Tokat-Kazova koşullarında birinci ve ikinci ürün silajlık olarak yetiştirilen mısır çeşitlerinde verim ve bazı agronomik özelliklerin karşılaştırılması

Bu araştırma, Tokat-Kazova koşullarında birinci ve ikinci ürün silajlık olarak yeti.ştirilebilecek niısır çeşitlerinin belirlenmesi amacıyla 1996, 1997 ve 1998 yıllarında yürütülmüştür. Denemede kamu ve özel kuruluşlardan sağlanan 13 mısır çeşidi kullanılmıştır. Araştırmada yeşil ot verimi, kuru madde verimi, yaprak oranı, sap oranı, koçan oranı ve kuru madde verimi gibi özellikler incelenmiştir. Araştırmada incelen özellikler bakımından çeşitler arasında önemli farklılıklar ortaya çıkmıştır. İkinci ürün ekiminde yeşil ot verimi (8948.4 kg/da), birinci ürün ekimlerine göre (7696.1 kg/da) daha yüksek olmasına karşın, kuru madde verimi (1723.4 kg/da-2057.9 kg/da) daha düşüktür. Birinci üründe sap oranı % 46.6, ikinci üründe % 60.9'dur. Mısır çeşitlerinin birinci üründe koçan oranı % 32.9-42.0 ve kuru madde oranı % 24.6-28.8, ikinci üründe ise % 15.7-26.3 ve % 16.2-21.8 arasında değişim göstermiştir. İkinci ürün ekiminden elde edilen silajların depolanması sırasında birinci ürüne göre daha fazla kuru madde kaybı ortaya çıkacaktır.

Anahtar Kelimeler:

yeşil ot, kuru madde, kültür çeşitleri, tarımsal özellikler, Tokat, Türkiye, Zea mays, ürün verimi, depolama, silaj, mısır silajı, mısır koçanı, mısır, yapraklar

Comparison of yield and some agronomic characteristics of maize hybrids grown for silage as first and second corp under Tokat-Kazova conditions

This study was conducted to determine the maize cultivars growing for silage production as first and second crop in 1996, 1997 and 1998 years in Tokat-Kazova condition. 13 maize cultivars from different sources were used in this trials. In the research, herbage yield, dry matter yield and content and plant composition (leaf ratio, stalk ratio and ear ratio %) were investigated. The results of variance analysis showed that statistically significant differences among cultivars for all characters. Although herbage yields were higher in the second crop (8948.4 kg/ da) than the first crop (7696.1 kg/da) grown, dry matter yield at second crop (1723.4 kg/da) were also lower from the first crop (2057.9 kg/da). Average stalk content was only about 60.9 % at the second crop compared to about 46.6 % in the first crop. While ear ratio and dry matter content changed between 42.0-32.9 % and 28.8-24.6 % at the first crop, changed between 26.3-15.7 % and 21.8-16.2 % at the second crop, respectively. Greater dry matter storage losses also would be expected from silage made from the second crops.

Keywords:

herbage, dry matter, cultivars, agronomic characteristics, Tokat, Turkey, Zea mays, crop yield, storage, silage, maize silage, maize ears, maize, leaves,

PDF

___

Allen, M.S, K.A. O'Neil, D.G.Main, and J.Beck, 1991. Relationship among yield and quality traits of corn hybrids for silage. J.Dairy Sci. 74 (Suppl.l):221
Anonymous, 1998. Tohumluk Programı. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 120, Ankara.
Barriere, Y., and R.Traineau, 1986. Characterization of silage maize: Patterns of dry matter production,*) LAI evoluation and feeding value in late and early genotypes, p. 131-137. In O.Dolstra and P.Miedema ed.) Breeding of silage maize. Proc. 13th congress on the maize and sorghum section of EUCARPIA, Vageningen, The Netherlands. 9-12 Sept. 1985. PUDOC, Vageningen, The Netherlands.
Cummins, D.G., 1970. Quality and yield of corn plants and component parts when harvested for silage at different maturity stages. Agron.J.: 62:781-784.
Düzgüneş, O. T.Kesici, O. Kavuncu, F. Gurbuz, 1987. Araştırma ve Deneme Metodları. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, Ankara, 295.
Emeklier, H.Y., and E.Kün, 1988. İç anadolu'da sulu koşullarda ikinci ürün dane mısır ve silaj mısır yetiştirme olanakları ve yem değerinin saptanması. Doga-Tar. ve Or. Dergisi. 178-179.
Graybill, J.S., W.J.Cox, and D.J. Otis, 1991. Yield and quality of forage maize as influenced by hybrid, planting date, and plant density. Agron. J. 83:559-564.
İptaş, S., E.Demir, M. Yılmaz, 1996. Tokat ve yöresinde kaba yem kaynaklarının durumu ve geliştirilmesine yönelik öneriler,. Hayvancıhk-96 Ulusal Kongresi, İzmir Ticaret Odası ve E.Ü.Ziraat Fakültesi, 18-20 Eylül, İzmir, 840-844.
İptaş, S., A.Öz ve A.Boz. 2002a. Tokat-Kazova koşullarında ikinci ürün silajlık mısır yetiştirme olanakları. Ankara Üniv. Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 8(3), 185-191.
İptaş, S., A.Öz ve A.Boz. 2002b. Tokat-Kazova koşullarında birinci ürün silajlık mısır yetiştirme olanakları. Ankara Üniv. Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi, 8(4), 262-273.
Öztürk, A. ve A.Akkaya, 1996. Erzurum yöresinde silaj amacıyla yetiştirilebilecek mısır çeşitleri. Atatürk Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(4), 490-506.
Phipps, R.H., R.F.Weller, and R.J.Fulford, 1979. The development of plant components and their effects on the composition of fresh an d ensiled forage maize. 3. The effect of grain content on milk production. J.Agric.Sci. 92:493-498.
Russell, J.R., N.A.Irlbeck, A.R.Hallauer, and D.RBixton, 1992. Nutritive value and ensiling characteristics of maize herbage as influenced by agronomic factors. Animal Feed Science and Technology, 38:11-24.
Rutger, J.N. 1969. Relationship of corn silage yields to maturity. Agron. J. 61:68-70.
Schmid, A.R., R.D. Goodrich, R.M.Jordan, G.C. Mailen and J.C. Meiske, 1976. Relationships among agronomic charteristics of corn and sorghum cultivars and silage quality. Agron. J. 68:403-405.
Sencar, Ö., A.Yildinm, S. Gökmen, 1993, Silaj amacıyla 2.ürün olarak yetiştirilen bazı mısır çeşitlerinin hasıl ve kuru ot verimi üzerine ekim sıklığının etkileri. Doğa-Tr. J. of Agricultural and Forestry. 17:763-773.
Struik, P.C. and B.Denium, 1982. Effect of light intensity after flowering on the productivity and the quality of silage maize. Netherlands J.Agric. Sci. 30:297-316.
Vattikonda, M.R. and R.B.Hunter, 1983. Comparison of grain yield and whole-plant silage production of recommended corn hybrids. Can. J. Plant Sci. 63:601-609.