Eğitim yatırımlarının getirisi: Anadolu Üniversitesinin sosyal bilimler alanında eğitim veren fakülte mezunlarına yönelik bir araştırma

Eğitim mikro düzeyde bireysel geliri ve makro düzeyde ekonomik kalkınmayı belirleyen en önemli beşeri sermaye unsurlarından biridir. Bu nedenle eğitime yapılan harcamalar ister devlet tarafından, ister bireyler tarafından yapılsın bir yatırım niteliğindedir. Eğitimin bir yatırım olarak değerlendirilmesi akıllara “Diğer alternatif yatırımlara göre bu yatırımın kârlılığı nedir?” sorusunu getirmektedir. Eğitim yatırımlarının getirisi, eğitim süresince yapılan harcamalar ve eğitime harcanan zamanın fırsat maliyeti ile gelecekteki getiri beklentileri dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Eskişehir Anadolu Üniversitesinin lisans düzeyinde eğitim veren edebiyat fakültesi, eğitim fakültesi, hukuk fakültesi, iletişim bilimleri fakültesi ile iktisadi ve idari bilimler fakültesinden mezun olan öğrencilerin üniversite eğitimi için yaptıkları yatırımın bireysel getiri oranının hesaplanmasıdır. Bu amaçla ilgili fakültelerden 1999-2009 yılları arasında mezun olanlara yönelik bir anket çalışması yapılmış ve elde edilen verilerden hareketle yükseköğretimin getirisi hesaplanmaya çalışılmıştır. Hesaplama yöntemi olarak bir fayda-maliyet analizi olan iç getiri oranı yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda ise ilgili fakülteler arasında eğitim yatırımlarının getirisinin en yüksek olduğu fakülte hukuk fakültesi olarak bulunmuştur. Bunu sırasıyla iletişim bilimleri fakültesi, iktisadi ve idari bilimler fakültesi, eğitim fakültesi ve edebiyat fakültesi izlemektedir.

The returns of education investments: A research for Anadolu University social sciences faculties graduates

Education is one of the most important elements of human capital that determines economic development at macro level and individual income at micro level. For this reason, spending on education is an investment, whether it is done by individuals or by the state. Evaluation of education as an investment brings the question to mind-”What is the return on this investment, compared to other alternative investments?” Return on investments in education is calculated by taking into consideration the education expenditures made during the training, opportunity cost of time spent on education and expectations of future returns. The purpose of this study is to calculate the private rate of return on their investment for the university training of graduate students from faculty of humanities, faculty of education, faculty of law, faculty of communication sciences and faculty of economics and administrative sciences providing education at the undergraduate level of Eskisehir Anadolu University. For this purpose, a survey was made to those who has graduated from these faculties between the years 1999-2009 and the return on higher education were calculated in respect to the data obtained. A cost-benefit analysis method was used for calculating the internal rate of return. As a result of research, among related faculties, the highest return on education investment was found to be law school faculty. Respectively faculty of communication sciences, faculty of economic and administrative sciences, faculty of education and faculty of humanities followed this.

PDF

___

Akalın, G. (1980). Yüksek Öğretim Karma Malına Maliyet-Fayda Analizinin Uygulanması, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, No: 444. Ankara.
Aydın, N. (2009). Finans Matematiği, Ankara: Detay Yayıncılık.
Dayıoğlu M. ve Kasnakoğlu Z. (1997). Kentsel Kesimde Kadın ve Erkeklerin İşgücüne Katılımları Ve Kazanç Farklılıkları, ODTÜ Gelişme Dergisi, No:24 (3), 329- 361.
Ergen Z. (2006). Yükseköğretim Karma Malının Niteliği ve Finansmanı Üzerine, Sosyo Ekonomi, Ocak-Haziran 2006-1, 11- 24.
Han, E. (2000). İktisada Giriş 2, Etam A.Ş. Matbaası, Eskişehir.
Hicks, N. L. (1994). Eğitim ve Ekonomik Büyüme, Eğitim Ekonomisi: Seçilmiş Yazılar, Çevirenler: Yüksel Kavak, Berrin Burgaz, (Ankara: Personel Geliştirme Merkezi Yayın No: 14), 47- 62.
Küçük G. (2005). Eğitim Yatırımlarının Bireysel ve Sosyal Getirisi: Türkiye’de Çalışan Kadınlar Örneğinde Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Öksüzler, O. (2009). Does Education Pay off in Turkey? An Ordered Logit Approach, MPRA Paper, No 14375, April. (Erişim Tarihi: 16.07.2010), (http://mpra.ub.uni-muenchen. de/14375/1/MPRA_paper_14375.pdf)
Özcan, Y. Z., Üçdoğruk, Ş. ve Özcan, M. K. (2003). Wage Differences by Gender, Wage and Self Employment in Urban Turkey, Journal of Economic Cooperation, 24 (1), 1-24.
Özgür, E. (2005), Türkiye’de Kalkınmaya Yönelik Eğitim Politikaları ve Eğitim Yatırımlarının Geri Dönüşü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
Psacharopoulos, G. (1987). The Cost-Benefit Model. içinde (Economics of education: Researche and Studies). edited by George Psacharopoulos.342-348. Oxford: Pergamon Press.
Psacharopoulos, G. (1995). The Profitability of Investment in Education: Concepts and Methods, Human Capital Development and Operations Policy HCO Working Papers, Washington: The World Bank. (Erişim Tarihi: 11.10.2010), ((http:// www.c3l.uni-oldenburg.de/cde/econ/readings/ psacharo.pdf)
Psacharopoulos, G. ve Patrinos, H. A. (2004). Returns to Investment in Education: A Further Update, Education Economics, 12 (2), 111-119.
Sarı, R. (2002), Kazançlar Ve Eğitim İlişkisi: İl Bazında Yeni Veri Tabanı İle Kanıt, ODTÜ Gelişme Dergisi, Sayı: 29 (3-4), Ankara.
Savaş, V.(1986). Kalkınma Ekonomisi, (4. Baskı). İstanbul: Beta Basım Yayım.
Şıklar E. vd. (2010). Anadolu Üniversitesinin Sosyal Bilimler Alanında Örgün Eğitim Veren Fakülte Mezunlarının Mevcut İstihdam Durumunun ve Eğitim Yatırımlarının Getirisinin Araştırılması, Anadolu Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri, Proje No: BAP-090616, Ağustos 2010, Eskişehir.
Tansel, A. (1994). Wage Employment, Earnings and Returns to Schooling for Men and Women in Turkey, Economics of Education Review, No:13 (4), 305-320.
Tansel, A. (1999). Türkiye ve Seçilmiş Ülkelerde Eğitimin Getirisi, ODTÜ Gelişme Dergisi, 26 (3- 4), 453-472.
Tansel, A. ve Güngör, N. D. (1997). The Educational Attainment of Turkey’s Labor Force: A Comparison Across Provinces and Over Time, METU Studies in Development, 24 (4), 531-547.
Taş, U. ve Yenilmez, F. (2008). Türkiye’de Eğitimin Kalkınma Üzerindeki Rolü ve Eğitim Yatırımlarının Geri Dönüş Oranı, Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Haziran, 9 (1), Eskişehir.
Taşçı D. vd. (2008). Anadolu Üniversitesinin Eskişehir’e Etkileri ve Şehrin Üniversiteyi Algılayışı, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
Tek, Z. (1987). Türk Yükseköğretiminde Maliyet- Fayda Analizi ve Harç Uygulaması, Devlet Bütçe Uzmanlığı Araştırma Raporu, Maliye ve Gümrük Bakanlığı Bütçe ve Malî Kontrol Genel Müdürlüğü, Haziran, Ankara.
Tunç, M. (1998). Kalkınmada İnsan Sermayesi: “İç Getiri Oranı Yaklaşımı ve Türkiye Uygulaması, DEÜ İIBF Dergisi, 13(1), 83-106.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). 2006 Kazanç Yapısı Anketi Sonuçları, Ankara
Türkmen F. (2002). Eğitimin Ekonomik ve :Sosyal Faydaları ve Türkiye’de Eğitim Ekonomik Büyüme İlişkisinin Hesaplanması, DPT Uzmanlık Tezi, Yayın No: DPT 2655, Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Eylül 2002, Ankara.
Ünal, L.I. (1996). Eğitim ve Yetiştirme Ekonomisi, Epar Yayınları, Ankara, Ekim 1996.
Woodhall, M. (1994a). Eğitim Ekonomisi: Toplu Bir Bakış, Eğitim Ekonomisi: Seçilmiş Yazılar, Çevirenler: Yüksel Kavak, Berrin Burgaz, (Ankara: Personel Geliştirme Merkezi Yayın No: 14, 1994), 1-18.
Woodhall, M. (1994b). İnsan Sermayesi Kavramı, Eğitim Ekonomisi: Seçilmiş Yazılar, Çevirenler: Yüksel Kavak, Berrin Burgaz, (Ankara: Personel Geliştirme Merkezi Yayın No: 14, 1994), 19-27.
http://rega.basbakanlik.gov.tr/eskiler/2008/ 09/20080918-2-1.xls (Erişim Tarihi: 09.06.2010).
http://www.vergiportali.com/Content.aspx?Type= BulletinD&Id=2237 (Erişim Tarihi: 11.06.2010).