Vergi Uyuşmazlıklarının İdari ve Adli Yargı Kapsamında Çözüm Süreçleri ve Önerileri

Vergi alacaklısı olan devlet ile borçlu konumunda olan birey arasında vergileme ilişkisi ile ilgiliolarak zaman zaman anlaşmazlıklar yaşanmaktadır. Söz konusu anlaşmazlıklar literatürde vergiuyuşmazlığı olarak ifade edilmektedir. Vergi uyuşmazlıkları idare tarafından hesaplanan ödenecekvergi miktarı konusunda olabileceği gibi mükelleflerin vergi kanunlarına aykırı hareket etmelerineticesinde aldıkları cezalar konusunda da olabilmektedir. Cezalar eylem türlerine göre idaretarafından ya da adli merci tarafından verilmektedir. Verilen cezalarla ilgili yaşanan uyuşmazlıklardamükelleflere kanun yollarına gidebilme hakkı tanınmaktadır. Bu kapsamda mükelleflerin takipedebilecekleri kanun yolları benzerlik göstermesine rağmen yargı organları ve çözüm süreçlerifarklılık göstermektedir.

The Solution Process and Suggestions of Tax Disputes within the Scope of Administrative and Judicial Jurisdiction

About the taxation relationship disputes are experienced from time to time between tax creditor state with the debtor individual. The dispute is referred as tax disputes in the literature. Tax disputes may be about the amount of payable tax which is calculated by the administration or may be about the penalties which are as a result of taxpayers act contrary to the laws of tax. Penalties is given according to the type of action by the administration or by the judicial authority. The taxpayers are entitled applying to legal means about the disputes which are including the penalties. In this context, although taxpayers can follow the similar ways, judicial bodies and the solution processes can vary.

___

  • Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun. (2004). T.C. Resmi Gazete, 25606, 7 Ekim 2004.
  • Ağar, S. (2005). Sahte veya Muhteviyatı İtibariyle Yanıltıcı Belge Düzenleme veya Kullanma Suçları. Türkiye Barolar Birliği (TBB) Dergisi, 58, 273-301.
  • Akdemir, T. (2014). Vergi Hukuku Açısından Türk Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Yolu, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, Sayı 111, 255-278.
  • Akdoğan, A. (2006). Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi. Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Altundiş, M. (2007). Vergi Usul Kanununda Yer Alan Vergi Suç ve Cezaları ile Yeni Türk Ceza Kanununun Bu Suçlara Etkisi. Ankara Barosu Dergisi, 1, 168-179.
  • Arabuluculuk Daire Başkanlığı (2018a). Dava Şartı Arabuluculuk Uygulama İstatistikleri. (Erişim: 27/09/2018), http://www.adb.adalet.gov.tr/Sayfalar/istatistikler/istatis tikler/davasarti.pdf
  • Arabuluculuk Daire Başkanlığı, İhtiyari Arabuluculuk Uygulama İstatistikleri. (Erişim: 27/09/2018), http://www.adb.adalet.gov.tr/Sayfalar/istatistikler/istatis tikler/ihtiyari.pdf
  • Aydın, D. (2006). Ceza Muhakemesi Kanununda İtiraz. TBB Dergisi, 65, 61-72.
  • Batı, M. (2015), Yeni Bir Yargı Yolu Olan İstinaf Mahkemelerinin Tam Kamusal Malların Mahrum Bırakılamaz İlkesini Zedelemesi Sorunsalının Anayasa’nın Hak Arama Hürriyeti Işığında Değerlendirilmesi. LEGES Kamu Hukuku Dergisi, 10, 13-33.
  • Bayraklı, H. H. (2009). Vergi Uyuşmazlıkları ve Çözüm Yolları. Afyonkarahisar: Celepler Matbaacılık. Bilgin, H. (2009). Anglo Sakson Hukuk Sistemlerinde Arabuluculuk. Hukuk Gündemi Dergisi, 10, 16-24.
  • Ceza Muhakemesi Kanunu (2004). T.C. Resmi Gazete, 25673, 17 Aralık 2004.
  • Danıştay Başkanlığı, 2017 Yılı Sonuçlanan ve 2018 Yılına Devreden Dosya İstatistikleri. (Erişim Tarihi: 23.10.2018), https://www.danistay.gov.tr/upload/09_04_2018_devred en_guncel.pdf
  • Danıştay Kanunu (1982). T.C. Resmi Gazete, 17580, 20 Ocak 1982.
  • Ekinci, H., & Sağlam, M. (2012). 66 Soruda Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru. Ankara: T.C. Anayasa Mahkemesi Yayını.
  • Erdoğdu, V. (2013). Vergi Uyuşmazlıklarında Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Yolu. İSMMMO Mali Çözüm Dergisi, 117, 99-108.
  • Hukuk Uyuşmazliklarinda Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği. (2013/mülga). T.C. Resmi Gazete, 28540, 26 Ocak 2013.
  • Hukuk Uyuşmazliklarinda Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği (2018). T.C. Resmi Gazete, 30439, 2 Haziran 2018.
  • Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu (2012). T.C. Resmi Gazete, 28331, 22 Haziran 2012.
  • İdari Yargilama Usulü Kanunu (1982). T.C. Resmi Gazete, 17580, 20 Ocak 1982.
  • İş Mahkemeleri Kanunu (1950/mülga). T.C. Resmi Gazete, 7424, 4 Şubat 1950.
  • İş Mahkemeleri Kanunu (2017). T.C. Resmi Gazete, 30221, 25 Ekim 2017.
  • Karakoç, Y. (2013). Vergi Yargılaması Hukuku, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 2951, Açık Öğretim Fakültesi Yayın No: 1907. Ankara: Saray Matbaacılık.
  • Kızılot, Ş., & Kızılot, Z. (2010). Vergi İhtilafları ve Çözüm Yolları. Ankara: Yaklaşım Yayıncılık.
  • Kızılot, Ş., Şenyüz, D., Taş, M., & Dönmez, R. (2006). Vergi Hukuku. Ankara: Yaklaşım Yayıncılık.
  • Korkmaz, R. (2015). Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuruda Uyulması Gereken Süreler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 16 (Özel Sayı), 1951-1986.
  • Ömercioğlu, A., Dayıoğlu, M. R., & Arslan, C. B. (2018). Vergi Suçlarının Türkiye’de Adli Görünümü. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 51-70.
  • Öz, E., & Armağan, A. (2018). Yargı Organları Kararlarına Göre Vergi Kaçakçılığı Suçlarını Önlemede Adli Vergi Cezalarının Rolü. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 33, 1-38.
  • Savaşan, F., Altundemir, M. E., & Ulupınar, A. (2012). Vergi Uyuşmazlıklarının Çözüm Yollarının Nitel Araştırma Yöntemleriyle Karşılaştırılması. Maliye Dergisi, 162, 126-144.
  • Şenyüz, D. (2015). Vergi Ceza Hukuku Vergi Kabahatleri ve Suçları. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
  • Taşkan, Y. Z. (2007). Vergi Yargılaması Hukukunda Görev ve Yetki. Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Türk Ceza Kanunu İle Bazi Kanunlarda Değişiklik Yapilmasina Dair Kanun (2014). T.C. Resmi Gazete, 29044, 28 Haziran 2014.
  • Türk Ceza Kanunu (2004). T.C. Resmi Gazete, 25611, 12 Ekim 2004.
  • Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1982). T.C. Resmi Gazete, 17863 (Mükerrer), 9 Kasım 1982.
  • Vergi Usul Kanunu (1961). T.C. Resmi Gazete, 10703- 10705, 10-12 Ocak 1961.
  • Yargıtay Başkanlığı, Yargıtay Ceza ve Hukuk Daireleri ile Cumhuriyet Başsavcılığının 2017 Yılına Ait İş Durumunu Gösterir Çizelge. (Erişim Tarihi: 23.10.2018), https://www.yargitay.gov.tr/documents/istatistikler/201 7.pdf
  • Yüce, M. (2014). Mali Yargılama Hukuku. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
  • Yurtyeri, İ., & Yurtyeri, A. (2012). Vergi Kaçakçılığı Suçunda Soruşturma Usulü ve Yaptırım. Konya Barosu Dergisi, 23, 106-109.