Peran F, Almazan A. Evaluation of the hemodynamic and endocrino-metabolic response to tracheal intubation in patients anesthetized with thiopental or propofol. Rev Esp Anesthesiol Reanim 1993 ;40: 344-8
13. Van Hemelrijck J, Weekers F, Van Aken H, Bouillon R, Heyns W. Propofol anesthesia does not inhibit stimulation of cortisol synthesis. Anesth Analg 1995; 80: 573-6
14. Yuen BH, McMorland G, Pudek M, Cannon W. Effect of general and peridural anesthesia on the concentration of prolactin and cortisol in maternal plasma. Am J Obstet Gynecol 1981; 141:483-6.
15. Namba Y, Smith JB, Fox GS, Challis JR. Plasma cortisol concentrations during Cesarean section. Br J Anaesth 1980; 52: 1027-32