İslam ve Batı İlişkilerine Bir Neşter: Medeniyetler Çatışması’ndan İslamofobi’ye Açılan Yol

Sovyetler Birliği’nin çöküşünün ardından Batı’nın bizatihi kendisine yeni bir “öteki” yaratmaçabası İslam ve Batı dünyasını yeniden karşı karşıya getirmiştir. Buna katkıda bulunan en önemligelişmelerden biri ise ‘Medeniyetler Çatışması’ tezi olmuştur. Harvard Üniversitesi’nden ProfesörSamuel Huntigton’un kaleme almış olduğu bu tez İslam ile Batı arasındaki çatışmayı meşru görenen temel araçlardan biri olarak kullanılmıştır. Bu kurama göre Soğuk Savaş’tan sonra artıkuluslararası arenada veya yeni dünya sisteminde cereyan edecek olan çatışma ve mücadelelerideolojik, ekonomik değil kültürel nedenlerden doğacaktır. Çatışmanın merkezinde ise İslam veBatı medeniyeti olacaktır. Ortaya atılan bu tez dünya genelinde büyük ses getirmiş ve yoğuntartışmalara sebebiyet vermiştir. Öyle ki, kuram tartışılırken araştırmalar, özellikle ABD veAvrupa ülkelerinde, ayrımcılık ve hoşgörüsüzlük ekseninde şekillenen; Müslümanlara karşıİslamofobi olarak adlandırılan olgunun yükselişe geçtiğini ortaya koymaktadır. Bu bağlamdaçalışmamızda AB ülkelerinde yükselmekte olan İslamofobi ve Medeniyetler Çatışması teziarasındaki ilişki irdelenecektir.

A Scalpel for Islam and Western Relations: The Path to the Clash of Civilization with Islamophobia

After the collapse of the Soviet Union, the effort of the West to create a new “other” itself brought Islam and the Western world back. One of the most important developments contributing to this has been the 'Clash of Civilizations' thesis. This thesis, written by Harvard University Professor Samuel Huntigton, was used as one of the most basic tools that justified the conflict between Islam and the West. According to this theory, the conflicts and struggles that will take place in the international arena or in the new world system after the Cold War will arise from ideological, not economic and cultural reasons. Islam and Western civilization will be at the center of the conflict. This thesis, which has been brought forward, has made a great impact worldwide and has caused intense controversy. So much so, while discussing theory, research has been shaped in the USA and European countries in the axis of discrimination and intolerance; It reveals that the phenomenon called Islamophobia against Muslims is on the rise. In this context, the relationship between the rising Islamophobia and the Clash of Civilizations thesis will be examined in our study

PDF

___

Acar, MS. (2003). Medeniyetler çatışması mı, menfaatler çatışması mı? Politika Dergisi, 1-15.
Aktaş, M. (2014). Avrupa’da Yükselen İslamofobi ve Medeniyetler Çatışması Tezi. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 13(1), 31-54.
Aktay, Y. (2010). Korku ve İktidar. İstanbul: Pınar Yayınları.
Aktay, Y. (2015). Küreselleşme, Çokkültürlülük , Sahicilik. İstanbul: Tezkire Yayınları.
Albayrak, K. (2015). Şiddet Karşısında İslam. B. Erul (Ed.), Diğer Semavi Dinlerde Şiddet, içinde (29-77. ss). Ankara: DİB Yayınları.
Ali, T. (2018). Medeniyetler Çatışması ve Samuel Huntington. M. Yılmaz (Ed.), Medeniyetler Çatışması, içinde (385-391. ss). İstanbul: Vadi Yayınları.
Allen, C. (2010). Islamophobia. Ashgate e-book, UK: MPG Books Group.
Bayraklı, E, Yerlikaya, T. (2017). Müslüman toplumlarda İslamofobi: Türkiye örneği. Ombudsman Akademik, 4(7), 51-70.
Bezci, B. (2017). Avrupa siyasetinde aşırı sağı anlamak, Uluslararası Politik, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Kongresi, Ankara – Türkiye, Bildiri Özetleri Kitabı Abstract Book: 45.
Canatan, K. (2007). Anti-İslamizm ve Anti-Semitizm: Tarihsel ve Kavramsal Farklılıklar ve Benzerlikler. K. Canatan, Ö. Hıdır (Ed.), Batı Dünyasında İslamofobi ve Anti-İslamizm içinde (19-63. ss). Ankara: Eski Yeni Yayınları.
Cesari, J. (2018). Batı’da İslamofobi: Avrupa ve ABD Arasında Bir Mukayese. İ. Kalın, John L. Esposito (Ed.), Bir Korku ve Nefret Söylemi Olarak İslamofobi içinde (59-80. ss). İstanbul: İnsan Yayınları.
Cherribi, S. (2018). Bir Saplantının Canlanışı: Hollanda, Almanya ve Avusturya’da İslamofobi. İ. Kalın, J. Esposito (Ed.), Bir Korku ve Nefret Söylemi Olarak İslamofobi içinde (87-102. ss). İstanbul: İnsan Yayınları.
Dallmayr, F. (2018). Medeniyetler Çatışmasının Ötesinde. M. Yılmaz (Ed.), Medeniyetler Çatışması ve Samuel Huntington içinde (349-361. ss). İstanbul: Vadi Yayınları.
Davutoğlu, A. (2018). Fukuyama’dan Huntington’a Bir Bunalımı Örtme Çabası ve Siyasi Teorinin Pragmatik Kullanımı. M. Yılmaz (Ed.), Medeniyetler Çatışması ve Samuel Huntington içinde (517-525. ss). İstanbul: Vadi Yayınları.
Dönmez, Rasim Ö. (2004). Küreselleşme, Batı Modernliği ve Şiddet: Batı’ya Karşı Siyasal İşlem. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 1(4), 81-114.
Fukuyama, F. (2016). Tarihin Sonu ve Son İnsan. İstanbul: Profil Yayıncılık.
Fuller, Graham E. (2018). Medeniyetler Çatışması. M. Yılmaz (Ed.), Medeniyetler Çatışması ve Samuel Huntington içinde (253-263. ss). İstanbul: Vadi Yayınları.
Göknel, E. (2015). Öteki’den Düşman’a İslamofobi, İstanbul, Kanes.
Göle, N. (2015). Gündelik Yaşamda Avrupalı Müslümanlar. İstanbul: Metis Yayınları.
Görmez, M. (2015). Sunuş. B. Erul (Ed.), Şiddet Karşısında İslam içinde (7-13. ss). Ankara: DİB Yayınları.
Görmez, M. (2015). Sunuş. İçinde: B. Erul (Editör). Şiddet Karşısında İslam, Ankara, DİB Yayınları, 7-13.
Günerigök, M. (2018). Risk Toplumu ve Din: Yeni Bir Sosyolojiye Doğru. Ankara: Maarif Mektepleri.
Han, Byung C. (2018). Zamanın Kokusu. İstanbul: Metis Yayınları. hobia-A-Challenge-for-Us-All.html. https://www.fbi.gov/file-repository/stats-servicespublications-national-gang-report-2015.pdf/view
Huntington, S. (2018). Medeniyetler Çatışması Mı? M. Yılmaz (Ed.), Medeniyetler Çatışması ve Samuel Huntington içinde (21-55. ss). İstanbul: Vadi Yayınları.
Kalın, İ. (2016). Ben, Öteki ve Ötesi. İstanbul: İnsan Yayınları.
Kalın, İ. (2016). İslam ve Batı. Ankara: İSAM Yayınları.
Kalın, İ. (2018). ). İslamofobi ve Çokkültürlülüğün Sınırları. İ. Kalın, John L. Esposito (Ed.), Bir Korku ve Nefret Söylemi Olarak İslamofobi içinde (37-52. ss). İstanbul: İnsan Yayınları.
Kaya, A. (2015). Refah Devletinden Neoliberal Devlete Geçiş ve İslamofobizm. Sosyoloji Divanı, 3(6), 149-177.
Kongar, E. (2002). Yeni Emperyalizm, Huntington ve Eleştirisi. (Çevrimiçi) https://www.kongar.org/makaleler/mak_ye.php, 18.04.2002.
Kumar, D. (2016). İslamofobi İmparatorluğun Siyaseti. İstanbul: Pınar Yayınları.
Lewis, B. (2017). İslam ve Batı. Ankara: Akılçelen Kitaplar.
Okumuş, E. (2015). Müslümanların İslamofobi ile İmtihanı E. Okumuş (Ed.), İnsanlığın İslamofobi ile İmtihanı içinde (354-384. ss). Ankara: Eski Yeni Yayınları.
Okumuş, E. (2017). Din ve Kültür, Ankara, Maarif Mektepleri.
Özcan, H. (2018). Batı’da İslam Karşıtı “Aşırı Sağ”ın Dini-İdeolojik ve Tarihi Temelleri. E. Okumuş (Ed.), İnsanlığın İslamofobi ile İmtihanı içinde (190-214. ss). Ankara: Eski Yeni Yayınları.
Özsüer, E. (2018). Türkrotia: Avrupa’da Türk İmajı. İstanbul: Kronik Kitap.
Özyurt, C. (2017). Küreselleşme Sürecinde Kimlik ve Farklılaşma. İstanbul: Açılım Kitap.
Runnymede Trust. (1997). Islamophobia: A Challenge For Us All. Erişim Tarihi: 10.03.2018, https://www.runnymedetrust.org/companies/17/74/I slamop
Şentürk, R. (2020). Açık Medeniyet: Çok Medeniyetli Toplum ve Dünyaya Doğru, (6. Baskı). İstanbul, İz Yayıncılık.
Türer, C. (2015). Şiddetin Neliği ve Kavramsal Çerçevesi. B. Erul (Ed.), Şiddet Karşısında İslam içinde (13- 29. ss). Ankara: DİB Yayınları.
Ulutaş, E. (2018). Seçmeli Uzaklık: Batı’da Çok Kültürlülük Romantizminden İslam Fobiasına. Ejder Okumuş (Ed.), İnsanlığın İslamofobi ile İmtihanı içinde (331-343. ss). Ankara: Eski Yeni Yayınları.
Yardım, M. (2015). Göçmen Algısından Mülteci Fobyasına: Avrupa Tecrübesi. Sosyoloji Divanı, 3(6), 129-149.
Yılmaz, M. (2018). Medeniyetler Çatışması’na Giriş. M. Yılmaz (Ed.), Medeniyetler Çatışması ve Samuel Huntington içinde (7-11. ss). İstanbul: Vadi Yayınları.
Zürcher, Erik J. (2011). Medeniyetler Çatışması Işığında İslam, Türkiye ve Avrupa Birliği. Ankara: Kadim Yayınları.