DEMOKRASİ VE DEMOKRASİNİN ÖLÇÜLMESİ: TÜRKİYE EKSENLİ BİR ANALİZ

Soğuk Savaş’ın bitimiyle birlikte tartışmasız egemenliğini ve zaferini ilan eden demokrasinin, tarihin her döneminde kabul gören ve ideal yönetim biçimi ya da rejim olmadığı bilinmektedir. Öyle ki geçmişte kötü yönetim biçimleri arasında sayılan demokrasinin yeniden gündeme gelmesi, ancak 18. ve 19. yüzyıllarda mümkün olmuştur. Demokrasinin bu dönemden sonra da doğrusal bir yükseliş trendinde olmadığı, yapılan çalışmalarda kendini göstermektedir. Zaman zaman gerilemeleri de içinde barındıran bu süreç, siyaset bilimcilerin temel tartışma konularından birini oluşturmaktadır. Demokrasinin, 21. yüzyılın başında ideal konumuna eriştikten sonra, bir gerileme sürecinin içine girdiği bu çalışmada elde edilen önemli bir sonuçtur. Dünyadaki gelişmelerden bağımsız olmayan Türkiye'nin de maalesef bu süreçten olumsuz etkilendiği bir gerçektir. Ampirik demokrasinin nitelikleri üzerinden yapılan değerlendirmeler, bu olumsuz etkilerin objektif gözlemini mümkün kılmaktadır. Çalışmada, Freedom House tarafından yayımlanan “Freedom in the World” raporları çerçevesinde, Türkiye’nin son on yılı incelenmiş ve analiz edilmeye çalışılmıştır. Bu analizler neticesinde Türkiye’nin belki de en çalkantılı 10 yıllık dönemi, demokrasi bağlamında ele alınarak, Türk demokrasisinin kalitesi ve niteliğini artırabilecek öneriler ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

Demokrasi, Freedom House, Türkiye, Ampirik Demokrasi

DEMOCRACY AND MEASUREMENTS: THE CASE OF TÜRKİYE

It is known that democracy, which declared its undisputed sovereignty and victory with the end of the Cold War, is not an ideal form of government or regime that has been accepted in all periods of history. So much so that democracy, once considered poor governance, only made a comeback in the 18th and 19th centuries. Research shows that it is not in a linear uptrend after that. This process, which occasionally involves regressions, is a major topic of debate among political scientists. An important finding of this study is that, having reached its ideal position, democracy entered a period of decline at the beginning of the 21st century. The fact is that Turkey, which is not independent of world events, unfortunately succumbed to this unfavourable trend. Evaluations of the characteristics of empirical democracy allow these negative effects to be observed objectively. The study examined and attempted to analyze Turkey's past decade within the framework of the Freedom in the World reports published by Freedom House. As a result of these analyzes, what was perhaps Turkey's most turbulent decade, was discussed in the context of democracy and suggestions were made that could improve the attributes and character of Turkish democracy.

Keywords:

Democracy, Freedom House, Türkiye, Empirical Democracy,

PDF

___

Aristo. (2007). Politika. İstanbul: Dergâh.
Dahl, A. R. (1971). Polyarchy. participation and opposition. New Haven: Yale University.
Dahl, A. R. (1982). Dilemmas of pluralist democracy: autonomy vs. control. New Haven: Yale University.
Dahl, A. R. (1991). Modern political analysis. New Jersey: Prentice Hall.
Dahl, R. (2001). Demokrasi üstüne. Ankara: Phoenix.
Freedom House. (2014). Freedom in the world 2014 report. Washington: Freedom House.
Freedom House. (2015). Freedom in the world 2015 report. Washington: Freedom House.
Freedom House. (2016). Freedom in the world 2016 report. Washington: Freedom House.
Freedom House. (2017). Freedom in the world 2017 report. Washington: Freedom House.
Freedom House. (2018). Freedom in the world 2018 report. Washington: Freedom House.
Freedom House. (2019). Freedom in the world 2019 report. Washington: Freedom House.
Freedom House. (2020). Freedom in the world 2020 report. Washington: Freedom House.
Freedom House (2021). Freedom in the world 2021 Turkey country report. https://freedomhouse.org/country/turkey/freedom-world/2021 adresinden erişildi.
Freedom House (2022). Freedom in the world 2022 Turkey country report. https://freedomhouse.org/country/turkey/freedom-world/2022 adresinden erişildi.
Freedom House. (2023). Freedom in the world 2023: marking 50 years in the. struggle for democracy. https://freedomhouse.org/report/freedom-world/2023/marking-50-years adresinden erişildi.
Freedom House. (2023). Freedom in the world 2023: marking 50 years in the struggle for democracy. https://freedomhouse.org/sites/default/files/2023-03/FIW_World_2023_DigtalPDF.pdf adresinden erişildi.
Huntington, S. P. (2005). Üçüncü demokrasi dalgası. S. P. Huntington (Ed.), Medeniyetler Çatışması (10. baskı) (s. 134-163) içinde. İstanbul: Vadi Yayınları.
Knorowski, C. (2015). Gettysburg replies: the world responds to abraham lincoln's gettysburg address. Connecticut: Lyons.
Köktaş, M. E. (2002). Demokrasi ölçümleri bağlamında Türkiye’de demokrasi. Türk İdare Dergisi, 435, 117-129
Lijphart, A. (1996). Çağdaş demokrasiler. Ankara: Yetkin.
Lijphart, A. (2014). Demokrasi modelleri otuz altı ülkede yönetim biçimleri ve performansları. İstanbul: İthaki.
Lipset, S. M. (1959). Some social requisites of democracy: economic development and political legitimacy. American Political Seince Review, 53, 69-105.
Özalp, O. N. (2008). Türkiye demokrasilerin neresinde? demokrasi tiplemeleri ışığında türkiye örneğine yeni bir bakış denemesi. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 66(2), 129-162.
Platon. (2010). Devlet. İstanbul: Türkiye İş Bankası.
Tocqueville, A. (2016). Amerika’da demokrasi. İstanbul: İletişim