Changes in newspaper design formats: Practices of post 1980 era in Turkey

1980 sonrasında Türkiye’de çağdaş medya, farklı temellerden şekillenmiştir. Bu dönemde, gazetelerin sayfa tasarımı, yeni ve farklı fırsatların grafik tasarıma sunan bilgisayar yazılımları ile yapılmıştır. Nesnel politikalardaki baskın ekonomi, magazinelleşme ve teknolojik gelişmeler görsel tasarımı ve gazetelerdeki görsel modayı özel bir dayanağı, nosyonu ve perspektifi olmayan bir şekle sokmuştur. Tasarımın ana işlevi göz ardı edilerek gazete sayfaları gelişigüzel görsel efektlerle doldurulmuş ya da süslenmiştir. Özellikle o dönemin görsel kültürü fotoğraf kullanımına yansımıştır. Ticari düşüncelerin ipuçları gazete sayfalarının tasarımında görülmektedir. Bu çalışmanın problemi politik ve ekonomik politikalar ve teknolojik gelişmelere uygun olan dinamiklerle ilişkili olarak, gazetelerin görsel tasarım ya da görsel modası hakkında yaklaşımların analiz edilmesidir. Teknolojik ilerlemeler, rekabet ortamı, yeni medya formları kitle iletişim araçlarını şekillendirmiştir. Grafik tasarımla ilişkili olarak basılı medyanın neden ve nasıl evrimleştiği konusuna odaklanımaktadır. Bu çalışmada ulusal boyutta yayın yapan gazetelerin birinci sayfaları yaklaşık 30 yıllık süreçte incelenmektedir.

Gazete tasarım yaklaşımındaki değişimler: Türkiye'de 1980 sonrası uygulamalar

After 1980s contemporary media is shaped from different basis in Turkey. In this span, of time designing newspaper pages with computer software for graphic design presented new and different alternatives and challenges. Post 1980s’ in Turkey, visual design or visual trends in newspapers are shaped by practical politics of dominance, economics, tabloidization and technological developments without specific base, notion or perspective. Instead of taking a main design concept into consideration, haphazardly newspaper pages were filled to visual effects or garnishes. Instead of taking a main design concept into consideration, haphazardly newspaper pages were filled to visual effects or garnishes. Specially using photography excessively connoted that era’s visual culture. Clues of commercial concerns are seen in page design in newspaper. This study’s aim is analyzing approaches about visual design or visual trend of newspapers related to dynamics in accordance with political and economical policy and technological development. Technological advances, competitive environment, appearances of new media forms shapes mass communication mediums. It was focused on why and how printed media evolved related to graphic design. In this study, national newspaper’s front pages have been analyzed in approximately for a 30 years span.

PDF

___

Allen John E (1947). Newspaper Designing. Harper, New York.
Althusser, Louis (1994). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları / Louis Althusser; Çev: Yusuf Alp, Mahmut Özışık. 4. Basım, İletişim Yayınları, İstanbul.
Arnold, Edmond (1959). Functional Newspaper Design. Harper, New York.
Barnard, Malcolm (2002). Sanat, Tasarım ve Görsel Kültür, Ütopya Yayınları, Ankara.
Barnhurst, Kevin G. and Nerone, John (2001). The Form of News: A History, The Guilford Press, New York, London.
Bolter, J.D. and R. Grusin (1999). Remediation: Understanding New Media. MA: MIT Press, Cambridge.
Brucker, Herbert (1937). The Changing American Newspaper. Colombia University Press, New York.
Cook, Timothy E (1998). Governing with the news: the news media as a political Institution. University of Chicago Press, Chicago.
Cooke, Lynne (2005).AVisual Convergence Of Print, Television,And The Internet: Charting 40 Years Of Design Change In News Presentation, New Media & Society, SAGE Publications, London, Thousand Oaks, CA and New Delhi, Vol. 7 (1): 22–46
Dağtaş, Erdal (2006). Türkiye’de Magazin Basını, Ütopya Yayınevi, Ankara.
Demirkent, Nezih (1982). Sayfa Sayfa Gazetecilik, Altın Kitaplar Yayınevi. İstanbul.
Demirkent, Nezih (1995). Medya Medya, Dünya Yayınları, İstanbul.
Erdoğan, İrfan (2003). Pozitivist Metodoloji Bilimsel Araştırma Tasarımı İstatistiksel Yöntemler Analiz ve Yorum, Erk yayınları, Ankara.
Garcia, Mario R (1993). Contemporary Newspaper Design: A Structural Approach (3rd edn). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.)
Gönenç, Aslı Y (2002). “Türk Yazılı Basınında Tekelleşme Olgusu”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı 13, 35-48, İstanbul.
Heller, Steven and Pettit Elinor (2000). Graphic Design Timeline A Century of Design Milestones, Allworth Press, New York.
Hutt, Allen (1973). The Changing Newspaper: Typhographic Trends In Britain And America, 1622- 1972. Gordon Fraser, London.
Iyengar, Shanto (1991). “Is Anyone Responsible?” How Television Frames Political Issues. Chicago: University Of Chicago Press.
Kabacalı, Alpay (1994). Türk Basınında Demokrasi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
Koloğlu, Orhan (1999). “Medya–Devlet ve Sermaye”, Birikim, Ocak 117, 69-76.
Konyar, Hürriyet. (2001). “Magazin Medyasındaki Popüler Milliyetçi Söylemin İşlevleri”, Birikim, Nisan 144, 78-84.
Lears, T. J. Jackson (1994). Fables of Abundance: A Cultural History of Advertising in America. Basic Books, New York.
Manovich, Lev (2001). The Language of New Media. Cambridge, MIT Press, MA.
McQuail, Denis (1994). Mass Communication Theory an Introduction, Sage Publication, London.
Meral Özbek (2008). Popüler Kültür ve Orhan Gencebay Arabeski, Birinci Basım, İletişim, İstanbul.
Moen, Daryl (1989). Newspaper Layout and Design. Iowa State University Press, Ames.
Mott, Frank Luther (1941). American Journalism: A History of Newspapers in the United States Through 250 Years, 1690-1940. Macmillan, New York.
Nebiler, Halil (1995). Medyanın Ekonomi Politiği, Sarmal Yayınevi, İstanbul.
Özgen, Murat (2004). 1980 Sonrası Türk Medyasında Gelişmeler ve Magazinleşme Olgusu, 2nd International Symposium, Communication In The Millenium: A Dialogue Turkish And American Scholars, Vol. 2004, İstanbul.
Patton, Michael Quinn (1990). Qualitative Evaluation and Research Methods. Newbury Park, Sage,CA.
Taşdemir, Erdem (2005). “1980 Sonrası Türk Basını, Türk Siyasi Hayatı ve Basın-Siyaset İlişkisi” Selçuk İletişim Dergisi, Cilt 3, Sayı 4.
Tokgöz, Oya (1991-1992). Medya’da Birikim, Tekelleşme ve Sorunları, Ankara Üniversitesi, BYYO Yıllığı, Ankara.
Topuz, Hıfzı (1989). Basında Tekelleşmeler, TÜSES Ve İLAD Ortak Yayını, İstanbul.
Türkiye Tasarım Tarihi Topluluğu (2006). Türkiye’de Tasarım Tarihi Söylemi Sunumlar 1, İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayını, İzmir.
Vuran, Ateş (1996). “Medyada Promosyon”, Basın Kendini Sorguluyor, TGC Yayınları, İstanbul.
Yiğenoğlu, Çetin (1996). Metelikten Medyaya, Çağdaş Yayınları, İstanbul.
INTERNET RESOURCES
Sarıkavak, Namık Kemal (2006). Adobe ve Tipografi-3, Photoshop Magazine, Sayı Aralık 2005, (Erişim tarihi 3 Eylül 2009) http://www.photoshopmagazin.com/dergi/2005/12/adobe_ ve_tipografi_3_1.html
Yücel, İ. Hakkı (1997). Türkiye’de Bilim Ve Teknoloji Politikaları ve 21. Yüzyılın Toplumu. Ankara. Devlet Planlama Teşkilatı. Sosyal Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Araştırma Dairesi Başkanlığı. (Erişim tarihi 28 Ağustos 2009) (http://ekutup.dpt.gov.tr/bilim/ yucelih/biltek.html)