21963

Finansal Gelişme, Ekonomik Büyüme ve Enerji Tüketiminin Çevresel Kalite Üzerindeki Etkisi: E-7 Ülkeleri Örneği

Öz Bu çalışmanın amacı E-7 ülke ekonomileri için (Türkiye, Hindistan, Çin, Brezilya, Endonezya, Rusya ve Meksika) finansal gelişmenin, ekonomik büyümenin ve enerji tüketiminin çevresel kalite üzerindeki etkisini 1990-2014 yılları arasında verileri kullanarak analiz etmektir. Bu amaç doğrultusunda, çevre kalitesi ölçütü olarak, kişi başına düşen karbondioksit emisyonu (CO2), finansal gelişme ölçütü olarak, özel sektöre verilen kredilerin GSYİH’ya oranı, ekonomik büyüme ölçütü olarak, ekonomik büyümede meydana gelen yıllık artış ve enerji tüketimi ölçütü olarak da kişi başına petrol tüketimi değişkenleri kullanılmıştır. Değişkenlerin analizinde panel veri analizi yöntemi kullanılmıştır. İlk önce değişkenlerde ve modellerde yatay kesit bağımsızlığını test etmek için Breusch ve Pagan (1980), CDlm Pesaran (2004), CD ve Pesaran (2004), Ullah ve Yagamata (LMadj PUY) (2008) testleri uygulanmıştır. Değişkenler ve modeller yatay kesit bağımlılığı içerdiğinden dolayı yatay kesit bağımlılığını dikkate alan ikinci nesil panel birim kök testlerinden Pesaran (2007) CADF (Crosssectional Augmented Dickey Fuller) testi kullanılmıştır. Değişkenler durağan hale getirildikten sonra uzun dönem ilişkisi için Westerlund (2008), Durbin-H Eşbütünleşme testi uygulanmıştır. Uzun dönem ilişki katsayılarını tespit etmek içinde Genişletilmiş Ortalama Grup (AMG–Augmented Mean Group) tahmincisinden yararlanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, Türkiye, Endonezya ve Rusya ekonomileri için finansal gelişmenin çevre kalitesini artırdığı tespit edilmiştir. Ekonomik büyüme sonuçları incelendiğinde ise; Hindistan, Çin, Brezilya ve Meksika ekonomileri için ekonomik büyümenin karbon salınımını azaltarak çevre kalitesini artırdığı tespit edilmiştir. Türkiye ve Rusya içinse ekonomik büyümenin karbon salınımını artırarak çevre kalitesini azalttığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Finansal Gelişme, Ekonomik Büyüme, Çevre Kalitesi ve Kuznets Eğrisi

PDF

___

Akbostanci, E., Turut-Asik, S. ve Tunc, GI. (2009). The relationship between income and environment in Turkey: İs there an environmental Kuznets curve? Energy Policy, 37(3), 861-867. doi:10.1016/j.enpol.2008.09.088
Al-Amin, S.C., Huda, N. ve Hamid, A. (2009). Trade, economic development and environment: Malaysian experience. Bangladesh Dev Stud., 32(3), 19-39. Erişim adresi: https://bids.org.bd/uploads/publication/BDS/32/32-3/02_Amin_Siwar_Huda& %20 Hamid.pdf
Al-Mulali, U., Saboori, B. ve Ozturk, I. (2015). Investigating the environmental Kuznets Curve hypothesis in Vietnam. Energy Policy, 76, 123-131. doi:10.1016/j.enpol.2014.11.019
Akin, C.S. (2014). The impact of foreign trade, energy consumption, and income on CO2 emissions. Int J Energy Econ Policy, 4(3), 465-475. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/361330
Babu, S.S. ve Datta, S.K. (2013). The Relevance of environmental Kuznets Curve (EKC) in a framework of Broad-Based environmental degradation and modified measure of growth-a pooled data analysis. International Journal of Sustainable Development & World Ecology, 20(4), 309-316. doi:10.1080/13504509.2013.795505
Breusch, T. S. ve Pagan, A. R. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253. https://doi.org/10.2307/2297111
Carson, R.T. (2010). The environmental Kuznets curve: seeking empirical regularity and theoretical structure. Review of Environmental and Economic Policy, 4, 3-23. doi:10.1093/reep/rep021
Carson R. T., Jeon, Y. ve McCubbin, D. R. (1997). The relationship between air pollution emissions and income: US data. Cambridge University Press Environment and Development Economics, 2, 433-450. Erişim adresi: https://econweb.ucsd.edu/~rcarson/papers/USKuznets.pdf
Cialani, C. (2007). Economic growth and environmental quality. Management of Environmental Quality: An International Journal,18(5), 568-577. https://doi.org/10.1108/14777830710778328
Çetin, M., Kırcı, B., Saygın, S. ve Alaşahan, Y. (2018). Ekonomik büyüme, finansal gelişme, enerji tüketimi ve dış ticaretin çevre kirliliği üzerindeki etkisi: Türkiye ekonomisi için bir nedensellik analizi (1960-2013). Balkan Journal of Social Sciences/Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 26-43. Erişim adresi: http://hdl.handle.net/20.500.11776/2706
Çetin, M. ve Şeker, F. (2014). Ekonomik büyüme ve dış ticaretin çevre kirliliği üzerindeki etkisi: Türkiye için bir ARDL sınır testi yaklaşımı. Yönetim ve Ekonomi, 21(2), 213-230. https://doi.org/10.18657/yecbu.48366
Dar, J. A. ve Asif, M. (2018). Does financial development improve environmental quality in Turkey? An application of endogenous structural breaks based cointegration approach. Management of Environmental Quality: An International Journal, 29(2), 368-384. doi:10.1108/MEQ-02-2017-0021
Eberhardt, M. ve Teal, F. (2010). Productivity analysis in global manufacturing production. Discussion Paper 515, University of Oxford. Erişim adresi: http://www.economics.ox.ac.uk/research/WP/pdf/ paper515.pdf
Eberhardt, M. ve Teal, F. (2011). Econometrics for grumblers: A new look at the literature on crosscountry growth empirics. Journal of Economic Surveys, 25, 109-155. doi:10.1111/j.1467-6419.2010.00624.x
Eberhardt, M. ve Bond, S. (2009). Cross-section dependence in nonstationary panel models: A novel estimator. MPRA Paper 17692, University Library of Munich.
Emirmahmutoğlu, F. ve Köse, N. (2011). Testing for Granger causality in heterogeneous mixed panels. Economic Modelling, 28, 870-876. doi:10.1016/j.econmod.2010.10.018
Fotros, M. H. ve Maaboudi, R. (2010). The Impact of Trade Openness on CO2 Emissions in Iran, 1971-2005. Erişim adresi: https://www.gtap.agecon.purdue.edu/resources/download/5112.pdf
Grossman, G.M. ve Krueger, A.B. (1991). Environmental Impacts of a North American Free Trade Agreement. NBER Working Paper, No. 3914; National Bureau of Economic Research: Cambridge, MA, USA.
Holtz-Eakin, D. ve Seldan, T.M. (1995). Stoking the fires? CO2 emissions and economic growth. Journal of Public Economics, 57(1), 85-101. doi:10.1016/0047-2727(94)01449-X
Irfan, M. ve Shaw, K. (2017). Modeling the effects of energy consumption and urbanization on environmental pollution in South Asian countries: a nonparametric panel approach. Qual Quant, 51(1), 65-78. doi:10.1007/s11135-015-0294-x
Jalil, A. ve Feridun, M. (2011). The impact of growth, energy and financial development on the environment in China: a cointegration analysis. Energy Economics, 33(2), 284-291. doi:10.1016/j.eneco.2010.10.003
Jamel, L. ve Derbali, A. (2016). Do energy consumption and economic growth lead to environmental degradation? Evidence from Asian economies. Cogent Economics & Finance, 4, 1-19. doi:10.1080/23322039.2016.1170653
Jiang, M., Kim, E. ve Woo, Y. (2020). The Relationship between Economic Growth and Air Pollution—A Regional Comparison between China and South Korea. International Journal of. Environmetal Research adn Public Health, 17, 1-20. doi:10.3390/ijerph17082761
Karanfil, F. (2009). How many times again will we examine the energy income nexus using a limited range of traditional econometric tools? Energy Policy, 37(4), 1191-1194. doi:10.1016/j.enpol.2008.11.029
Kasperowicz, R. (2015). Economic growth and CO2 emissions: the ECM analysis. Journal of International Studies, 8(3), 91-98. doi: 10.14254/2071-8330.2015/8-3/7
Khan, S., Peng, Z. ve Li, Y. (2019). Energy consumption, environmental degradation, economic growth and financial development in globe: Dynamic simultaneous equations panel analysis. Energy Reports, 5, 1089-1102. doi:10.1016/j.egyr.2019.08.004
Kraft, J. ve Kraft, A. (1978), On the Relationship between Energy and GNP. Journal of Energy Development, 3, 401-403. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/24806805
Koçak, E. (2017). Finansal gelişme çevresel kaliteyi etkiler mi? Yükselen piyasa ekonomileri için ampirik kanıtlar. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 13(3), 535-552. doi:10.17130/ijmeb.2017331326
Koçbulut, Ö. ve Altıntaş, H. (2016). İkiz açıklar ve Feldstein-Horioka hipotezi: OECD ülkeleri üzerine yatay kesit bağımlılığı altında yapısal kırılmamı eşbütünleşme analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 48, 145-174. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/282798
Kuznets, S. (1955). Economic growth and income inequality. The American Economic Review, 45(1), 1-28. Erişim adresi: https://assets.aeaweb.org/asset-server/files/9438.pdf
Lee, C.C. ve Chang, C.P. (2008). Energy consumption and economic growth in Asian economies: A more comprehensive analysis using panel data. Resource and Energy Economics, 30, 50-65. doi:10.1016/j.reseneeco.2007.03.003
Li, S., Zhang, J. ve Ma, Y. (2015). Financial development, environmental quality and economic growth. Sustainability, 7, 9395-9416. doi:10.3390/su7079395
Lieb, C.M. (2003). The environmental Kuznets Curve: A survey of the empirical evidence and of possible cause. Discussion Paper Series No. 391, University of Heidelberg, Erişim adresi: https://www.econstor.eu/bitstream/10419/127208/1/dp391.pdf
Meadows, DH., Meadows, DL., Randers, J. ve Behrens, WW. (1972). The limits to growth. New York : Universe Books.
Munir, K. ve Riaz, N. (2019). Energy consumption and environmental quality in South Asia: evidence from panel non-linear ARDL. Environmental Science and Pollution Research, 26, 29307-29315. doi:10.1007/s11356-019-06116-8
Narayan, P.K., Saboori, B. & Soleymani, A. (2016). Economic growth and carbon emissions. Economic Modelling, 53, 388-397. doi.10.1016/j.econmod.2015.10.027
Pesaran, M. H. ve Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93. doi:10.1016/j.jeconom.2007.05.010
Pesaran, M. H., Ullah, A. ve Yamagata, T. (2008). A bias‐adjusted LM test of error cross‐ section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127. Erişim adresi: https://economics.ucr.edu/papers/papers06/06-03.pdf
Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. Cambridge Working Papers in Economics no. 435. University of Cambridge. Erişim adresi: http://ftp.iza.org/dp1240.pdf
Sadorsky, P. (2010). The impact of financial development on energy consumption in emerging economies. Energy Policy, 38(5), 2528-2535. doi:10.1016/j.enpol.2009.12.048
Saidi, K. ve Hammami, S. (2015). The impact of CO2 emissions and economic growth on energy consumption in 58 countries. Energy Rep, 1, 62-70. doi:10.1016/j.egyr.2015.01.003
Sehrawat, M., Giri, A.K. ve Mohapatra, G. (2015). The impact of financial development, economic growth and energy consumption on environmental degradation. Management of Environmental Quality: An International Journal, 26(5), 666-682. doi:10.1108/MEQ-05-2014-0063
Sekali, J. ve Bouzahzah, M. (2019). Financial development and environmental quality: Empirical evidence for Morocco. International Journal of Energy Economics and Policy, 9(2), 67-74. doi:10.32479/ijeep.7266
Shahbaz, M., Shahzad, S. J. H., Ahmad, N. ve Alam, S. (2016). Financial development and environmental quality: The way forward. Energy Policy, 98, 353-364. doi:10.1016/j.enpol.2016.09.002
Shoaib, H.M., Rafique , Z.M., Nadeem, A. M. ve Huang, S. (2020). Impact of financial development on CO2 emissions: A comparative analysis of developing countries (D8) and developed countries (G8). Environmental Science and Pollution Research, 27, 12461-12475. doi:10.1007/s11356-019-06680-z
Soytas, U. ve Sari, R. (2003). Energy consumption and GDP: Causality relationship in G7 countries and emerging markets. Energy Economics, 25, 33-37. doi:10.1016/S0140-9883(02)00009-9
Stern, D. I. (2004). The rise and fall of the environmental Kuznets curve. World Development, 32, 1419-1438. doi:10.1016/j.worlddev.2004.03.004
Şahin, D. (2018). D-8 ülkelerinde finansal gelişme ve ticari açıklığın çevresel kalite üzerine etkisi: Panel veri analizi. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(15), 48-67. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/497401
Tahir, T., Luni, T., Majeed, M.T. ve Zafar, A. (2021). The impact of financial development and globalization on environmental quality: evidence from South Asian economies. Environmental Science and Pollution Research, 28, 8088-8101. doi:10.1007/s11356-020-11198-w
Tamazian, A., ve Rao, B. B. (2010). Do economic, financial and ınstitutional developments matter for environmental degradation? Evidence from transitional economies. Energy Economics, 32(1), 137-145. doi:10.1016/j.eneco.2009.04.004
Tamazian, A., Chousa, J. P., ve Vadlamannati, K. C. (2009). Does higher economic and financial development lead to environmental degradation: Evidence from BRIC countries. Energy Policy, 37(1), 246-253. doi:10.1016/j.enpol.2008.08.025
Temelli, F. ve Şahin, D. (2019). Yükselen piyasa ekonomilerinde finansal gelişme, ekonomik büyüme ve teknolojik gelişmenin çevresel kalite üzerine etkisinin analizi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(2), 577-593. doi:10.14230/joiss706
Topallı, N. (2016). CO2 emisyonu ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: Hindistan, Çin, Brezilya ve Güney Afrika için panel veri analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 427-447. doi: 10.18074/cnuiibf.275
Westerlund, J. (2008). Panel cointegration tests of the Fisher effect. Journal of Applied Econometrics, 23(2), 193-233. doi:10.1002/jae.967
Yang, J., Zhang, Y. ve Meng, Y. (2015). Study on the impact of economic growth and financial development on the environment in China. Journal of Systems Science and Information, 3(4), 334-347. doi: 10.1515/jssi-2015-0334
Yuxiang, K. ve Chen, Z. (2011). Financial Development and Enviromental Performance: Evidence from China. Environment and Development Economics, 16(1), 93-111. doi:10.1017/S1355770X10000422
Zafar, M.W., Saud, S. ve Hou, F. (2019). The impact of globalization and financial development on environmental quality: evidence from selected countries in the Organization for Economic Co-operation and Development (OECD). Environmental Science and Pollution Research, 26,13246-13262. doi:10.1007/s11356-019-04761-7