Uluslararası Turizm ve Uluslararası Barış: Rusya Federasyonu’ndan Türkiye’ye Ziyaretçi Akımı Örneği, 1992-1999

Tüm halklar, ülkeler, topluluklar arasında barışçıl ilişkilerin sürdürülebilir turizm marifetiyle beslenebileceği, güçlendirilebileceği ve ilerletilebileceği varsayılır. Makalenin amacı, bu hipotezi Yeltsin dönemi süresince Rusya Federasyonu'ndan (RF) Türkiye'ye ziyaretçi akımı örneğinde incelemektir. Çalışmada inceleme alanı olarak RF'den Türkiye'ye ziyaretçi akımı, incelenen zaman aralığı olarak 1992-1999 seçilmesinin nedeni uluslararası turizmin uluslararası barışa etkisinin belirlenmesinde en uygun örneklerden biri olmasıdır. Konuyla ilgili derinlemesine bilgi edinmek için veri toplama aşamasında ilgili istatistiklere, anlaşmalara, Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü arşivine, Milliyet gazetesi arşivine başvurulmuş, VTSİOM1 anketinden yararlanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular, ziyaretçi akımının iki ülke arasında siyasi sorunların tırmanmasını dizginlediğini ve iki toplumu birbirine yaklaştırdığını ortaya koymuştur.

International Tourism and International Peace: The Case of Russian Visitor Flow from Russian Federation to Turkey, 1992-1999

It is postulated that peaceful relationships among all people, countries and communities be promoted, strengthened and nurtured through sustainable tourism. In this paper, it was aimed to examine the hypothesis the case of Russian visitor flow to Turkey in Yeltsin’s era as a vehicle for promoting peace. The reasons why visitor flow from Russian Federation and time period 1992-1999 were selected as the study area are that this is one of the appropriate case for determination the effect of international tourism to international peace. In order to obtain in depth information about the subject, relevant statistics, agreements, Directorate General of Press and Information’s archive, Newspaper Milliyet’s archive were scanned and questionnaire of VTSIOM was benefited. Findings of the study showed that the visitor flow has curbed escalation of political problems between the countries and closed up the two communities

___

Aksay, H. (1997). Türk İmajı: Dün, Bugün... Yarın?. Avrasya İşbirliği Perspektif, (3-4): 3.
Aksay, H. (2004). Rusların Gözüyle Türkiye. Milliyet Gazetesi Popüler Kültür Eki, (07.04.2004), 6.
Aksay, H. (2015). Rus Kadınının Sırrı Nerede?, http://t24.com. tr/haber/rus-kadininin-sirri-nerede,266078, Erişim tarihi: 10 Ocak 2015.
Assipova, Z. ve Minnaert, L. (2014). Tourists of the World, Unite The Interpretation and Facilitation of Tourism Towards the end of the Soviet Union (1962–1990), Jo- urnal of Policy Research in Tourism, Leisure and Events, 6 (3): 215-230.
Başaran, A. (2013). Dış Siyasi, İktisadi İlişkiler Etkileşimi Çerçevesinde Yeltsin Dönemi Rusya-Türkiye İlişkileri (Basılmamış Doktora Tezi). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Büyükbaş, H. ve Atıcı, N. (2012). Liberal Demokratik Barış Kuramı: Eleştirel Bir Değerlendirme, Erciyes Üniversi- tesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (40): 1-19.
Cho, M. (2007). A Re-examination of Tourism and Peace: The Case of the Mt. Gumgang Tourism Development on the Korean Peninsula, Tourism Management, 28 (2): 556- 569.
Çernişev, A. (2003). Rus Siyasetinde Türkiye, Türk Siyasetin- de Rusya Nasıl Görünüyor. İçinde; N. Cafersoy (Dü- zenleyen), Türkiye-Rusya Federasyonu Avrasya Stratejik Diyalog Toplantısı Ankara, 20-22 Ocak 2003 (ss. 48-53). Ankara: Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi.
Demirtaş, N. ve Başaran, A. (2001). Rusya Federasyonu Tür- kiye Turizm İlişkileri, Ağustos 1998 İktisadî Kriz Önce- si, Sonrası ve Beklentiler. İçinde; 2. Ulusal Türkiye Turiz- mi Sempozyumu Tebliğler Kitabı 6-7 Aralık 2001 (ss. 278- 299). İzmir: Türkiye Turizmini Araştırma Enstitüsü.
Deniz, A. ve Özgür, E. M. (2010). Rusya’dan Türkiye’ye Ulus- lararası Göç: Antalya’daki Rus Göçmenler, Ege Coğrafya Dergisi, 19 (1): 13-30.
Dunayev, V. (1994). Türk Tatil Merkezlerinde Patlamalar… Kürt Militanlar Türk Turizmini Tahrip Etme Niyetinde, Segodnya, 24 Haziran 1994.
Ersöz, H.D. (2012). Tourism in Russia: From Tsarist to Post- Soviet Period (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gorsuch, A.E. (2003). “There is No Place Like Home”: Soviet Tourism in Late Stalinism, Slavic Review, 62 (4): 760-785.
Gürek, H. (1995). Ruslardan Bavul Turizmine Tepki. Milliyet Gazetesi, 21 Ağustos 1995, 9.
Hüseynov, F. (2003). Bağımsız Devletler Topluluğunun Olu- şumunun Hukuki Boyutları, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 52 (4): 387-401.
İlk, N.Ö. (1996). Rusya Bavulu 10 Milyar Dolar. Milliyet Gaze- tesi, 20 Ocak 1996, 7.
Kessler, G. (2001). The Passport System and State Control over Population Flows in the Soviet Union, 1932-1940, Cahiers du Monde Russe, 42 (2-3-4): 477-503.
Kim, S.S., Prideaux, B. ve Prideaux, J. (2007). Using Tourism to Promote Peace on the Korean Peninsula, Annals of Tourism Research, 34 (2): 291-309.
Komsomolskaya Pravda. (1996). Türkler Bavul Ticareti Yapan Turistlerine Seslenerek: ‘Dengeli Ticaret Yapalım’ Di- yorlar, 3 Eylül 1996 tarihli haber.
Kononov, O.A., Kornilov, A.A. ve Özbay, F. (2006). Çağdaş Türk Rus İlişkileri Sorunlar ve İşbirliği Alanları (1992- 2005). E. Osmanov, V. İmanov ve R. Memedov (Çevi- renler) İstanbul: Tasam Yayınları.
Kozak, N., Kozak, M.A. ve Kozak, M. (2001). Genel Turizm İl- keler-Kavramlar. Ankara: Detay Yayıncılık.
Kozmaçov, A. (1998). Rusya Turizmcilerinden Dost Uyarıları, Avrasya İşbirliği Perspektif, (10): 20.
Lagat, K., Kiarie, S.W. ve Njiraini, P. (2014). Tourism and Pe- ace: The Role of Election Period Tourism Operating Procedures in Promoting Peaceful Elections in Kenya. İçinde; C. Wohlmuther ve W. Wintersteiner (Editörler), International Handbook on Tourism and Peace (ss. 199- 215). Klagenfurt/Celovec: Drava Verlag Založba Drava Gmbh.
Lisle, D. (2000). Consuming Danger: Reimagining the War/ Tourism Divide, Alternatives: Global, Local, Political, 25 (1): 91-116.
Milliyet Gazetesi. (1951, Aralık 31). Rusya’da Seyahat Serbes- tisi ve Turizm. http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Gunun- Yayinlari/V1FwMzvROYIhUBuCp2nxcw_x3D__x3D_, Erişim tarihi: 29 Aralık 2014.
Milliyet Gazetesi (1996). Bavul Lobisinden Yeltsin’e Destek, 31 Mayıs 1996, 9.
Milliyet Gazetesi (2004). Gerçekten Burada mı Kaldı?, 2 Eylül 2004, 16.
Moskovskiye Novosti (1996). Uyarı: Kürtler Tatil Yapanlara Kar- şı, 12 Mart 1996.
N°229, E.R. (2014). Bölünmüş Kıbrıs: Kusursuz Olmayan Bir Gerçekle Yüzleşmek. Uluslararası Kriz Grubu, http:// www.crisisgroup.org/en/regions/europe/turkey-cyprus/ cyprus/229-divided-cyprus-coming-to-terms-on-an- imperfect-reality.aspx?alt_lang=tr, Erişim tarihi: 21 Ocak 2015.
Orlow, I. (2014). The Soviet Union Outgoing Tourism in 1955- 1985: Volume, Geography, Organizational Forms. Basic Research Program Working Papers.
Reutov, A. (1996). NATO’nun Genişlemesine Bu Kadar Has- sasiyet Göstermemek Lazım, Nezavisimaya Gazeta, 16 Aralık 1996.
Özaslan, Ö. (2013). Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü’nün 20’nci Genel Kurulu Zimbabve Cumhu- riyeti’ndeki toplantıda “Hava Ulaştırması ve Turizm” konulu oturumunda yaptığı konuşma içeriği, https:// testsite.kultur.gov.tr/TR,62266/turkiyeden-dunya-turizm- orgutune-kuresel-baris-mesaji.html, Erişim tarihi: 2 Aralık 2016.
Özdal, H., Özertem, H.S., Has, K. ve Demirtepe, M.T. (2013). Türkiye-Rusya İlişkileri: Rekabetten Çok Yönlü İşbir- liğine, Ankara: Uluslararasi Stratejik Araştirmalar Ku- rumu (USAK), http://www.usak.org.tr/images_upload/ files/t%C3%BCrkiye%20rusya%20tr%20nete.pdf, Erişim tarihi: 12 Aralık 2015.
Özel, Ç.H. (2014). Turizmin Sosyo-Kültürel Boyutta Orta- ya Çıkardığı Etkilerin İncelenmesi: Marmaris Örneği, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (42): 57-68.
Rossiykaya Gazeta (1996). Türk Sahilleri Bize Lazım mı?, 30 Ni- san 1996.
Sezer, D.B. (2003). Rus Siyasetinde Türkiye, Türk Siyasetinde Rusya Nasıl Görünüyor. İçinde; N. Cafersoy (Düzen- leyen), Türkiye-Rusya Federasyonu Avrasya Stratejik Di- yalog Toplantısı Ankara, 20-22 Ocak 2003 (ss. 44-48). An- kara: Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yayınları.
Sönmez, S.F. ve Apostolopoulos, Y. (2000). Conflict Resolu- tion Through Tourism Cooperation? The Case of the Partitioned Island-State of Cyprus, Journal of Travel and Tourism Marketing, 9 (3): 35-48.
TBMM Tutanak Dergisi. (1989). (14.12.1989), http://www. tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d18/c036/ tbmm18036046.pdf, Erişim tarihi: 30 Aralık 2014.
TBMM Genel Kurul Tutanağı. (2010). (03.06.2010), http://www. tbmm.gov.tr/develop/owa/tutanak_g.birlesim_baslangic?P4 =20679&P5=H&page1=7&page2=7, Erişim tarihi: 30 Ara- lık 2014.
UNEP, United Nations Environment Programme. (2016). To- urism and Socio-Cultural Conservation, Tourism as a Force for Peace, http://www.unep.org/resourceefficiency/ Business/SectoralActivities/Tourism/FactsandFiguresabo- utTourism/ImpactsofTourism/Socio-CulturalImpacts/Tou- rismandSocio-CulturalConservation/tabid/78782/Default. aspx, Erişim tarihi: 25 Şubat 2016.
Unur, K. (2000). Turizm-Terörizm İlişkisi ve Türkiye Örneği, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 11 (2): 169-177.
Upadhayaya, P.K., Müller-Böker, U. ve Sharma, S.R. (2011). Tourism Amidst Armed Conflict: Consequences, Co- pings, and Creativity for Peace-building Through Tou- rism in Nepal, The Journal of Tourism and Peace Research, 1 (2): 22-40.
Webster, C.G. ve Ivanov, S.H. (2013). Tourism as a Force for Po- litical Stability. Klagenfurt/Celovec: Drava Print GmbH.
Werth, N. (2004). The Russian Card: The Propiska. İçinde; E. b. McElroy (Editör), National Identification Systems : Es- says In Opposition (ss. 116-119). Jefferson, N.C. : McFar- land & Co.
Yakar, M. (2013). Türkiye’de Yurtdışı Doğumlu Nüfusun Ge- lişimi ve Dağılışı, International Journal of Human Scien- ces, 10 (1): 494-523.
Yerovcenkov, A. (1996). Türkiye’deki Kafkas Sendromu, Eho Planeti, 7 Şubat 1996.
Yılmaz, R. (2014). Kıbrıs Kara Sınır Kapılarının Açılışının Toplumsal Müzakerelere Etkisi ve KKTC’de Devletleş- me Olgusu (2003-2013), Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırma- ları Dergisi, 14 (28): 369-392.
Zhizhanova, Y. (2011). Tourism in the USSR in the Second Half of the 20th century. Experience of travelling and international tourism exchange, http://t2m.org/wp- content/uploads/2011/09/Zhizhanova_Yuliya_Paper.pdf, Erişim tarihi: 23 Ocak 2015.