MELİH CEVDET ANDAY’IN ŞİİRLERİNDE KULLANILAN DOĞA UNSURLARI

Melih Cevdet Anday; Orhan Veli Kanık ve Oktay Rifat Horozcu ile birlikte 1941 yılında Garip akımını başlatmış ve Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının önemli şairlerinden biri olmuştur. 1936 yılında Varlık dergisinde yayımlanan “Ukde” şiirinden 1995’te yayımlanan son şiir kitabı “Yağmurun Altında”ya kadar yaklaşık 60 sene boyunca üretken bir şekilde şiirlerini yazmıştır. İlk eserlerinde Garip hareketi etkisiyle her türlü konuda uyak ve ölçü kaygısı olmadan şiirlerini yazmış, daha sonraysa toplumsal konulara şiirlerinde yer vermiştir. Şair, özellikle 1960’tan sonra mitolojik ögelere ve felsefi düşünceye yönelmiştir. Melih Cevdet Anday’ın tüm bu şiir hayatı boyunca duygu ve düşüncelerini ifade ederken doğadan faydalandığı ve doğayı sevdiği görülür. Şair; sanatı doğadan bağımsız düşünmezken kişisel duygularını, düşüncelerini, ruh halini doğa betimlemeleriyle sunar ve insan ile doğayı özdeşleştirir. Bu çalışmanın amacı; Melih Cevdet Anday’ın doğa unsurlarını şiirlerinde nasıl kullandığı araştırmaktır. Sanatçının doğayı nasıl algıladığı, doğa tasvirlerini nasıl yaptığı, insan-doğa ilişkisine olan bakış açısı, doğanın duygu ve düşünceleriyle olan özdeşimi 60 sene boyunca yazmış olduğu bazı şiirlerinden hareketle kronolojik olarak incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

melih cevdet anday, şiir, doğa

Types Of Women In The Historical Romans Of Necîb Mahfûz

Najib Mahfouz is a famous Egyptian writer known for his novels in Modern Arabic literature and was awarded the Nobel Prize in literature in 1988. His works include historical, socialist realist and symbolic novels. In his early years, Najib Mahfuz became interested in the Pharaonic period, which was a continuation of Ancient Egypt, and he wrote three novels called ‘Abesu'l-Akdar (1939), Radubis (1943) and Kifah Tibe (1944). Like many writers, there are different types of women in Najib Mahfuz's novels. Female types, who are generally one of the main characters of the novel take an important role in the plot of the novel. These types of women can sometimes be a mother longing to have a child, or sometimes a passionate woman who seduces the man with all her lust. In this context, Necîb Mahfûz focused on women from all parts of the society and revealed types of women with various identities in his novels. In this study, the types of women mentioned in Najib Mahfuz's historical novels ‘Abesu'l-Akdar, Radubis and Kifah Tibe will be discussed by analyzing the physical and psychological situation of these women. In this way, the portrait of women drawn by Najib Mahfuz in his historical novels will be tried to be revealed.

Keywords:

Najib Mahfuz, ‘Abesu'l-Akdâr Radûbîs, Kifâh Tîbe, Types of Women,

PDF

___

Anday, M.C.(1991). Ölümsüzlük Ardında Gılgamış. İstanbul: Adam Yayınları.
Anday, M.C. (1996). Rahatı Kaçan Ağaç: Toplu Şiirleri I. İstanbul: Adam Yayınları.
Anday, M.C. (1995). Yağmurun Altında. İstanbul: Adam Yayınları.
Anday, M.C. (1992). Yiten Söz. İstanbul: Adam Yayınları.
Armağan, Y. (2003). Melih Cevdet Anday Şiirinde Zaman. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bilkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Balkar, T.A. (1995). Bilinçli Bir Çocuk ve Bilinçli Bir Delinin Altmış Yıllık Şiir Serüveni ya da Melih Cevdet Anday Şiirinin Kendi İçindeki Gelişimi. Ş. Erbaş (Ed.), Melih Cevdet Anday Günleri 20-21 Mayıs 1995 (s. 91-106). Ankara: Edebiyatçılar Derneği Yayınları.
Doğan, M. H. (2001). Yüzyılın Türk Şiiri Antolojisi (1900-2000). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Durmuş, M. (2004). Melih Cevdet Anday’ın Şiirleri ve Şiir Sanatı. Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Enginün, İ. (2005). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı. İstanbul: Dergah Yayınları.
Fuat, M. (1995). Çağdaş Türk Şiiri Antolojisi I. İstanbul: Adam Yayınları.
Koçak, O. (1989, Haziran-Ekim). Melih Cevdet Anday’la Söyleşi. Defter, 10, 84-85.
Necatigil, B. (1985). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. İstanbul: Varlık Yayınları.
Oktay, A. (1993). Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı (1923-1950). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Oral, Z. (1988, Ağustos). Melih Cevdet Anday. Milliyet Sanat (Edebiyatımızda On İnsan Bin Yaşam Eki), 198.
Türk Dil Kurumu. (2008). Büyük Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
Yalçın, M. (2001). Anday, Melih Cevdet. Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (I, 1. Baskı, s. 105-109). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.