Türkiye Cumhuriyeti’nde Turizm ve Reklam

İnsanlık tarihi kadar eski olan seyahat etme ihtiyacı günümüzde ulusal ve uluslararası boyutlarda tanıtım, reklam ve turizm gibi sektörlerin oluşmasını sağlamıştır. Ticari, kültürel, dini, sıhhi ve eğlence amaçlı yapılan seyahatler ekonomik ve sosyal yönden bireyi, toplumu ve ülkeleri etkilemektedir. Türkiye Cumhuriyeti’nin turizm, tanıtım ve reklamcılık alanındaki birikimi uzun bir tarihsel sürece dayalıdır. Osmanlı Devleti’nin olumsuz mirasını devralan yeni Türk devleti kurumsal, mali ve kültürel sorunları çözmek için birçok düzenlemeye gidildi. Ulaşım, konaklama ve rehberlik hizmetlerinin yapılandırılmasından eğitimli iş gücü ve yatırımcı yetiştirilmesine kadar birçok alanda köklü çalışmalar yapılmıştır. Batının oryantalist bakışıyla oluşturulan Türkiye ve Türkler hakkındaki yanlış bilgi ve intibaların düzeltilmesi ve basın, yayın, tanıtım ve propaganda çalışmalarıyla Türk turizminin güçlendirilmesi hedeflenmiştir. 1950’lerden sonra dünyada ve Türkiye’de yaşanılan sosyo-kültürel ve ekonomik gelişmelerin etkisiyle yeniden şekillenerek reklam ve turizm sektörü büyümeye devam etmektedir. Çalışmada bu süreçler araştırma eserleri üzerinden ve genel hatlarıyla değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler:

turizm, türkiye, reklam, tanıtım

Tourism and Advertising in the Republic of Türkiye

The need to travel, which is as old as the history of humanity, has led to the formation of sectors such as promotion, advertising and tourism in national and international dimensions. Travels made for commercial, cultural, religious, sanitary and recreational purposes affect the individual, society and countries economically and socially. The accumulation of the Republic of Turkey in tourism, promotion and advertising is based on a long historical process. Inheriting the negative legacy of the Ottoman Empire, the new Turkish state made many arrangements to solve institutional, financial and cultural problems. Deep-rooted studies were carried out in many areas, from structuring transportation, accommodation and guidance services to training an educated workforce and investors. It is aimed to correct the misinformation and impressions about Turkey and Turks created with the orientalist view of the West, and to strengthen Turkish tourism through press, publication, promotion and propaganda works. After the 1950s, the advertising and tourism sector continued to grow by being reshaped with the effect of socio-cultural and economic developments in the world and in Turkey. In this study these processes were evaluated in general terms and through research resources.

___

  • Kaynaklar Amil, E. (2002). Reklam ve Reklamcılık: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 9: 11-19.
  • Bakar, B. (2008). Turizm Tarihimizde İdealist ve Öncü Bir Organizasyon: Müstakbilin Cemiyeti, Türklük Araştırmaları Dergisi, 20: 521-550.
  • Bozkurt, C. (2019). Türkiye Cumhuriyetinin Bir Propaganda ve Tanıtım Hamlesi: 1926 Seyyar Sergi ve Avrupa Seyahati, Belleten, 83 (298): 1097-1130.
  • Demirtaş, M. (2009). “XIX. Yüzyılda İstanbul’a Göçü Önlemek İçin Alınan Tedbirler: Men-i Mürur Uygulaması ve Karşılaşılan Güçlükler”, Belleten, 73/268: 739-764.
  • Demiryolları Mecmuası, 1 Mart 1341.
  • Er, M. (2012). İhap Hulusi Görey’in Cumhuriyet Dönemi Afişlerinin Göstergebilimsel Açıdan İncelenmesi, Türkbilig, 23: 115-132.
  • Erden, Ö. (2006). Mustafa Kemal Atatürk Döneminde Türkiye’yi Ziyaret Eden Devlet Başkanları, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi. Evcin, E. (2014). Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Yıllarında Turizm ve Tanıtım Faaliyetleri, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 55: 23-82. https://www.kulturportali.gov.tr/portal/bakanligimiz (Erişim Tarihi: 20 Temmuz 2023)
  • https://www.youtube.com/channel/uctpnordayeusccfc0ae6zdw (Murat Soner youtube kanalı, Erişim Tarihi: 20 Temmuz 2023) Karaca, T. N. (2020). Sınırları Çizen Kadın İngiliz Casus Gertrude Bell, İstanbul: Kronik Kitap.
  • Koçer, G. (2020). Turizm Tarihini Keşfetmek: Modern Turizmin Doğuşu ve Doğu’nun Cazibesi, Near East Historical Review, 10 (3): 327-344.
  • Mert, Y. L. (2018). Türkiye’de Bankacılık Sektöründe Kurumsal Reklamcılığın Dönüşümü, Etkileşim, 1 (1): 102-130. Öztürk, G. (2009). 1920-1950 Yılları Arasında Türkiye'deki Reklamcılığın Değerlendirilmesi, Uluslararası Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları Dergisi, 1 (1): 41-54.
  • Polat S.A.-Polat S. (2016), Oryantalist İmgelemde Turizm Söylemi, Kastamonu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1): 257-268.
  • Servet-i Fünun, 21 Temmuz 1927 Toprak, Z. (1988). Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Reklamcılık, Boğaziçi, 2: 22-29
  • Toprak, Z. (1993). Seyyah’tan Turist’e, Sınaat’tan Endüstri’ye: Ecanib Sınaatı” (Türkiye’de “Ecanib Sınaatı Yada Turizm Endistrisi), Tarih Vakfı, 6: 66-69
  • Yavuz, Ş. (2007). Modernleşme Sürecinde Osmanlıdan Cumhuriyete Reklam Serüveni, İletişim Fakültesi Dergisi, 1: 183-196. Yavuz, Ş. (2013). Türk Toplumunun Tüketim Toplumuna Dönüşmesinde Reklamcılığın Rolü, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 36: 219- 240.
  • Yazıcı Ö. F. (2022). Osmanlı İmparatorluğu’nda Turizm (1850-1923) (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı.