Türkiye'de Kadın İşgücünün Panel Veri Analizi

Türkiye'de kadınların İKO'nı etkileyen unsurları tespit etmeye yönelik bu çalışmada 1988-2001 dönemi için ; Türkiye geneli, kırsal ve kentsel alanlara ilişkin panel veri kullanılarak kısıtlı en küçük kareler regresyonu ile birimlere özgü sabit terimlerle sabit etkiler ve rassal etkiler modelleri kullanılmıştır. Modellerde denenen çok sayıda makro özellikli değişkenlerden anlamlı bir sonuç elde edilemezken; kadın aktif nüfusu içinde ev kadınlarının oranı, istihdam edilen kadın işgücü içinde ücretsiz aile işçilerinin oranı ve 12 + yaş nüfus içinde toplam emeklilerin oranı değişkenlerinden beklenen yönde ve anlamlı sonuçlar elde edilmiştir. Türkiye'de kadın işgücüne katılımının makro nitelikteki değişkenlere karşı doğrudan duyarlı olmayıp, gruba özgü ve mikro özellik taşıyan değişkenlerden etkilenmesi önemli bir ampirik bulgudur. Bu sonuç ülkemizde kadın işgücünün emek piyasalarına katılım kararında; ücretler, enflasyon, büyüme oranı, işsizlik oranı gibi unsurların doğrudan etkili olmadığı ve kadın işgücünün emek piyasaları ile yeterince bütünleşemediği anlamına gelmektedir. Dünyanın gelişmiş ve gelişmekte olan çoğu ülkesinin aksine Türkiye'de kadınlarımız geleneksel rollerinin ve istihdam biçimlerinin dışına çıkmakta başarılı olamamaktadırlar. Bu durumun nedenlerinin sadece ekonomik değil, aynı zamanda sosyolojik boyutları olduğu da söylenebilir.

In this study, we try to examine the determinants of women's labor participation rates using panel data regressions of Restricted Least Squares, Fixed Effects Model (FEM), and Random Effects Model (REM). Based on the results of FEM and REM, we find significant relationships between women's labor participation rates and group spesific variables of unpaid family workers (UCRAIL), ratio of the housewives to the female labor force (EVKDOR), and ratio of the retired people to the civilian population 12 years old and over (EMOR). The results of the emprical study have important implications. First of all, not finding a significant relationships between some macroeconomic variables, such as inflation rate, unemployment rate and growth rate and the women's labor participation rates can be interpreted that they do not have direct influence on the women's labor participation rates. Secondly, such finding also may indicate that there is a lack of integration of female workers into labor markets. Finally, unlike the developed and some developing nations, it is fair to conclude that most of the female workers in Turkey undertake their traditional tasks and find jobs which are considered as traditionally women's jobs. Therefore, it can be argued that these implications have not only economic consequences, but also sociological dimensions.

PDF

___

Antecol, Heather (2000). Ah Examination Of Cross-Country Differences In The Gender Gap In Labor Force Participation Rates. Labour Economics Vol.7 Nu.4 July: 409-426.
Aytaç, Serpil (2001). Panel Konuşması. TİSK-Gelişen Sanayi Merkezlerinde Kadın İş-gücü Paneli I-II, Ankara.
Aytaç, Serpil; Sevüktekin, Mustafa vd.(2002). Çağdaş Sanayi Merkezlerinde Kadın İşgücünün Konumu: Bursa Örneği, TİSK Yay.No: 219: Ankara.
Blau, David ve Robins, Phillip (1988). Child Care Costs And Family Labor Supply. Review Of Economics And Statistics, August: 374-381.
Cattan, Peter (1991). Child Care Problems: An Obstacle To Work. Monthly Labor Review, October: 1-9.
Chase, Robert S. (1995). Womens Labor Force Participation During And After Communism: A Study Of The Czech Republic And Slovakia. Yale University Economic Growth Center Discussion Paper No:768, November: 1-25.
Costa, Dora L. (2000). From Mill Town To Board Room: The Rise Of Women's Paid Labor. National Bureau Of Economic Research Working Papers, WP No:7608, Cambridge, MA.
Çolak, Ömer Faruk ve Cem Kılıç (2001). Yeni Sanayileşen Bölgelerde Kadın İşgücü Arzı: Şanlıurfa Örneği. TİSK Yay.No: 214, Ankara.
Darling, Martha (1975). The Role Of Women In The Economy. OECD Publications, Paris.
Ecevit, F.Yildiz (1993). Kentsel Üretim Sürecinde Kadın Emeğinin Konumu ve Değişen Biçimleri. Şirin Tekeli (Der.), Kadın Bakış Açısından 1980'ler Türkiye'sinde Kadının. İletişim Yayınları, 2. Baskı, İstanbul: 117-128.
Eraydın, Ayda; Erendil, Asuman vd.(1999). Yeni Üretim Süreçleri ve Kadın Emeği. T.C.Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
Eyüboğlu, Ayşe; Özar, Şemsa ve Tanrıöver, Hülya T. (2000). Kentlerde Kadının İş Yaşamına Katılım Sorunlarının Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Boyutları. T.C.Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
Fosu, Augustin Kwasi (1999). Cost Of Living And Labor Force Participation: Married Women In Urban Labor Markets. Journal Of Labor Research, Spring, Vol.20, Is-sued: 219-232 makalesinin EBSCO Host veri tabanından elde edilen nüshası, 1-18.
Goldin, Claudia (1991). The Role Of World War II In The Rise Of Women's Employment. American Economic Review, Vol.81, Nu.4, September: 741-756.
Greene, William H (2003). Econometric Analysis. Prentice Hall, Fifth Edition, ABD.
Greenwood, Jeremy; Seshadri, Ananth ve Yörükoğlu, Mehmet (2002). Engines Of Liberation,.University Of Rochester, Department Of Economics Working Papers: 1-51.
Gürsel, Seyfettin ve Ulusoy, Veysel (1999). Türkiye'de İssizlik ve İstihdam. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
Gujarati, Damodar (2003). Basic Econometrics. McGraw Hill, Fourth Edition, ABD.
Hayghe, Hovard V. (1990). Family Members In The Work Force. Monthly Labor Review, March: 14-19.
Hayghe, Hovard V. ve Bianchi, Suzanne M. (1994). Married Mothers' Work Patterns: The Job-Family Compromise. Monthly Labor Review, June: 24-30.
Herz, D. E. (1995). Work After Early Retirement: An Increasing Trend Among Men. Monthly Labor Review, April: 13-20.
ILO (2000). World Labour Report 2000, Geneva.
Judge, George G. vd. (1985). The Theory and Practice of Econometrics. Wiley, Second Edition, ABD.
Kurtulmuş, Numan (1996). Sanayi Ötesi Dönüşüm. İz Yayıncılık; İstanbul.
Kümbetoğlu, Belkıs ve Çağa, Nilgün (2000). Çalışan Kadınlar ve Küreselleşme. Görüş, Eylül: 56-65.
Lordoğlu, Kuvvet (1993). Evde Çalışan Kadınlara İlişkin Nitel Bir Karşılaştırma ve Bazı Sorunlar. İstanbul Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi Kadın Araştırmaları Dergisi, No:l: 100-109.
Lordoğlu, Kuvvet, Türkel Minibaş vd. (1999). Çalışmaya Hazır İşgücü Olarak Kentli Kadın ve Değişimi. T.C.Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
Mincer, J. (1985). Intercountry Comparisons Of Labor Force Trends And Of Related Developments: An Overview. Journal Of Labor Economics, Vol.3, S1-S32.
OECD (2001). Labor Force Statistics 1980-2000, Paris.
Özbay, Ferhunde (1982). Türkiye'de Kırsal/Kentsel Kesimde Eğitimin Kadınlar Üzerindeki Etkisi, Nermin Abadan Unat (Der.), Türk Toplumunda Kadın, 2. Baskı, Araştırma, Eğitim, Ekin Yayınları, İstanbul:. 171 -197.
Özbay, Ferhunde (1993). Kadınların Ev İçi ve Ev Dışı Uğraşlarındaki Değişme. Şirin Tekeli (Der.), Kadın Bakış Açısından 1980'ler Türkiyesinde Kadın, 2. Baskı, İletişim Yayınları, İstanbul: 129-158.
Özbay, Ferhunde (1994). Women's Labor In Rural And Urban Settings. Boğaziçi Journal, Vol.8, No: 1-2:5-19.
Özar, Şemsa (1994). Some Observations On The Position Of Women In The Labor Market In The Development Process Of Turkey.Bogazici Journal, Vol.8, No: 1-2: 21-43.
Özar, Şemsa (1996). Kentsel Kayıt dışı Kesimde İstihdam Sorununa Yaklaşımlar ve Bir Ön Saha Araştırması. ODTÜ Gelişme Dergisi, 23 (4): 509-534.
Pew Research Center For The People And The Press (2003). Views Of A Changing World. Washington D.C.
Reimers, C.W. (1985). Cultural Differences In Labor Force Participation Among Married Women. American Economic Association Papers And Proceedings, Vol. 75: 251-255.
Seitz, Shannon N. (1999). Labor Supply, Divorce And Remarriage. University Of Western Ontorio Working Papers, Ontorio/Canada: 1-31.
Zeytinoğlu, Işıl Urla (1998). Constructed Images As Employment Restrictions: Determinants Of Female Labor In Turkey. Zehra E. Arat (Ed.). Deconstructing Images Of The Turkish Women, St Martin's Press, New York.