Selim İleri’nin Edebi Kişiliğine İlişkin Bazı Dikkatler

Selim İleri, Cumhuriyet dönemi öykü ve romancılığımızın üretken isimlerindendir. Bu türlerdışında da, deneme, inceleme, anı, tiyatro, senaryo, şiir türlerinde eserler vermiştir. Makalede,yazarın bütün eserlerinin genel bir değerlendirmesi yapıldıktan sonra, bütün bu eserleri domineeden ana yönelimler üzerinde durulmuştur. İlk öykülerinden itibaren Selim İleri’nin eserlerininarka planında hüzün duygusu egemendir. Bu duygu, çoğunlukla yazdıklarının motivasyonuolmuştur. Aynı zamanda yazarın değişen dünyaya ve Türk toplumuna karşı eleştirel bir yaklaşımiçinde olduğu, Abdülhak Şinasi Hisar’ın eserlerindeki gibi bir “güzel duygularla anımsanan birmazi” inşa etmeye çalıştığı söylenebilir. Yaşanmakta olan değişime karşı içte beslenen muhalefetduygusunun çeşitlemeleri yazarın pek çok türde verdiği eserlerine bir biçimde yansımıştır.Yaşadığı zamandan memnun olmayan yazarın aradığı mutluluğu olumsuzluklarından arındırılmışbir geçmiş zaman diliminde bulmak istemesi de belki bir anlamda kendini mutlu ve huzurlu kılmayoludur

Some Distinct Notes about the Literary Personality of Selim İleri

Selim Ileri is one of the productive names of short storytelling and novelism in the Republican Period. Apart from these genres, he also provided works in the genres of essay, analysis, memoir, theater, script, and poetry. In the article, the main trends dominating all these works are emphasized, after a general evaluation of all the works of the author. From his very first short stories, the feeling of sadness prevails in the background of Selim Ileri's works. This feeling had often been the motivation of what he wrote. At the same time, it can be said that the author had a critical approach towards the changing world and the Turkish society and tried to build "the past remembered with beautiful feelings" as in the works of Abdulhak Şinasi Hisar. Diversities of the feeling of opposition fed internally against the ongoing change have somehow reflected in the works of the author in many genres. Perhaps, the desire of the author, who is dissatisfied with the time he lived, to find the happiness he looked for in a past period which was free from problems, is a way of making himself happy and peaceful.

___

  • Alver, K. (2004). Selim İleri Öyküsünde İnsan Halleri. Hece Dergisi, (95), 94-98.
  • Bekiroğlu, N. (1991). Duyarlığın Zaman Romanı/Mavi Kanatlarınla Yalnız Benim Olsaydın. Dergâh Dergisi, (22). 7-8.
  • Bilhan, R. (1998). Selim İleri Hayatı ve Romanları. Fırat Üniversitesi. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
  • Enginün, İ. (2001). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Fethi Naci. (1999). Yüzyılın 100 Romanı. 2. bs., İstanbul: Adam Yayınları.
  • Harmancı, A. (2006). Selim İleri’nin Edebi Kişiliği ve Öykücülüğü. Selçuk Üniversitesi. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Konya.
  • Hızlan, D. (2001). Düzyazı Ayracı. YKY, İst.,
  • İleri, S. (2003). Annem İçin, 5. Bs., İstanbul: Doğan Kitap.
  • İleri, S. (2002). Anılar; Issız ve Yağmurlu. 2. bs. İstanbul: Doğan Kitap.
  • İleri, S. (1975). Dostlukların Son Günü, Ankara: Bilgi Yayınları.
  • İleri, S. (1985). Hatırlıyorum. 2. Bs., İstanbul: Altın Kitaplar.
  • İleri, S. (2005). Kar Yağıyor Hayatıma. İstanbul: Doğan Kitap.
  • İleri, S. (1979) “Niçin Küçük Kentsoyluyu Yazıyorum…”, Türk Dili Dergisi. (334) 26-30.
  • İleri, S. (1974) “Öykünün Abece’si”, Yeni Ufuklar, (248). 39-43.
  • İleri, S. (1974). “Türk Öykücülüğünün Genel Çizgileri”. Türk Dili Dergisi. (286). 3-29.
  • Oktay, A. (2004). Şeytan, Melek, Soytarı, 2. Bs., İstanbul: Doğan Kitap.
  • Savcılıoğlu, N. N. (2004). “Selim İleri İle Çağdaşlaşma ve Bireye Yönelik Saptamalar”, Adam Öykü Dergisi (55) 24-28.
  • Şişman, Ö. (2002). “Mavi Kanatlarınla’dan Ayrılığın İlk Yazı’na”, Cumhuriyet Kitap, (623). 1-7.
  • Tosun, N. (2004). “Geçmiş Zamanın Peşinde : Selim İleri Öykücülüğü”, Hece Dergisi, (87). 99-105.
  • Tosun, N. (1991)“Mavi Kanatlarına Yalnız Benim Olsaydın”, Dergâh Dergisi, (19). 3-5.
  • Türk Dili. (1975). “Öykü Nedir? Öykü Anlayışınızı Anlatır Mısınız?”, Türk Dili Dergisi, (286). 137.
  • Yıldız, A. D. (2004). “Selim İleri Romancılığına Genel Bir Bakış”, Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, (52-53). 4-20.
  • Yıldız, A. D. (1999). Selim İleri’nin Romanları Üzerine ‘Okur Merkezli’ Bir Yaklaşım, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Samsun.